• 12-636-18-51
  • wydawnictwo@plantpress.pl
ogrodinfo.pl
sad24.pl
warzywa.pl
Numer 06/2003

NIEMIECKIE ODMIANY GRUSZY

Większość odmian niemieckich pochodzi z Instytutu Sadownictwa w Drezden-Pilnitz. Do krzyżowań wykorzystuje się tam, miedzy innymi, 'Faworytkę', 'Komisówkę', 'Berę Boskę' i 'Lipcówkę Kolorową'. Taki dobór rodziców pozwolił na uzyskanie odmian o różnej porze dojrzewania. Grusze wcześnie dojrzewające to 'Hermann', 'Isolda' i 'Tristan'. Liczną grupę stanowią odmiany jesienne i wczesnozimowe: 'Agata', 'Armida', 'Elektra', 'Hortensia', 'Manon', 'Reglindis' oraz zimowe — 'David' i 'Uta'. Drzewka czterech z nich już pojawiały się na naszym rynku.
'Isolda'
Należy ona do grupy odmian najwcześniej dojrzewających. Wyselekcjonowana została z mieszańców 'Jules Guyot' x 'Lipcówka Kolorowa'. Jej drzewo rośnie umiarkowanie silnie, tworzy piramidalną koronę o mocnych konarach. Wcześnie wchodzi w okres owocowania, plonuje obficie i regularnie Kwitnie średnio późno a zapylaczami dla niej są 'Bonkreta Williamsa', 'Faworytka', 'Konferencja'. Jest tolerancyjna na parcha gruszy, a wrażliwa na zarazę ogniową. Charakteryzuje się średnią wrażliwością na przemarzanie zimą. Zgodność zrastania się z pigwą nie jest znana. Owoce są średniej wielkości lub duże (140–180 g), stożkowato-kuliste, proste, bez przewężenia, o zielonej skórce, która po dojrzeniu owocu przebarwia się na żółto (fot. 1). Na owocach dobrze oświetlonych pojawia się cynobrowy, paskowany rumieniec, który zajmuję około 20% powierzchni. Przetchlinki są drobne, liczne, zielonkawe, szypułka średniej długości, kielich średnio duży o wzniesionych, średnio długich działkach, zagłębienie kielichowe średnio szerokie, płytkie. Miąższ owoców ma dobrą jakość, jest masłowy, słodko-kwaskowaty.

Owoce tej odmiany nadają się do zbioru kilka dni po 'Lipcówce Kolorowej', najczęściej na początku sierpnia. Okres przechowywania gruszek nie jest długi. W chłodni zachowują dobrą jakość przez około 2–3 tygodnie.



FOT. 1. 'ISOLDA'



'Hortensja'
To jesienna odmiana o czerwono zabarwionych owocach, ostatnio bardzo poszukiwanych, zwłaszcza u odmian później dojrzewających (fot. 2). Powstała ze skrzyżowania odmian 'Pstrągówka' x 'Faworytka'. W produkcji znalazła się w 1996 roku. Drzewo 'tej odmiany rośnie początkowo silnie, a po wejściu w okres owocowania słabiej, tworzy wąsko piramidalną koronę o mocnej konstrukcji. Wcześnie wchodzi w okres owocowania, plonuje regularnie i bardzo obficie. Dla uzyskania owoców lepszej jakości wymaga przerzedzania zawiązków. Kwitnie średnio późno razem z odmianami 'Bonkreta Williamsa', 'Faworytka', 'Konferencja', 'Paryżanka', które są wymieniane jako zapylacze dla niej. Jest tolerancyjna wobec parcha gruszy, a podatna na zarazę ogniową. Jej wytrzymałość na mróz określa się jako średnią. Zgodność zrastania z pigwą jest nieznana.

Owoce są najczęściej duże (220 g), szerokojajowate, symetryczne, zwężające się w kierunku szypułki. Skórka jest gładka, błyszcząca, zielona w dużej części pokryta intensywnym, ciemnokarminowym lub cynobrowoczerwonym, rozmytym rumieńcem. Przetchlinki są drobne, białawe, szypułka najczęściej krótka, średniej grubości, niekiedy osadzona z boku owocu, kielich średniej wielkości, zagłębienie kielichowe wąskie i płytkie. Miąższ owoców jest delikatny, bardzo soczysty, słodko-kwaskowaty. Dojrzałość zbiorczą gruszki osiągają w drugiej połowie września, kilka dni przed 'Konferencją'. W chłodni dobrze przechowują się przez 4 miesiące.



FOT. 2. 'HORTENSIA'



Odmiany zimowe
'Uta'
Jest odmianą o bardzo dużych owocach. Wyselekcjonowano ją z populacji siewek powstałych ze skrzyżowania odmian 'Madame Verte' x 'Bera Boska'. Drzewo charakteryzuje się bardzo słabym wzrostem, tworzy luźną, piramidalną koronę. Nadaje się do gęstych nasadzeń. Wcześnie wchodzi w okres owocowania. Plonuje obficie i dość regularnie. Nie ma skłonności do przemiennego owocowania. Zapylaczami dla niej są odmiany: 'Bonkreta Williamsa', 'Concorde', 'Faworytka', 'Konferencja'. Wykazuje niezgodność z odmianą 'Bera d'Anjou'. Jest odporna na parcha gruszy i mało podatna na zarazę ogniową. Należy do odmian średnio wytrzymałych na mróz. Wymaga stosowania pośredniej ze względu złe zrastanie się z pigwą.

Owoce są bardzo duże (280 g), jajowatoowalne, lekko zwężające się przy szypułce. Skórkę mają suchą, lekko chropowatą, zieloną, prawie w całości pokrytą brązowozłotym, gładkim ordzawieniem (fot. 3). Przetchlinki są średniej wielkości, liczne, beżowe, szypułka krótka, średniej grubości, umieszczona w płytkim zagłębieniu, kielich mały, zagłębienie kielichowe jest lekko karbowane, średnio głębokie, wąskie. Miąższ owoców ma konsystencję "masłową", jest aromatyczny, lekko kwaskowaty. Zbór owoców należy przeprowadzić w tym samym czasie co owoców 'Lukasówki'. Gruszki tej odmiany przechowują się w chłodni przez 4–5 miesięcy.



FOT. 3. 'UTA'


'David'
To najpóźniejsza odmiana pochodząca z Niemiec, powstała w wyniku skrzyżowania odmian 'Jules Guyot' x 'Komisówka'. Do produkcji wprowadzono ja w 1996 roku. Drzewo rośnie słabo, zwłaszcza po wejściu w okres owocowania. Korona jest piramidalna, nieco spłaszczona. Wcześnie wchodzi w okres owocowania, plonuje umiarkowanie obficie, ale regularnie. Zapylaczami są dla tej odmiany 'Bonkreta Williamsa', 'Concorde', 'Konferencja'. W czasie kwitnienia wymaga wysokiej temperatury dla dobrego zawiązania owoców. Jest tolerancyjna wobec parcha gruszy, a podatna na zarazę ogniową. Należy do odmian średnio wytrzymałych na mróz. Zgodność zrastania pigwą nie jest znana.

Owoce są duże (180 g), jajowato-wydłużone, zwężające się w kierunku szypułki. Skórka zielona, po dojrzeniu żółto-zielona, od strony nasłonecznionej pokryta czerwono-brązowym, marmurkowym rumieńcem (fot. 4). Przetchlinki są drobne, jasnobrązowe, na rumieńcu białawe, szypułka średniej grubości, niezbyt długa, osadzona w płytkim zagłębieniu, kielich średniej wielkości, z krótkimi, wzniesionymi działkami, zagłębienie kielichowe raczej płytkie, wąskie, lekko ordzawione. Miąższ owoców jest jędrny, soczysty, lekko kwaskowaty. Dojrzałość zbiorcza gruszek przypada w pierwszej połowie października. W chłodni owoce przechowują się 5–6 miesięcy. Dobrze znoszą transport.

Opisane w artykule odmiany są na etapie badań rejestrowych. W ciągu najbliższych lat zostanie zgromadzone więcej informacji na ich temat. Po tegorocznej zimie w centralnej Polsce nie obserwowano na drzewach odmian uszkodzeń mrozowych.

FOT. 4. 'DAVID'



Dr Dorota Kruczyńska jest pracownikiem Instytutu Sadownictwa i Kwiaciarstwa w Skierniewicach