• 12-636-18-51
  • wydawnictwo@plantpress.pl
ogrodinfo.pl
sad24.pl
warzywa.pl
Numer 04/1999

EKSPORT POLSKICH SZPARAGÓW NA RYNEK NIEMIECKI

Według szacunków Instytutu Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej Niemcy importują rocznie około 40 tysięcy ton szparagów, czyli tyle, ile sami produkują. W ostatnich czterech latach kraj ten byt głównym rynkiem zbytu polskich szparagów, na którym lokowaliśmy od 500 do 1200 ton tego warzywa (około 2/3 naszego eksportu, a od 1,25% do 3% całego importu niemieckiego). Do tej liczby należałoby również dodać szacunkową wielkość nierejestrowanych zakupów w ruchu przygranicznym, co zwiększa udział Polski w niemieckim imporcie do około 4-5%. Wielkość ta nie odpowiada naszym możliwościom.
Dobrą ilustracją atrakcyjności rynku niemieckiego oraz pozycji na nim polskich szparagów jest analiza zróżnicowania poziomu cen hurtowych szparagów na tym rynku w miesiącach największych dostaw z Polski, to jest w maju i czerwcu. Ceny polskich szparagów należą tam do średnich. W analizowanych miesiącach plasowały się one na trzecim miejscu po niemieckich i holenderskich, a przed hiszpańskimi i greckimi (rys. l, 2). Sytuacja w poszczególnych latach była jednak zróżnicowana. W latach 1996 i 1997 wyraźnie zmniejszał się dystans cenowy dzielący polskie szparagi od konkurentów. Za szczególnie niekorzystny okres uznać należy maj 1997 r., w którym notowania naszych warzyw byty niższe niż oferowanych przez wszystkich pozostałych uczestników rynku, na co niewątpliwy wpływ miało pogorszenie jakości produktów spowodowane niekorzystnym przebiegiem warunków atmosferycznych wiosną 1997 roku. Rok 1998 przyniósł odwrócenie negatywnych tendencji z lat 1996-1997 - ceny polskich szparagów wyraźnie wzrosły, powracając na trzecie miejsce, zajmowane w 1995 roku. Cieszy szczególnie zwiększenie dystansu cenowego tego warzywa wobec produktów hiszpańskich i greckich.

RYS. 1. ŚREDNIE CENY HURTOWE BIAŁYCH SZPARAGÓW NA RYNKACH HURTOWYCHW NIEMCZECH W MAJU 1995,1996,1997 i 1998 r.




RYS. 2. ŚREDNIE CENY HURTOWE BIAŁYCH SZPARAGÓW NA RYNKACH HURTOWYCH W NIEMCZECH W CZERWCU 1995,1996, 1997 i 1998 r.


Za możliwością rozwoju produkcji szparagów w Polsce przemawiają również warunki wewnętrzne. Stały wzrost zamożności społeczeństwa sprawia, że to luksusowe do niedawna warzywo staje się bardziej dostępne dla coraz większej liczby gospodarstw domowych. Powinno to sprzyjać poprawie poziomu cen na rynku wewnętrznym, a tym samym opłacalności upraw, o której obecnie decyduje głównie rynek zewnętrzny. Duże jej uzależnienie od wielkości eksportu sprawia, że wszelkie zakłócenia popytu na rynkach zewnętrznych bardzo negatywnie odbijają się na wielkości naszej produkcji. Ceny uzyskiwane przez polskich producentów na rynku wewnętrznym nie gwarantują opłacalności upraw, co prowadzi często do degeneracji plantacji i dużych wahań zbiorów. W latach 1995-1998 średnic ceny szparagów na hurtowym rynku krajowym (rys. 3) wzrosły o około 33,54%, czyli znacznie poniżej skali inflacji w tym okresie, którą można szacować na około 77-80%.

RYS. 3. ŚREDNIE CENY HURTOWE BIAŁYCH SZPARAGÓW NA WGRO SA W POZNANIU W MAJU I CZERWCU 1995, 1996, 1997 i 1998 r.


Zwraca uwagę bardzo duża dysproporcja między cenami uzyskiwanymi na rynku krajowym i zewnętrznym. Poziom krajowych hurtowych cen szparagów w poszczególnych latach wahał się w granicach 2,0-2,1 DM i był prawic czterokrotnie niższy od średnich notowań na rynkach hurtowych w Niemczech. Nie należy jednak zapominać, że na hurtową cenę w tym kraju składają się też koszty transportu, opłat granicznych, marż niemieckich i polskich pośredników. W związku z tym cena uzyskiwana przez polskich producentów jest około 30-40% niższa od cen na rynkach hurtowych w Niemczech i waha się najczęściej w granicach 4,0-6,0 DM, w zależności od okresu i standardu dostawy. Poza tym znacznie wyższy jest standard i poziom przygotowania do sprzedaży eksportowych szparagów, co wiąże się z koniecznością ponoszenia dodatkowych kosztów marketingowych. Reasumując, decydujące znaczenie dla utrzymania konkurencyjności polskich producentów szparagów na rynkach zewnętrznych będzie miał wzrost cen na rynku wewnętrznym do poziomu zapewniającego trwałą realizację reprodukcji rozszerzonej. Sprzyjać temu powinien wzrost popytu wewnętrznego na to warzywo, będący konsekwencją wyższych realnych dochodów ludności i zmian struktury konsumpcji żywności.