• 12-636-18-51
  • wydawnictwo@plantpress.pl
ogrodinfo.pl
sad24.pl
warzywa.pl

Hasło Ogrodnicze 06/2003

Produkty te są najważniejszą pozycją w polskim eksporcie rolno-spożywczym — stanowią 25–30% jego łącznej wartości sprzedaży. Równocześnie stanowią one 20–22% wartości importu rolno-spożywczego. Saldo obrotów tą grupą towarową było dla Polski najmniej korzystne w 2001 r., gdy wartość importu przewyższała wpływy z eksportu o 139,5 mln USD (tab. 1). W ubiegłym roku pojawiła się już jednak nadwyżka eksportu nad importem (7,6 mln USD). Mamy trwale dodatnie saldo obrotów przetworami owocowymi i warzywnymi, natomiast ujemne — produktami świeżymi, o czym decyduje duży import owoców i warzyw ciepłolubnych.
Więcej »
Więcej »
Na te tematy dyskutowano 24 kwietnia w Warszawie podczas seminaryjnego posiedzenia Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi Senatu RP. W spotkaniu uczestniczyli przedstawiciele branży hodowlano-nasiennej oraz szkółkarskiej — przede wszystkim naukowcy-eksperci, choć nie brakowało też reprezentantów sektora handlowego czy organizacji producenckich. Jak powiedział przewodniczący senackiej Komisji Rolnictwa i RW Jerzy Pieniążek, podstawowym powodem zwołania jej posiedzenia w nietypowym składzie była chęć dokonania kolejnych poprawek w końcowej fazie pracy parlamentu nad nową ustawą o nasiennictwie, która ma wejść w życie po uzyskaniu przez Polskę członkostwa w Unii. Przy okazji wiele czasu poświęcono rozważaniom o przyszłości polskiej hodowli i nasiennictwa w jednoczącej się Europie. Wprawdzie tematyka obrad dotyczyła również ustawy o ochronie prawnej odmian roślin, ale wnioski zgłaszane przez zebranych pozostały pobożnymi życzeniami, gdyż właśnie 24.04. br. Sejm uchwalił ten akt prawny (o najważniejszych zmianach, jakie nastąpią — czytaj w HO 5/2003).
Więcej »
W ten sposób niektórzy z wystawców podsumowali tegoroczne Międzynarodowe Targi Ogrodnicze Horti Expo' 2003, które odbyły się 11–13 kwietnia na terenie Warszawskiego Rolno-Spożywczego Rynku Hurtowego SA Bronisze (fot. 1). Patronat nad imprezą objęli minister rolnictwa i rozwoju wsi, marszałek województwa mazowieckiego oraz rektor SGGW w Warszawie. Organizatorzy i niektóre media (zwłaszcza telewizja, która objęła imprezę swoim patronatem) zachęcali do odwiedzenia targów, na których "...można było zobaczyć ponad 120 firm, prezentujących wszystko, czego potrzebuje nowoczesne ogrodnictwo". Rzeczywistość była niestety inna — z wymienionej grupy wystawców ponad połowę stanowiły firmy uczestniczące jedynie w kiermaszu, a i w targowej hali nie zabrakło stoisk z ofertą nie dla ogrodników-producentów, ale dla działkowców oraz mieszkańców miast, którzy tęsknią za polskim folklorem.
Więcej »
1 stycznia 2003 r. zaczęła obowiązywać ustawa z 21 grudnia 2000 r. (Dz. U. nr 5 z 2001 r., poz. 44, zm. Dz.U. nr 154 z 2001 r., poz. 1802), która reguluje sprawy jakości handlowej artykułów rolno-spożywczych oraz organizację i zasady działania Inspekcji Jakości Handlowej Artykułów Rolno-Spożywczych (IJHAR-S). Ta ostatnia powstała z połączenia dwóch służb kontrolnych — Centralnego Inspektoratu Standaryzacji (CIS) i Inspekcji Skupu i Przetwórstwa Artykułów Rolnych (ISiPAR). Przejęła dotychczasowe zadania obu instytucji w zakresie kontroli artykułów rolno-spożywczych w obrocie z zagranicą (CIS) oraz na rynku wewnętrznym (ISiPAR).
Więcej »
Albert Einstein mawiał, że wyobraźnia jest ważniejsza od wiedzy. Maksyma ta potwierdza się nawet w dziedzinie dalekiej zainteresowaniom uczonego, a taką jest stan rynku jabłek w Polsce tej wiosny. Wiedza upoważniała jedynie do bardzo ostrożnego optymizmu w kwestii cen — można się było spodziewać, że "będzie nieźle". Tylko wyobraźnia, i to nadzwyczaj śmiała pozwoliłaby przewidzieć notowania na początku maja.
Więcej »
W dwóch poprzednich numerach przedstawiłam zasady przyznawania i wypłaty zasiłku rodzinnego — świadczenia pieniężnego, które KRUS przyznaje ubezpieczonemu rolnikowi bądź osobie mającej ustalone prawo do emerytury lub renty rolniczej, na podstawie przepisów ustawy z 1 grudnia 1994 r. o zasiłkach rodzinnych, pielęgnacyjnych i wychowawczych (Dz. U. z 1998 r., nr 102, poz. 651, ze zm.). Drugim świadczeniem, przyznawanym przez KRUS na podstawie tej ustawy, jest zasiłek pielęgnacyjny, z którym rolnicy po raz pierwszy zetknęli się w 1978 roku.
Więcej »
Więcej »
Sezon 1997/98 charakteryzował się wysokimi zbiorami jabłek i niskimi cenami tych owoców. Wtedy właśnie można było zaobserwować pierwsze symptomy kryzysu w polskim sadownictwie. W sezonie 1999/2000, ze względu na stosunkowo niską produkcję jabłek, zarówno w Polsce, jak i w innych krajach europejskich, nie było kłopotów ze sprzedażą, a ceny owoców były wysokie. Sezony 2001/2002 i 2002/2003 ujawniły kryzys nadprodukcji (między innymi jabłek) i dobitnie pokazały zupełny brak zorganizowania sprzedaży.
Więcej »
Odmiana 'Elise' jest coraz chętniej sadzona w polskich sadach i cieszy się coraz większym uznaniem handlowców oraz konsumentów. Głównymi zaletami tej odmiany są duże, smaczne i dobrze wybarwione owoce, odznaczające się wysoką jędrnością. Zapewnia to ich dobrą przydatność do przechowywania i trwałość w obrocie handlowym porównywalną do trwałości 'Idareda'.
Więcej »
Większość odmian niemieckich pochodzi z Instytutu Sadownictwa w Drezden-Pilnitz. Do krzyżowań wykorzystuje się tam, miedzy innymi, 'Faworytkę', 'Komisówkę', 'Berę Boskę' i 'Lipcówkę Kolorową'. Taki dobór rodziców pozwolił na uzyskanie odmian o różnej porze dojrzewania. Grusze wcześnie dojrzewające to 'Hermann', 'Isolda' i 'Tristan'. Liczną grupę stanowią odmiany jesienne i wczesnozimowe: 'Agata', 'Armida', 'Elektra', 'Hortensia', 'Manon', 'Reglindis' oraz zimowe — 'David' i 'Uta'. Drzewka czterech z nich już pojawiały się na naszym rynku.
Więcej »
Już od wielu lat we wszystkich rozwiniętych krajach świata dąży się do ograniczenia zużycia preparatów chemicznych w ochronie roślin. Zwraca się także dużą uwagę, aby zastępować preparaty owadobójcze i roztoczobójcze — silnie toksyczne dla naturalnych wrogów szkodników — środkami selektywnymi lub częściowo selektywnymi. Tendencje te są szczególnie aktualne w ochronie roślin prowadzonych zgodnie z wymaganiami stawianymi przez integrowaną produkcję owoców (IPO).
Więcej »
Produkcję truskawek pod osłonami prowadzi się w Polsce na coraz większą skalę, pojawia się jednak pytanie, czy do przygotowania podłoży dla tego typu upraw można wykorzystać inne materiały niż torf?
Więcej »
Uprawa porzeczek i agrestu w ostatnich dwóch latach zaliczana jest do bardziej dochodowych gałęzi ogrodnictwa w Polsce. Jak długo będzie trwać ten okres, trudno jednak przewidzieć. Miejmy nadzieję, że dzięki nowoczesnym technologiom produkcji i wprowadzaniu do uprawy nowych — plenniejszych, odpornych na choroby i szkodniki odmian, o których dyskutowano na Ogólnopolskiej Konferencji Porzeczkowej i Agrestowej w Skierniewicach (24 kwietnia 2003 r.) będzie można utrzymać opłacalność tej uprawy. Istotny będzie również kontrolowany wzrost produkcji, dostosowany do potrzeb przemysłu przetwórczego.
Więcej »
Na początku 2003 roku ceny eksportowanych z Polski truskawek mrożonych wahały się, w zależności od jakości, od 1350 do 1500 euro/tonę. Tak wysokie notowania były tylko w 1998 roku, kiedy za owoce w skupie płacono 3,0–3,5 zł/kg, a pod koniec sezonu nawet i 5 zł/kg. Od producentów truskawek na Ogólnopolskiej Konferencji Truskawkowej w Skierniewicach (26 marca) można było usłyszeć, iż w tym sezonie przewidują ceny na podobnym poziomie, a nawet i wyższym, między innymi dlatego, że wiele roślin na ich plantacjach zostało uszkodzone przez mróz. Kolejnym czynnikiem wpływającym na ceny (według GUS) jest zmniejszenie powierzchni upraw z 65 000 ha do 40 000 ha, co zostało spowodowane bardzo niskimi cenami truskawek w 2001 roku — w skupie 0,50–0,80 zł/kg.
Więcej »
Sadownictwo jest działem rolnictwa o dużej pracochłonności. W Katedrze Ekonomiki Ogrodnictwa Akademii Rolniczej w Lublinie w sezonie 2001/2002 przeprowadzono badania, które zweryfikowałyby ten pogląd. Prezentowane wyniki pochodzą z pierwszego roku z planowanych trzech lat badań. Analizowano, między innymi, nakłady pracy na poszczególne czynności związane z produkcją i dystrybucją jabłek w 70 gospodarstwach (w głównych regionach sadowniczych kraju). Każde z nich zatrudniało średnio 4,5 osoby (pełnozatrudnione) w roku. Wysoka pracochłonność oznacza konieczność korzystania z pracy najemnej, przede wszystkim do cięcia drzew, przerzedzania zawiązków oraz zbioru i przygotowania jabłek do sprzedaży. Sadownictwo wydatnie przyczynia się więc do złagodzenia bezrobocia na wsi, ale opłacenie najemnej siły roboczej jest, zwłaszcza dla dużych gospodarstw, znacznym obciążeniem finansowym.
Więcej »
W połowie lat dziewięćdziesiątych ubiegłego wieku, gdy w ramach przemian ustrojowych prywatyzowano państwowe kombinaty szklarniowe, Anna i Zbigniew Dziekanowie zdecydowali się na wydzierżawienie od Agencji Własności Rolnej Skarbu Państwa dwuhektarowego obiektu w Łukowicach na Opolszczyźnie.
W bieżącym roku w "Łukpolu" uprawę pomidorów prowadzą już po raz dziewiąty. Gospodarstwo to odwiedziliśmy pod koniec marca — po ciężkiej zimie i na początku zbiorów.
Więcej »
Więcej »
Więcej »
Więcej »
Miniona zima dała się we znaki ogrodnikom. Silne grudniowe mrozy przy braku okrywy śnieżnej wymroziły niemal całkowicie zasiewy cebuli zimującej, ucierpiały także zimowe odmiany porów. Potem obfite opady śniegu w styczniu uszkodziły wiele tuneli foliowych. Niemal cały czas panowała niska temperatura, więc koszty ogrzewania były bardzo wysokie. Do tego trzeba jeszcze dodać nieobserwowane od lat niedobory światła — w Małopolsce w styczniu, lutym i marcu było tylko kilka dni słonecznych! Opóźniło to pierwsze zbiory pomidorów i ogórków oraz obniżyło ich plony.
Więcej »
Więcej »
Burak ćwikłowy charakteryzuje się dużymi i stabilnymi plonami oraz relatywnie małymi wymaganiami agrotechnicznymi — jego uprawa jest prosta, obarczona niewielkim ryzykiem i nie pociąga za sobą dużych nakładów finansowych. Stosunkowo mała liczba groźnych chorób i szkodników powoduje, iż plantacje na ogół nie wymagają intensywnej ochrony chemicznej. Łatwy jest również zbiór i transport korzeni — są one dosyć odporne na uszkodzenia mechaniczne. Popularności tego warzywa sprzyja też możliwość uprawy poplonowej, na przykład po wczesnych ziemniakach lub innych warzywach zbieranych na początku lata. Ważną zaletą jest również duża przydatność do przechowywania, nawet w dość prymitywnych warunkach — w kopcach.
Więcej »
Więcej »
Więcej »
Każdy, kto wykonuje zabiegi ochronne, powinien we własnym zakresie przygotować opryskiwacz do pracy i wyregulować go tak, aby wypryskiwał on założoną dawkę cieczy. Regulacja opryskiwacza, zwana także kalibracją, jest podstawą racjonalnego stosowania środków ochrony roślin i powinna być rutynową czynnością na początku każdego sezonu. Ponadto właściwe wyznaczenie parametrów pracy opryskiwacza gwarantuje, że przygotowana do zabiegu objętość cieczy użytkowej zostanie wykorzystana w całości i nie powstanie problem z zaleganiem pozostałości cieczy i związaną z tym koniecznością bezpiecznego jej zagospodarowania.
Więcej »
Sałata ma niewielkie wymagania termiczne i krótki okres uprawy, dlatego jest najczęstszym przed- lub poplonem. Kiedyś była najpopularniejszą nowalijką, ponieważ jej uprawę prowadzono także zimą. Kampania antyazotanowa i rygorystyczna polska norma na zawartość azotanów spowodowały jednak znaczne ograniczenie zimowej i wczesnowiosennej produkcji. Niewielu producentów może sobie pozwolić na doświetlanie tego gatunku czy nawet wprowadzanie technologii uprawy w zmniejszonych ilościach podłoży organicznych lub na wełnie mineralnej. Bez tego prawie niemożliwe jest uzyskanie główek o małej zawartości azotanów przy słabej intensywności światła. Obecnie jednak zmieniono kryteria dotyczące poziomu azotanów w warzywach i zgodnie z rozporządzeniem ministra zdrowia i opieki społecznej z 27 grudnia 2000 r. (Dz. U. nr 9 z 5.02.2001 r.), w sałacie zbieranej od 1 X do 31 III, dopuszczalny ich poziom wzrósł do 4500 mg NO3–/kg świeżej masy (wcześniejsza norma wynosiła 2000 mg NO3–/kg świeżej masy).
Więcej »
W poprzednich numerach "Hasła" (3–5/2003) Autorka przedstawiła odmiany pelargonii
rabatowej, bluszczolistnej oraz o ozdobnych i pachnących liściach (red.).
Więcej »
Klub Producentów Anturium pozostał organizacją kameralną i, jako wciąż taka sama formalnie grupa, zebrał się pod koniec marca na corocznej konferencji. Spotkanie, ósme już z kolei, odbyło się tradycyjnie w Instytucie Sadownictwa i Kwiaciarstwa w Skierniewicach i zgromadziło około 40 producentów anturium, a także przedstawicieli firm zaopatrujących ogrodników (fot. 1).
Więcej »
W marcu, mniej więcej rok po zawiązaniu Stowarzyszenia Producentów Kwiatów Róż, odbyła się w Instytucie Sadownictwa i Kwiaciarstwa w Skierniewicach kolejna konferencja na temat tych roślin, a także spotkanie członków SPKR. Oprócz tradycyjnych wykładów, poświęconych uprawie oraz technicznemu wyposażeniu szklarni*, w programie imprezy znalazło się wystąpienie posła Romana Jagielińskiego, członka Sejmowej Komisji Europejskiej, dotyczące unijnych perspektyw.
Więcej »
W ostatnich latach obserwuje się wzrost zainteresowania uprawą bylin przeznaczonych do dekoracji wnętrz oraz obsadzania mis, pojemników na balkonach i tarasach (fot. 1). Są cenione przez ogrodników jako rośliny o małych wymaganiach cieplnych, mogące być przez dłuższy czas uprawiane w polu. Ich produkcja na kwitnienie jesienne stanowi niekiedy sposób na wykorzystanie szklarni czy tunelu foliowego latem. Podstawowym warunkiem, aby zainteresować bylinami w doniczkach odbiorców, jest bardzo dobra jakość roślin i termin kwitnienia przypadający poza ich naturalnym okresem kwitnienia w gruncie. Dlatego do uprawy w pojemnikach nadają się przede wszystkim byliny, których kwitnieniem można sterować, o niskim wzroście i zwartym pokroju. Poza tym ważny jest długi okres kwitnienia, aby co najmniej przez 10 dni mogły ozdabiać mieszkanie czy patio.
Więcej »
Krajowa produkcja roślin ozdobnych pod osłonami bardziej kojarzy się z kwiatami ciętymi i gatunkami balkonowo-rabatowymi niż z doniczkowymi. Co więcej, rodzima oferta tych ostatnich jest dość uboga. Zachętą do jej poszerzenia lub unowocześnienia może być prezentacja ciekawych nowości, których co roku na międzynarodowym rynku pojawia się bez liku.
Więcej »
Na terenie giełdy kwiaciarskiej FloraHolland w Naaldwijk (Holandia) dwukrotnie w ciągu roku odbywają się targi roślin ozdobnych, gdzie wystawcami są głównie producenci roślin. Podczas tych targów jury wybiera, spośród nominowanych przez organizatorów nowości odmianowych, te — jego zdaniem — najlepsze, w dwóch kategoriach. Pierwsza (I) to "najbardziej udana nowość na rynku" i dotyczy roślin, które pojawiły się w sprzedaży giełdowej w ciągu ostatniego półrocza, a są prezentowane przez ogrodników. Druga kategoria (II) — "najbardziej obiecujący nowy produkt" — ma wskazywać odmiany, które jeszcze nie trafiły do szerokiej produkcji, a zdecydowanie się wyróżniają spośród innych, już uprawianych. W obu przypadkach nagrody (FloraHolland Awards) przyznawane są w trzech grupach: kwiaty cięte, rośliny doniczkowe i rośliny ogrodowe. Jurorzy kierują się przede wszystkim kryteriami rynkowymi. Przy ocenie biorą więc pod uwagę, czy poszczególne, nominowane do konkursu odmiany odpowiadają światowym modom lub wybiegają pod tym względem w przyszłość, czy zwracają szczególną uwagę klientów kwiaciarń, czy nadają się na prezenty, itp. Podczas ostatniej, wiosennej edycji targów FloraHolland, która odbyła się 12–14 marca 2003 r., nagrodzono 6 odmian, które przedstawiamy poniżej.
Więcej »
Więcej »
Ozdobne rośliny cebulowe rozmnażane wegetatywnie są gospodarzami wielu chorób, na przykład wirusowych czy innych, zwanych wirozopodobnymi.
W związku z częstymi sygnałami od producentów o dużej szkodliwości chorób, których przyczyny nie były dotychczas znane, w ostatnich pięciu latach skontrolowaliśmy uprawy ozdobnych roślin cebulowych pod osłonami i w polu w ponad 50 polskich gospodarstwach. Na plantacjach mieczyka, lilii, frezji, tulipana i narcyza obserwowaliśmy rośliny z objawami chorobowymi sugerującymi porażenie przez fitoplazmy. Badania laboratoryjne, wykorzystujące nowoczesne techniki molekularne, potwierdziły te przypuszczenia.
Więcej »
Więcej »