TEMAT MIESIĄCA
Hasło Ogrodnicze 02/2005
Współczesna koncepcja produkcji ogrodniczej i rolnej opiera się w dużej mierze na restrykcjach w wykorzystaniu środków chemicznych i zachowaniu ściśle określonych norm postępowania zawartych, na przykład, w zaleceniach Dobrej Praktyki Rolniczej. Coraz ważniejsza staje się dokumentacja drogi produktu z pola do miejsca sprzedaży. Dodatkowo należy udokumentować, że na żadnym etapie produkcji nie stosowano niezgodnych z wymaganiami, na przykład IP, ilości środków ochrony, nawozów czy wody. Należy przypomnieć, że na mocy Planu Rozwoju Obszarów Wiejskich, a konkretnie działania: "Program Rolno-Środowiskowy" (PRS), właściciel terenów rolnych może otrzymać dofinansowanie za dobrowolną ochronę środowiska naturalnego w swoim gospodarstwie. Pakiet "Rolnictwo zrównoważone" (S01) oferuje 160 zł/ha dopłaty, pod warunkiem, że rolnik wykaże, iż posługuje się technologią zapewniającą nieprzekroczenie dawki azotu w wysokości 150 kg N/ha (dotyczy nawozów naturalnych i mineralnych). Dodatkowo, rolnik musi przedstawić wykonanie planu nawozowego, opartego na badaniu gleby i corocznie przeprowadzony bilans azotu. Jak widać, przybywa argumentów za zwiększeniem precyzji gospodarowania.
TEMAT MIESIĄCA
W OCHRONIE UPRAW OGRODNICZYCH
Rozwój nowych technologii w produkcji ogrodniczej musi w coraz większym stopniu uwzględniać zasady racjonalnego i bardziej bezpiecznego dla środowiska stosowania agrochemikaliów, a zwłaszcza środków ochrony roślin (ś.o.r.). Takie zasady rządzą koncepcją Rolnictwa Precyzyjnego, która zakłada użycie inteligentnych technik umożliwiających stosowanie ś.o.r. tylko tam, gdzie jest to niezbędne, tylko w takiej ilości, jaka jest konieczna i przy ograniczonych zagrożeniach dla środowiska przyrodniczego.
TEMAT MIESIĄCA
ISOBUS - KOMUNIKACJA MASZYN ROLNICZYCH
W ostatnich latach producenci maszyn rolniczych instalują w nich coraz bardziej zaawansowane układy elektroniczne w celu poprawy efektywności pracy oraz komfortu obsługi. Współczesna maszyna rolnicza wyposażona jest w moduły elektroniczne, które, posiadając wyspecjalizowane funkcje, pracują niezależnie od siebie. Konstruktorzy szybko zorientowali się, jakie możliwości otwierają się w przypadku wzajemnej komunikacji poszczególnych modułów elektronicznych. Dzięki komunikacji można automatycznie koordynować pracę maszyny oraz informować operatora o dostępnych funkcjach.
TEMAT MIESIĄCA
STACJE POGODOWE
Zarządzający gospodarstwami ogrodniczymi lub rolnymi potrzebują aktualnych danych pogodowych pomocnych w podejmowaniu bieżących decyzji gospodarczych w sprawie nawadniania, zabiegów ochronnych, nawożeniowych itp. Istniejące systemy prognozowania, oparte na zintegrowanych, oddalonych stacjach meteorologicznych, nie uwzględniają lokalnych warunków, takich jak wiatr czy rzeźba terenu.
W konsekwencji często ich prognozy zawodzą. Dla precyzyjnego monitorowania warunków pogodowych warto rozważyć zastosowanie nowoczesnej mikrostacji pogodowej.
W konsekwencji często ich prognozy zawodzą. Dla precyzyjnego monitorowania warunków pogodowych warto rozważyć zastosowanie nowoczesnej mikrostacji pogodowej.
TEMAT MIESIĄCA
LASEROWO STEROWANA SADZARKA DO DRZEW I KRZEWÓW
Intensyfikacja upraw wymusza na producentach zastosowania nowoczesnych maszyn, które z jednej strony zmniejszają nakłady robocizny, a z drugiej zwiększają dokładność wykonania danej pracy. Dla pełnego wykorzystania tych rozwiązań ważne jest precyzyjnie posadzenia roślin w sadzie lub na plantacji. Dla sadowników posiadających większe powierzchnie przeznaczone pod założenie sadu, plantacji krzewów jagodowych czy tych należących do organizacji sadowniczych polecam specjalistyczne sadzarki z aparatem laserowym naprowadzającym maszynę na właściwy kierunek rzędu.
TEMAT MIESIĄCA
ELEKTRONICZNE ROZSIEWACZE
Efektywność nawożenia mineralnego determinowana jest wieloma czynnikami, wśród których z technicznego punktu widzenia istotne jest równomierne rozprowadzenie nawozu na powierzchni pola. Dlatego tak ważna jest prawidłowa regulacja zespołu rozsiewającego oraz dozującego nawóz. Współcześnie coraz większego znaczenia nabiera nawożenie ze zmienną dawką, dostosowaną do lokalnych potrzeb. Warto więc odnotować znaczący postęp w tym zakresie. Dokonał się on głównie dzięki szerokiemu wprowadzeniu do techniki rolniczej elektroniki, w tym komputerów, sterowników i różnorodnych czujników oraz zaawansowanych technologii informacyjnych.
OGÓLNE
UNIJNE PERSPEKTYWY
Poniższy tekst zawiera obszerne fragmenty prelekcji, jaką podczas konferencji "Szkółkarstwo w Unii Europejskiej" wygłosił na tematy ogólne minister Władysław Piskorz (fot.) szef Wydziału Polityki Rolnej w Stałym Przedstawicielstwie RP w Brukseli. Konferencja towarzyszyła wystawie Horti-Logistyka 2004, która była częścią targów Polagra-Farm 2004. Streszczenia innych wykładów — w "Szkółkarstwie" 1/2005 (redakcja).
OGÓLNE
DOBRY ROK "POLIC"
W pierwszej edycji konkursu zorganizowanego przez zachodniopomorski magazyn gospodarczy "Świat Biznesu" oraz Północną Izbę Gospodarczą Zakłady Chemiczne POLICE SA uhonorowano nagrodą "Perły Biznesu 2004" w kategorii "Wydarzenie Gospodarcze Roku".
W ubiegłorocznych międzynarodowych targach Horti Fair w Amsterdamie, trwających od 3 do 6 listopada, uczestniczyło ponad 900 wystawców z 50 państw. Już po raz piąty połączono wystawę kwiatów (czyt. HO 12/2004), środków produkcji ogrodniczej, szklarni, ich wyposażenia technicznego. Podczas czterech dni targów przez hale kompleksu RAI przewinęło się ponad 54 tysiące zwiedzających z 118 krajów.
Targi (MTAS) zorganizowane w Warszawie (14–15 stycznia) zostały uznane zarówno przez zwiedzających, jak i przez wystawców za najlepszą imprezę sadowniczą, jaką od wielu lat udało się zorganizować w Polsce. Szacuje się, że odbywające się w centrum konferencyjno-wystawienniczym Hotelu Gromada targi przyciągnęły dużo ponad 2000 sadowników z całej Polski. Na prawie 80 stoiskach swoją ofertę prezentowało ponad 100 firm. Według zwiedzających, MTAS zorganizowano na poziomie porównywalnym ze standardem targów w największych ośrodkach produkcji sadowniczej w zachodniej Europie — na przykład odbywających się co dwa lata Fruchtwelt Bodensee w Friedrichshafen (Niemcy) czy Interpomy w Bolzano (Włochy). Towarzysząca warszawskim targom konferencja zorganizowana przez BASF Polska oraz Wydział Ogrodnictwa i Architektury Krajobrazu SGGW cieszyła się ogromnym powodzeniem. Wielu uczestnikom targów przypominały się pierwsze konferencje sadownicze organizowane w Limanowej, Sandomierzu czy Grójcu, kiedy sale wykładowe i kuluary pękały w szwach, a wykłady trzeba było oglądać na monitorach wewnętrznych sieci TV. W dwudniowej konferencji wzięło udział kilkunastu prelegentów, zarówno z kraju, jak i z zagranicy. Więcej na jej temat napiszemy w kolejnym numerze "Hasła Ogrodniczego".
Stolica włoskiej prowincji Południowy Tyrol po raz czwarty gościła w ubiegłym roku (10–12 listopada) na targach Interpoma sadowników, handlowców oraz naukowców zajmujących się jabłkami. Organizowane co dwa lata targi zgromadziły 268 wystawców i ponad 8000 zwiedzających, którzy dojechali do Włoch prawie z całej Europy, Chin, Stanów Zjednoczonych oraz Australii. Ostatnia edycja była bardziej międzynarodowa niż poprzednie, a — co ciekawe — do Bolzano przyjechało sporo gości z Polski, w tym po raz pierwszy nasi wystawcy. Swoje stoisko miała w Bolzano firma Activ (fot. 1), której właściciele nie liczyli wprawdzie na sukces, ale uznali, że aby zaistnieć na rynku unijnym, trzeba się pokazywać nie tylko w kraju. Targi Interpoma mogą się wydawać niewielkie, w porównaniu z innymi europejskimi imprezami. Gdy weźmie się jednak pod uwagę tematykę — są one prawie w całości poświęcone produkcji, przechowywaniu oraz marketingowi jabłek — przedstawione powyżej dane trzeba uznać za sukces. Targom towarzyszył również kongres "Jabłka na świecie" (napiszemy o nim w jednym z kolejnych numerów "Hasła").
Ceny większości podstawowych gatunków warzyw obniżały się w IV kwartale i były niższe niż w 2003 r., ze względu na większe zbiory. W 2004 r. produkcja warzyw polowych (4,916 mln ton) była bowiem o 11% wyższa niż w 2003 r. Wzrosły zwłaszcza zbiory cebuli — o 28% (do 866 000 ton). Z powodu wzrostu kosztów produkcji w IV kwartale rosły natomiast ceny warzyw spod osłon.
Do gromadzenia i przetwarzania informacji o sytuacji ekonomicznej gospodarstw w UE wykorzystuje się Sieć Danych Rachunkowości Gospodarstw Rolnych (The Farm Accountancy Data Network — FADN). Jest to system obowiązkowy, nałożony na każde państwo członkowskie UE. Zebrane dane służą do sporządzenia bilansu majątkowego gospodarstwa (ustalenia wysokości aktywów i pasywów), określenia poszczególnych kategorii kosztów, wielkości produkcji i obrotów wewnętrznych oraz obliczenia nadwyżek bezpośrednich dla poszczególnych działalności w gospodarstwie oraz jego łącznych dochodów. Informacje te mogą być wykorzystywane przez władze państwowe i agencje do śledzenia sytuacji finansowej rolników, ale mogą także pomóc producentom w podejmowaniu decyzji dotyczących produkcji. Zapisywanie danych przez kilka lat pozwala bowiem ocenić wyniki ekonomiczne gospodarstwa.
Zasiłek pogrzebowy to jednorazowe świadczenie pieniężne na pokrycie kosztów związanych z pochówkiem zmarłego. Zasiłek pogrzebowy z zabezpieczenia społecznego przewidują prawie wszystkie ustawodawstwa państw członkowskich UE. Problem z przyznaniem i wypłatą może powstać, gdy okaże się, że osoba zmarła w innym państwie członkowskim niż to, w którym była ubezpieczona (lub tam pobierała emeryturę lub rentę) oraz, gdy prawo do zasiłku powstanie w dwóch lub więcej krajach.
W sierpniu ubiegłego roku ujrzał światło dzienne kolejny raport Komisji Europejskiej dla Rady Europy, dotyczący towarowej produkcji ogrodniczej w Piętnastce, stopnia zorganizowania tamtejszych ogrodników w grupy oraz potencjału ekonomicznego tych organizacji. Raport zawiera dane z 2002 r., a więc już nie najnowsze (raporty ukazują się niestety ze sporym opóźnieniem). Mimo to interesujące jest porównanie tych danych z informacjami zawartymi w raporcie z 1999 roku.
Jedną z możliwości zwiększenia sprzedaży warzyw i owoców w naszym kraju jest zmniejszenie samozaopatrzenia Polaków w te produkty. O znaczeniu udziału owoców i warzyw pozyskiwanych z ogródków działkowych, przydomowych oraz własnych gospodarstw rolnych świadczą dane statystyczne. W latach 1993–2003 aż 22,8% owoców i 34% warzyw spożywanych w naszym kraju pochodziło z tych źródeł. W omawianych latach udział samozaopatrzenia jednak spadał — owoców obniżał się średnio o 3,5% rocznie, warzyw — o 3,8% rocznie. Należy zwrócić uwagę, że samozaopatrzenie dotyczy tylko owoców i warzyw, które można produkować w Polsce, a łączne spożycie — także importowanych. Gdyby więc uwzględnić w obliczeniach tylko krajowe owoce i warzywa, samozaopatrzenie miałoby jeszcze większy udział.
Wiele lat pisania rynkowych felietonów upoważnia mnie do stwierdzenia, że nie brak, niestety, w tej działalności tematów dyżurnych, ciągle aktualnych, z którymi nie bardzo wiadomo, co począć. Wbrew pozorom, nie jest to jedynie mój dylemat, ale również Szanownych Czytelników, których obawiam się zanudzić.
A więc: "do znudzenia, czy do skutku?" Skoro domaga się jednak tego rzeczywistość, nie mam raczej wyboru i po raz kolejny muszę poruszyć sprawę tak zwanego jabłecznego "gruzu", który w pokaźnych ilościach pojawia się wciąż na targowiskach hurtowych i notorycznie psuje rynek. Któryś z bardziej taktownych kolegów stwierdził ostatnio, że "straszne są te jabłka po prostu". Inni określają sytuację dużo bardziej dosadnie, czemu dziwić się trudno, zważywszy, że "gruz", bez względu na odmianę, sprzedawany bywa po 6 zł za skrzynkę. Tymczasem ta sama skrzynka, zawierająca jabłka deserowe z prawdziwego zdarzenia, warta jest 3 lub 4 razy tyle. O ile trudniej otrzymać taką cenę, gdy "gruzu ci u nas dostatek", wiedzą tylko ci, którzy skazani są na handel choćby w Broniszach.
A więc: "do znudzenia, czy do skutku?" Skoro domaga się jednak tego rzeczywistość, nie mam raczej wyboru i po raz kolejny muszę poruszyć sprawę tak zwanego jabłecznego "gruzu", który w pokaźnych ilościach pojawia się wciąż na targowiskach hurtowych i notorycznie psuje rynek. Któryś z bardziej taktownych kolegów stwierdził ostatnio, że "straszne są te jabłka po prostu". Inni określają sytuację dużo bardziej dosadnie, czemu dziwić się trudno, zważywszy, że "gruz", bez względu na odmianę, sprzedawany bywa po 6 zł za skrzynkę. Tymczasem ta sama skrzynka, zawierająca jabłka deserowe z prawdziwego zdarzenia, warta jest 3 lub 4 razy tyle. O ile trudniej otrzymać taką cenę, gdy "gruzu ci u nas dostatek", wiedzą tylko ci, którzy skazani są na handel choćby w Broniszach.
SADOWNICTWO
WRZECIONO CZY MIKADO?
Najbardziej rozpowszechnioną w Europie formą drzew w uprawie karłowych i półkarłowych jabłoni oraz grusz jest korona wrzecionowa. Większość form koron uzyskiwanych za pomocą słabego cięcia i przyginania pędów zapewnia wczesne i obfite plony.
W ostatnich latach wiele metod formowania koron uległo modyfikacji. Zwrócono większą uwagę na związek między sposobem formowania koron a gęstością sadzenia drzew, warunkami nasłonecznienia w sadzie i jakością owoców.
W ostatnich latach wiele metod formowania koron uległo modyfikacji. Zwrócono większą uwagę na związek między sposobem formowania koron a gęstością sadzenia drzew, warunkami nasłonecznienia w sadzie i jakością owoców.
SADOWNICTWO
Z WYJAZDU NAD JEZIORO BODEŃSKIE (CZ. II)
W pierwszej części relacji z wyjazdu członków Klubu Sadowniczego przy firmie Bayer CropScience (HO 11/2004) Autor omówił, między innymi, stosowane w Niemczech systemy uprawy i nawożenia czereśni oraz możliwości ochrony ich przed deszczem (red.).
SADOWNICTWO
NOWE ODMIANY JABŁONI NA INTERPROMIE
Ta część włoskiej wystawy to chyba najsilniejszy magnes przyciągający sadowników do Bolzano. Co roku ogrodnicy mogą przyjrzeć się propozycjom szkółkarzy i placówek hodowlanych z całego świata. Podobnie było podczas ostatniej edycji.
SADOWNICTWO
ODMIANY AGRESTU
W aktualnym rejestrze odmian COBORU jest pięć odmian agrestu — 'Biały Triumf', 'Invicta' (fot. 1), 'Czerwony Triumf', 'Hinnonmki Rot' i 'Rzeszowski'. Po oficjalnym dopuszczeniu do obrotu niekwalifikowanego materiału CAC rola rejestru będzie maleć, a na rynku znajdzie się materiał wielu nowych odmian. Dlatego warto zapoznać się z odmianami uprawianymi w innych krajach.
Seminarium pod takim tytułem odbyło się w Krakowie pod koniec listopada 2004 roku. Zostało ono zorganizowane przez Małopolskie Forum Winne.
SADOWNICTWO
SUKCES UPRAWY BORÓWKI WYSOKIEJ W CHILE
Chile jest jednym z największych na świecie producentów owoców jagodowych i trzecim krajem pod względem wielkości zbiorów borówki wysokiej. Uprawia się ją tam na 2000 ha, choć lepiej byłoby napisać "ponad 2000 ha", ponieważ powierzchnia uprawy zwiększa się o 25% rocznie. Gdy weźmie się pod uwagę tegoroczne doświadczenia cenowe polskich producentów owoców miękkich, historia chilijskiego owocowego biznesu może być dla nas bardzo pouczająca.
SADOWNICTWO
W TRZECH GOSPODARSTWACH
Firma Agro-Sad Sp. z o.o. powstała w 1992 roku. W jej skład wchodzą trzy gospodarstwa sadownicze — dawne Państwowe Gospodarstwa Rolne — w Świerklańcu i w Radzionkowie koło Tarnowskich Gór oraz w Lipowej koło Sandomierza. Łączna powierzchnia upraw sadowniczych to 230 hektarów. Średnia roczna produkcja owoców w ciągu ostatnich lat wynosiła od 4000 ton do 7000 ton. Najważniejszą pozycję stanowią jabłka, kolejne to gruszki, śliwki, czereśnie, agrest, czerwona i czarna porzeczka, borówka wysoka, jeżyny oraz truskawki. Jak mówią właściciele — Marian Baniak, Tadeusz Kupka i Boguchwał Szymaszek, duże zróżnicowanie struktury produkcji pozwala na bycie atrakcyjnym partnerem dla sieci supermarketów, które są najważniejszym klientem Agro-Sadu. Firma ta rozwija także własną sieć sprzedaży detalicznej — obecnie stanowi ją 10 sklepów.
SADOWNICTWO
PROGRAM POPRAWY JAKOŚCI OWOCÓW
Polskie sadownictwo ma największe w Europie możliwości rozwoju, ale żeby dobrze je wykorzystać należy zmienić podejście do produkcji owoców. Przede wszystkim, trzeba więcej uwagi zwracać na jakość owoców, a nie jak do tej pory — na ilość. Sadownicy, którzy sprostają nowym wymaganiom w produkcji owoców deserowych, skorzystają w pierwszych kilku latach po integracji z relatywnie wyższych cen zbytu owoców. Wielokrotnie słyszy się jednak o odrzuceniu partii przygotowanych do eksportu owoców, ze względu na niespełnienie wymagań jakościowych. Niestety, najczęściej dyskwalifikowane parametry niełatwo jest poprawić tradycyjnymi metodami agrotechnicznymi. Arysta Agro Polska wychodzi na przeciw oczekiwaniom wielu sadowników dostarczając nowoczesne "narzędzie", wspomagające uzyskanie pożądanej jakości owoców. Wprowadzany Program Poprawy Jakości Owoców kompleksowo rozwiązuje problemy związane z wielkością owoców, zdolnością i jakością przechowalniczą, ordzawieniami i pękaniem owoców.
SADOWNICTWO
NAWADNIANIE A WIELKOŚĆ JABŁEK
Wysokie wymagania konsumentów zmuszają producentów owoców do stałego podnoszenia poziomu technologii uprawy i zwrócenia szczególnej uwagi na jakość towaru. Jakość jest pojęciem bardzo szerokim, według jednej z wielu definicji jest to "własność doznawana za pomocą zmysłów". W przypadku owoców mówimy przede wszystkim o jakości konsumpcyjnej, przechowalniczej i przetwórczej. Są to zespoły cech wpływające na atrakcyjność owoców z punktu widzenia konsumenta, a także na możliwości ich przetwarzania i przechowywania. Poszczególne cechy jakościowe to wielkość owoców, zabarwienie skórki, jędrność, kwasowość, zawartość ekstraktu, skład chemiczny. Podstawową cechą jakościową, na którą ma wpływ wilgotność gleby, jest wielkość owoców.
WARZYWNICTWO
STRÓŻ UPRAW POMIDORA POD OSŁONAMI
Dziubałeczek mączlikowy (Macrolophus caliginosus) jest największym sprzymierzeńcem ogrodników w walce ze szkodnikami w uprawach pomidorów pod osłonami i warto stworzyć mu w szklarniach najlepsze warunki do rozwoju. Może on kompleksowo chronić plantację przed większością szkodników. Każdy, kto chce w pełni wykorzystać możliwości tego pożytecznego owada, musi uzbroić się w cierpliwość i krok po kroku poznawać jego preferencje i zachowanie.
WARZYWNICTWO
GORSZY ROK DLA PRODUCENTÓW KAPUSTY
Jeszcze do niedawna kapusta była warzywem, którego Polacy spożywali najwięcej. Obecnie na pierwsze miejsce wśród warzyw świeżych wysunęły się pomidory, ale i tak ze względu na tradycje w wielu regionach nadal zajmuje ona ważną pozycję. Bardzo popularna jest także kapusta kwaszona. W Polsce najwięcej uprawia się kapusty białej — stanowi ona około 30% wielkości produkcji polskich warzyw — a czerwona i włoska mają mniejsze znaczenie. W 2004 r. zbiory kapusty były o 15% wyższe niż w roku poprzednim, natomiast ceny znacznie się obniżyły. Wyniki eksportu z 9 miesięcy 2004 r. wskazują na to, że ważnymi odbiorcami naszej kapusty świeżej oraz kwaszonej są Czechy i Słowacja.
W pierwszej części artykułu (HO 10/2004) Autor przedstawił charakterystykę zachwaszczenia plantacji marchwi oraz agrotechniczne i mechaniczne sposoby walki z chwastami. Druga część poświęcona jest chemicznym metodom zwalczania chwastów.
W pierwszej części artykułu (HO 12/2004) Autor przedstawił ogólne zasady prowadzenia produkcji w podłożach organicznych, oraz szczegółowo — uprawę w słomie i substratach torfowych (red.).
WARZYWNICTWO
JAKIE KORZYŚCI DAJE WYPROWADZANIE PĘDÓW BOCZNYCH
Wyprowadzanie pędów bocznych — zarówno owocujących, jak i wegetatywnych — w uprawie pomidorów pod osłonami, pomimo korzyści, jakie może przynieść, jest u nas stosunkowo mało popularne. Powodem tego są wcześniejsze niepowodzenia wynikające z nieprawidłowego przeprowadzania tego zabiegu (fot. 1).
WARZYWNICTWO
O CZYM MÓWIONO NA SZKOLENIACH W KALISZU?
W okresie jesienno-zimowym w rejonie Kalisza organizowane jest wiele szkoleń dla ogrodników. W końcu listopada odbyły się dwa — poświęcone uprawie pomidorów i ogórków pod osłonami.
WARZYWNICTWO
PRODUKCJA ROZSADY WARZYW POLOWYCH
Można powiedzieć, że w ostatnich latach dokonała się prawdziwa rewolucja w dziedzinie produkcji rozsady. Między innymi dzięki wprowadzeniu do praktyki ogrodniczej na szeroką skalę wielodoniczek możliwe jest wyprodukowanie (bez pikowania) i bezpieczne posadzenie na miejsce stałe rozsad gatunków warzyw, których system korzeniowy ma małą zdolność do regeneracji. Przykładem może być kukurydza cukrowa i fasola szparagowa. Wynika to z faktu, że uformowana w tego typu doniczkach bryła korzeniowa odznacza się wyjątkową odpornością na uszkodzenia i nawet podczas sadzenia mechanicznego się nie rozsypuje. Dzięki temu rośliny te nie są poddawane stresowi i natychmiast po posadzeniu mogą kontynuować wzrost.
WARZYWNICTWO
WARUNKI PRODUKCJI ZDROWEJ ROZSADY
W uprawach pod osłonami czystość i higiena oraz zdrowe i wolne od chorób podłoże decydują o zdrowotności roślin oraz wielkości i jakości plonów. Aby sprostać tym wymaganiom, należy przedwegetacyjnie odkażać: podłoża, wewnętrzne powierzchnie pomieszczeń i urządzeń uprawowych, narzędzia, folie i materiały wielokrotnego użytku (doniczki lub wielodoniczki plastikowe, itp.). Zabieg ten pozwoli na eliminację chorobotwórczych mikroorganizmów — grzybów, bakterii i wirusów — a także szkodników, które zasiedlają szklarnie, tunele foliowe i inne pomieszczenia uprawowe.
WARZYWNICTWO
CZY WARTO PRZEPŁACAĆ ZA DUŻE NASIONA?
Ostatnio wiele firm nasiennych zaczęło klasyfikować oferowane nasiona warzyw według ich wielkości, a co za tym idzie, różnicować ich cenę, w zależności od tego parametru. Czy jednak można powiedzieć, że duże nasiona są lepsze i warto na nie wydać trochę więcej pieniędzy? Odpowiedź nie jest jednoznaczna.
Po pierwsze, nie wielkość decyduje o wartości nasion, po drugie, nie zawsze istnieje potrzeba wysiewu "lepszych", a co za tym idzie droższych, nasion.
Po pierwsze, nie wielkość decyduje o wartości nasion, po drugie, nie zawsze istnieje potrzeba wysiewu "lepszych", a co za tym idzie droższych, nasion.
WARZYWNICTWO
KLĘSKA URODZAJU CEBULI
Zagadnienia związane z produkcją, uprawą i ochroną cebuli były tematem konferencji zorganizowanej 2 grudnia ubiegłego roku przez Instytut Warzywnictwa w Skierniewicach.
WARZYWNICTWO
PRZEGLĄD ODMIAN, ŚRODKÓW I SZKODNIKÓW
11 grudnia ubiegłego roku producentom z Pobiednika swoje aktualne oferty przedstawiły firmy Bejo Zaden Poland oraz Makhteshim-Agan. W czasie spotkania można było wysłuchać również wykładu prof. Kazimierza Wiecha z krakowskiej Akademii Rolniczej.
WARZYWNICTWO
O POMIDORACH, OGÓRKACH I NABIJANIU OS W BUTELKĘ
Pod koniec ubiegłego roku szkolenie dla producentów z okolic Leszczyny zorganizowała firma Agrochemik z Bochni, przy współudziale De Ruiter Seeds i Yara Poland. Na podobne spotkanie w Krasnobrodzie zaproszono klientów sklepu Krezam z Zamościa, również tam zaprezentowano ofertę odmian De Ruiter Seeds, a także nowości nawozowe firmy Broste.
Uprawa lilii w doniczkach nie jest w Polsce rozpowszechniona, chociaż istnieje duże zapotrzebowanie, zwłaszcza wiosną, na kwitnące rośliny cebulowe w pojemnikach. Wśród roślin doniczkowych z tej grupy dominują w krajowej produkcji hiacynty, narcyzy, szafirki, a także karłowe tulipany. Lilie doniczkowe pojawiające się u nas w sprzedaży pochodzą najczęściej z importu.
KWIACIARSTWO
TEMPERATURA W UPRAWIE FREZJI
Większość z kilkunastu dotychczas poznanych gatunków frezji występuje na stanowiskach naturalnych jedynie w południowej Afryce (głównie na Przylądku Dobrej Nadziei). Stamtąd też zostały przywiezione do Europy pierwsze taksony, stając się materiałem wyjściowym w pracach selekcyjnych i hodowlanych nad frezją ogrodową, które rozpoczęto pod koniec XIX wieku. Frezja w swojej ojczyźnie rośnie, rozwija się i kwitnie w porze chłodnej, najczęściej zimą i wczesną wiosną, natomiast latem, gdy jest upalnie, jej organy spichrzowe (bulwy) przechodzą okres spoczynku. Przystosowanie do warunków uprawy w miejscu naturalnego występowania — przede wszystkim do wysokiej temperatury, która przerywa spoczynek bulw, oraz niskiej w trakcie wegetacji — bardzo wyraźnie utrzymuje się u odmian uprawnych frezji (fot. 1).
KWIACIARSTWO
SZPARAG WŁOSOWATY ZAPOMNIANA ZIELEŃ CIĘTA
Szparagi ozdobne, w tym włosowaty (Asparagus setaceus, syn. A. plumosus), zawsze miały duży udział w rynku roślin ozdobnych. Na giełdzie holenderskiej w Aalsmeer zajmują 31. pozycję w bardzo licznej grupie kwiatów ciętych, jakimi się tam handluje — rocznie sprzedawane jest 54 mln sztuk pędów szparaga za średnią cenę 0,14 €/pęd. Jednak z roku na rok traci on popularność — w 2003 r. sprzedano go na wspomnianej aukcji o 3,8% mniej niż w 2002 r., a wartość obrotu spadła o 5%. W Polsce widać podobną tendencję, choć brakuje liczb, które obrazowałyby ten spadkowy trend oraz dokładną obecną pozycję szparaga włosowatego na krajowym rynku kwiaciarskim. Znane są jedynie ceny A. setaceus, które w ubiegłym roku wahały się od 5 zł do 80 zł za pęczek (50 pędów). Można też stwierdzić, że pędy dobrej jakości w dalszym ciągu są poszukiwanym towarem. Dlatego też ekonomiczny sens produkcji szparaga włosowatego coraz bardziej zależy od przestrzegania zaleceń uprawowych i zapewnienia roślinom właściwych warunków wzrostu i rozwoju.
KWIACIARSTWO
RDZA PELARGONII
Grzyb Puccinia pelargonii-zonalis — wywołujący rdzę — występuje stosunkowo często na pelargoniach uprawianych pod osłonami, a także na posadzonych na miejsce stałe (w skrzynkach balkonowych, misach lub na rabatach).
Od czasu przeniesienia listopadowej wystawy (urządzanej obecnie pod nazwą Horti Fair) z Aalsmeer do Amsterdamu, w tym pierwszym miejscu, na terenie sławnej giełdy kwiaciarskiej, odbywa się równolegle impreza wystawiennicza pod nazwą Aalsmeer Market. Ostatnia jej edycja zwabiła w dniach 3.–5. listopada 2004 roku ponad 4000 zainteresowanych (o 6% więcej niż w 2003 r.), których gros odwiedziło również — często w pierwszej kolejności — Horti Fair. Specyfiką, a zarazem wartością targów w Aalsmeer, jest fakt, że biorą w nich udział przede wszystkim ogrodnicy — sprzedający na tamtejszej giełdzie — głównie producenci roślin doniczkowych, które pokazywane są jako towar gotowy do handlu (na Horti Fair dominują hodowcy, nowości odmianowe oraz materiały wyjściowe). Także i na tej imprezie, podobnie jak w Amsterdamie (czyt. HO 12/2004), można się było przekonać o rosnącym znaczeniu wartości dodanej w sprzedaży produktów kwiaciarskich oraz o powszechności posługiwania się tym marketingowym narzędziem przez holenderskich ogrodników. W sumie Aalsmeer Market zgromadził 365 wystawców, którzy swoją ofertę zaprezentowali na powierzchni 10 000 m2.
KWIACIARSTWO
Z BAGAŻEM DWUDZIESTU LAT
"Chryzantemowe dożynki", jak zwykło się nazywać listopadowe sympozjum organizowane w Poznaniu przez prof. dr. hab. Tadeusza Baranowskiego, tym razem miało świąteczny nastrój. Stało się bowiem okazją do podsumowania 20 lat, podczas których grupa producentów sadzonek (a także kwiatów) chryzantem spotykała się, by podnosić swoje kwalifikacje. Wątpliwości gospodarza tych spotkań dotyczące sensu urządzania kolejnych sympozjów (wyraził je w wywiadzie opublikowanym w "Haśle" 11/2004) zostały rozwiane przez uczestników tegorocznego seminarium, którym wciąż odpowiada taka forma edukacji. Zgłaszali jedynie zapotrzebowanie na tematy ogólne, na przykład poświęcone ubezpieczeniom czy, obowiązującym od czasu przystąpienia Polski do Unii Europejskiej, nowym przepisom fitosanitarnym (paszporty roślin, itp.). Nietrudno się zarazem przekonać, że przyjeżdżający do Poznania wymieniają się przy okazji seminarium własnymi doświadczeniami nie tylko na temat uprawy chryzantem, ale i zdobywania kredytów, dopłat, funduszy...
Choć polskie społeczeństwo nie należy do zamożnych, popyt na kwiaty systematycznie rośnie. Potwierdzają to badania przeprowadzone w ubiegłych latach na AR w Lublinie — mieście o jednym z najwyższych wskaźników bezrobocia. Wynika z nich, że przeciętny lublinianin wydał na kwiaty cięte w 2003 roku około 55 zł. Należy się spodziewać wzrostu tego popytu w najbliższych latach, gdyż jego wielkość jest ściśle skorelowana z dochodami, a te powinny się zwiększać wraz z rozwojem gospodarczym. W efekcie, oznacza to potencjalny wzrost popytu na tulipany, które są kwiatami bardzo lubianymi i w Lublinie ustępują tylko różom. Stopień zainteresowania tulipanami jest jednak różny w różnych grupach społecznych.