Numer 10/2002
Programy komputerowe ułatwiają ogrodnikom wyszukiwanie informacji o środkach ochrony roślin. Możliwość szybkiego uzyskania wiadomości na ten temat daje również internet, gdzie w ostatnich latach powstało wiele oferujących je serwisów. Istnieją już także serwisy oferujące ogrodnikom pomoc w zdiagnozowaniu chorób i identyfikacji szkodników przez internet.
| Doradca Komputerowy | |
| Program ten istnieje od 1995 roku. Informacje o pestycydach aktualizowane są co kwartał, dzięki przesyłanym dyskietkom zawierającym zmiany w zakresie rejestracji (rozszerzenie, zawężenie, nowelizacja tekstu, zmiana okresu ważności itp.). Dodatkowo zawarta w programie opcja "Expres" umożliwia taką aktualizację poprzez internet. Serwis informacyjny — baza danych Doradcy Komputerowego zawiera pełne teksty etykiet-instrukcji stosowania wszystkich aktualnie zarejestrowanych środków ochrony roślin (ponad 1100 środków ochrony roślin, około 15 MB tekstu na 4400 stronach). Doradca działa zarówno jako samodzielny program instalowany w komputerze lub pracuje tylko w internecie. Praca w internecie daje nieco większe możliwości wyszukiwania preparatów niż wersja instalowana na komputerze. Do dyspozycji jest najbardziej aktualny wykaz środków, które można wyszukiwać nie tylko poprzez indeks nazw preparatów ale i substancji czynnych. Pełny dostęp do programu w internecie możliwy jest po opłaceniu subskrypcji oraz podaniu numeru identyfikującego komputer w sieci (tak zwany numer IP komputera). Bez opłaty można korzystać (pod adresem www.flamingo.agro.pl/doradca) tylko z wersji zawierającej środki o nazwie rozpoczynającej się na literę "C". Plik instalacyjny oznaczono ikoną przedstawiającą ptaka — flaminga. Standardowe wyszukiwanie preparatów odbywa się na podstawie uprawy, agrofaga, substancji biologicznie czynnej, sposobu działania (kontaktowe, układowe, wgłębne, żołądkowe, gazowe, doglebowe, nalistne) i metody stosowania (podlewanie, gazowanie, odymianie, areozolowanie, smarowanie, zamgławianie, odparowywanie, otoczkowanie, maczanie, agrolotniczo, dezynfekcja, granulaty, feromony, repelenty, atraktanty, regulatory rozwoju, środki pomocnicze). Po wpisaniu kryteriów wyszukiwania i wybraniu polecenia "Szukaj" pojawia się okno z listą preparatów, w którym należy podać sposób, w jaki wyniki mają być przeglądane. Możliwe jest również wyszukiwanie środków ochrony roślin według producenta i nazwy handlowej, daty upływu ważności, rodzaju środka, a także przeglądanie aktualnego ich wykazu. Po wybraniu polecenia "Aktualny wykaz" program umożliwia przeglądanie pełnej listy środków lub tylko niektórych (zarejestrowanych po raz pierwszy, tych które zmieniły producenta, okres ważności, lub tych, w etykiecie których dokonano innych zmian w ostatnim kwartale). Na ekranie pojawia się lista środków (w wybranej opcji) w układzie alfabetycznym wraz z informacją charakteryzującą środek.
Listę wyszukanych środków można przenieść do notatnika poprzez wybranie polecenia "Wydruk" lub zapisać w formacie stron internetowych — polecenie "HTML". Wygenerowana lista może zawierać tylko nazwy środków lub, dodatkowo, nazwę substancji czynnej, klasę toksyczności oraz termin ważności rejestracji. Jeżeli preparatów na liście jest dużo, można wybrać do przeglądania tylko kilka z nich lub opcję ze skróconym tekstem etykiet. Autorzy zalecają jednak przeglądanie zawsze pełnego tekstu. Po wybraniu polecenia "Wyświetl" pojawia się tekst etykiety pierwszego preparatu na liście. Kolejne teksty etykiet można przeglądać korzystając z menu "Przeglądanie", które umożliwia przejście do następnej etykiety, powrót do poprzedniej lub bezpośrednie przejście do pierwszej lub ostatniej etykiety. W czasie przeglądania informacji o preparatach można przełączać widok pomiędzy pełnym i skróconym tekstem lub przenieść treść etykiety do notatnika (polecenia w menu "Tekst"). Można również wydrukować teksty korzystając z polecenia w menu "Wydruk". | |
|
| |
| Hortus-Pest | |
| Bezpłatną wersję demonstracyjną tego programu można znaleźć w internecie na stronie www.adviser.kujawy.com.pl. Zanim zostanie przesłana, należy jednak wypełnić formularz podając imię i nazwisko oraz adres e-mail, pod który zostanie przesłane hasło pozwalające na ściągnięcie programu. Wersja demonstracyjna działa tylko przez 30 dni i pozwala na zapoznanie się z programem na kilku przykładach. Jeśli ogrodnik uzna, że program ten spełnia jego wymagania, powinien zakupić pełną wersję. Mortus-Pest, zarówno w pełnej wersji jak i demonstracyjnej, jest programem, który po zainstalowaniu w komputerze może służyć do wyszukiwania środków ochrony roślin, przeglądania opisów chorób i szkodników oraz obliczania potrzebnej ich ilości, ilości cieczy roboczej, a także stężenia preparatu, zarówno w uprawach warzyw polowych, jak i pod osłonami. W programie, w menu "Pestycyd" zamieszczono listę wszystkich zarejestrowanych środków ochrony roślin (zawierającą substancje czynne, klasę toksyczności, producenta preparatu) oraz spis żywych organizmów wykorzystywanych do ochrony roślin (obejmującą ich nazwę i charakterystykę, choroby i szkodniki które zwalcza oraz producenta preparatu). Szczegółowe informacje na temat preparatów ograniczono jednak tylko dla upraw warzyw i roślin ozdobnych, które dostępne są w menu "Pestycyd" — "Etykiety". Wyszukiwanie preparatów możliwe jest na podstawie miejsca uprawy, rośliny, fazy rozwojowej, agrofaga, grupy środków, nazwy preparatu, substancji czynnej, sposobu działania, metody stosowania. W czasie wyszukiwania można łączyć kryteria wyszukiwania np. preparaty w uprawie polowej ogórka, na chwasty dwuliścienne, przed wschodami. Program Hortus-Pest umożliwia wykonywanie obliczeń kosztów zabiegu, potrzebnej ilości preparatu czy cieczy roboczej, ilości pełnych i niepełnych zbiorników oraz dawki preparatu na zbiornik. Obliczenia można wykonać po wybraniu polecenia "Kalkulator", które dostępne jest w menu "Pestycyd". Konieczne jest wpisanie charakterystyki opryskiwacza obejmującej jego pojemność oraz zużycie cieczy roboczej przy określonej prędkości jazdy i ciśnieniu roboczym. Istnieje możliwość wpisania, poprawiania i zapamiętania kilkudziesięciu charakterystyk jednego lub różnych opryskiwaczy. W programie zamieszczono informacje o sposobie wyznaczenia potrzebnej do obliczeń charakterystyki. Wyniki pokazywane są w oddzielnym oknie, w którym możemy dopisać swoje notatki, a także zaznaczać interesujące nas informacje. Wyniki obliczeń można skopiować poprzez schowek, wydrukować lub zapisać w komputerze na dysku w formacie pliku Rich Text Format (*.rtf) umożliwiającym otwarcie ich w dowolnym edytorze pisma (np. Microsoft Word). | |
|
| |
| Internet | |
| Na polskojęzycznych stronach w internecie dostępnych jest wiele informacji o ochronie roślin, najczęściej zamieszczanych przez firmy zajmujące się produkcją, czy sprzedażą środków do tego celu przeznaczonych. Brakuje jednak kompleksowego i łatwego wspomagania producentów poprzez sieć komputerową. Dlatego chciałbym przedstawić jeden taki serwis z USA oferujący pomoc poprzez internet dla producentów w tamtym regionie. Uniwersytet w Oklahomie umożliwia to pod adresem internetowym www.ento.okstate.edu/ddd. Na stronach tych można znaleźć informacje na temat chorób i szkodników w uprawach rolniczych, w tym również warzyw. Możliwe jest wyszukiwanie według uprawy, choroby lub szkodnika. W wynikach wyszukiwania można odnaleźć dokładny opis chorób i szkodników zawierający często zdjęcia. Istnieje również możliwość diagnozowania chorób i szkodników poprzez internet. W tym celu należy wypełnić załączony formularz obejmujący dane o właścicielu, uprawie, warunkach produkcji i objawach. Dane o uprawie obejmują jej przeznaczenie, gatunek, odmianę, uzyskiwane plony z ostatnich dwóch lat, wiek plantacji, datę wystąpienia objawów, liczbę uszkodzonych roślin. Oprócz opisu objawów na poszczególnych częściach porażonych roślin należy podać w jakim stopniu są one porażone, jaką część plantacji stanowią i jak są na niej rozmieszczone. Istnieje możliwość dołączenia dodatkowych danych (o pogodzie, glebie oraz prowadzonej wcześniej ochronie) ułatwiających diagnostykę. Można przesłać przez internet zdjęcia z objawami porażeń (najlepiej jako *.jpg) — zeskanowane bezpośrednio z porażonych części roślin lub wykonanych wcześniej zdjęć. Dokładne wypełnienie formularza oraz przesłanie zdjęć umożliwia bardzo szybkie zdiagnozowanie choroby lub identyfikację szkodnika, co pozwala na wczesne podjęcie ochrony i zminimalizowanie strat. | |
|
| |
| Dr Włodzimierz Krzesiński jest pracownikiem Katedry Warzywnictwa AR w Poznaniu |