26 kwietnia w Męcinie koło Nowego Sącza w gospodarstwie Danuty i Edwarda Smoleniów (fot. 1) Dzień Ogórka po raz pierwszy zorganizowała firma Rijk Zwaan. Impreza ta powstała przy współudziale firm nawozowych Broste oraz Agromix. W gospodarstwie, w którym gościliśmy oddano w tym roku do użytku holenderską szklarnię zblokowaną. Jako, że był to pierwszy taki obiekt w powiecie limanowskim, na spotkanie przybyli również przedstawiciele miejscowych władz — starosta powiatu limanowskiego — Roman Duchnik i wójt gminy Limanowa — Władysław Pazdan. Fachowych porad producentom udzielała dr Józefa Dobrzańska.

FOT. 1. EDWARD SMOLEŃ W TYM ROKU ROZPOCZĄŁ UPRAWĘ OGÓRKÓW W NOWEJ SZKLARNI

Na takich spotkaniach ciągle powracającym tematem jest dostosowanie EC pożywki do fazy wzrostu roślin i do panujących warunków świetlnych. Zdaniem dr J. Dobrzańskiej, w początkowym okresie wzrostu należy podawać pożywkę o EC 2–2,3 mS/cm, przelewy nie powinny być wówczas zbyt duże, aby rośliny mogły rozbudować silny system korzeniowy. W matach EC powinno wynosić około 2,5 mS/cm. Najwyższe wartości, jakie może ono osiągać w okresie intensywnego plonowania i przy dobrej pogodzie to 3–3,5 mS/cm. W tym względzie zdania uczestników Dnia Ogórka były jednak podzielone. Okazuje się, że niektórzy producenci uważają te wartości za nieco zaniżone. Również gospodarz spotkania E. Smoleń stwierdził, że jest zwolennikiem EC wyższego niż to zalecane. Już od kilku lat uprawia 'Medię RZ' F₁, sporządzając pożywkę o EC dochodzącym w macie do 3,5–4 mS/cm (używa nawozów Pioner: Czerwony, Mikro oraz Ca, czasem także Calcinitu z firmy Hydro). Tak nawożone rośliny mają zdrowy system korzeniowy i dobrze plonują. Także zdaniem Michała Cywińskiego z firmy Rijk Zwaan, odmiana ta, ze względu na jej dużą żywotność, dobrze reaguje na pożywkę o wyższym stężeniu składników pokarmowych. Dr J. Dobrzańska ostrzegała jednak, aby nie przesadzać z podnoszeniem wartości EC, gdyż może to prowadzić do zasychania korzeni i przyspieszenia starzenia się roślin. Niezależnie od tego, który model nawożenia się wybierze, warto mniej więcej co 10 dni analizować zawartość składników pokarmowych w wyciągu z maty i na podstawie tych wyników oraz obserwacji roślin opracowywać skład pożywki.

W gospodarstwie D. i E. Smoleniów warzywa pod osłonami uprawiane są już od około 20 lat, na początku w tunelu foliowym, później producenci wybudowali szklarnię o powierzchni 1200 m², W ubiegłym roku zdecydowali się zainwestować w nowy obiekt — używaną szklarnię holenderską (z firmy Kassenbouwbedrijf, Jan Knijnenburg) o powierzchni 3000 m². 70 % kosztów tej inwestycji sfinansowane zostało z preferencyjnej linii kredytowej dla młodych rolników. Jak powiedział Leszek Leśnik, kierownik biura powiatowego Małopolskiego Ośrodka Doradztwa Rolniczego w Limanowej, który sporządzał biznesplan dla tego przedsięwzięcia, inwestycja miała na celu głównie zwiększenie skali uprawy, a co za tym idzie — zmniejszenie nakładów jednostkowych na produkcję ogórków. W starych szklarniach ogórki przy dwóch cyklach w ciągu roku dają około 30–32 kg/m², w nowych nawet do 48 kg/m². Ze wstępnych wyliczeń L. Leśnika wynika, że koszt wyprodukowania kilograma ogórków w nowej szklarni nie powinien przekroczyć 2 zł. Ostatecznie wartość tę będzie jednak można określić po zakończeniu zbiorów.W tym roku głównym składnikiem kosztów produkcji był opał. W gospodarstwie D. i E. Smoleniów do ogrzewania wykorzystywany jest mazut, który w tym roku bardzo podrożał (czyt. też HO 6/03), a co gorsza były kłopoty z terminowością dostaw tego paliwa. Dlatego właściciel planuje zainstalowanie rezerwowego pieca na inne paliwo — na przykład lekki olej opałowy. Zabezpieczałoby to uprawę przed przemarznięciem w razie awarii pierwszego pieca czy opóźnienia dostawy mazutu lub w czasie silnych mrozów, gdy nie udaje się utrzymać właściwej temperatury przy wykorzystaniu jednego źródła ciepła.

W starej szklarni rozsadę ogórków posadzono 8 stycznia, zaczęły one owocować po 5 tygodniach. Budowę nowego obiektu zakończono dopiero pod koniec lutego, wtedy też posadzono rozsadę. Cztery tygodnie później rozpoczęły się zbiory. Przed zakończeniem cyklu uprawowego producent ten nie mógł jeszcze porównać plonowania w obu typach szklarni. Podstawową odmianą w tym gospodarstwie jest 'Media RZ' F₁ — o średniej wielkości owoców. E. Smoleń podkreślał ich dobry smak i atrakcyjny, ciemnozielony kolor skórki. W próbach uprawowych testowano także tam 10 odmian z firmy Rijk Zwaan. Uwagę zwracały między innymi te w pokroju i typie wzrostu podobne do 'Medii RZ' F₁, ale o nieco krótszych owocach — na przykład wczesny i plenny 'Kaspian RZ' F₁ (fot. 2), a także 'Radiant RZ' F₁ czy odmiana testowana pod numerem 2288 RZ F₁.

FOT. 2. 'KASPIAN' RZ F₁