• 12-636-18-51
  • wydawnictwo@plantpress.pl
ogrodinfo.pl
sad24.pl
warzywa.pl
Numer 11/2003

PREZENTACJA ODMIAN SVS-u

Seminis Vegetable Seeds swoje dziesiąte Dni Otwartych Drzwi zorganizowała tradycyjnie 15 sierpnia w gospodarstwie Bożeny i Jana Skoczów w Igołomi, gdzie pokazano głównie odmiany przeznaczone na bezpośrednie zaopatrzenie rynku (niestety wiele spośród nich ucierpiało w czasie gradobicia, które dotknęło tę okolicę dwa tygodnie przed prezentacją). Dwa dni po pierwszym pokazie — 17 sierpnia — u Renaty i Henryka Zająców (fot. 1) w Mosznej koło Nałęczowa zaprezentowano kolekcję, w której przeważały warzywa przydatne dla przetwórstwa. W czasie obu tych spotkań prezentowały się również firmy oferujące nawozy, podłoża, obecni byli także przedstawiciele hurtowni Ruba, zaopatrującej między innymi sklepy Tesco, zaprezentowano też bogaty zestaw maszyn. Wykłady i konsultacje na temat tegorocznych problemów w uprawie papryki prowadziła dr Agnieszka Stępowska.


FOT. 1. JEDNYM Z NAJWAŻNIEJSZYCH GATUNKÓW
W GOSPODARSTWIE H. ZAJĄCA JEST PAPRYKA UPRAWIANA W POLU

Jednym z ważniejszych prezentowanych gatunków była papryka. W Igołomi zajmowała 15 tuneli, w Mosznej — w polowej uprawie było aż 30 jej odmian. Ofertę standardowych odmian czerwonoowocowych, jak King Artur F1 i Red Knight F1, nadających się zarówno na bezpośrednie zaopatrzenie rynku, jak i na krajankę dla przetwórstwa uzupełnił w tym roku Sir Galahad F1 — o owocach ciemnoczerwonych i kształtnych (szeroki "blok"). W grupie papryk
o nieco mniejszych owocach, polecanych między innymi na zaopatrzenie supermarketów, oprócz Bavarii F1 polecano nową Astrę — średni "blok" o czerwonych owocach. Do pomarańczowej Zarii F1, dołączyła z kolei Maximalia F1 (fot. 2), o roślinach silniejszych niż u swojej poprzedniczki i dużych, około 250-gramowych owocach. Alladin F1 i Shanghai F1 to nowości o żółtych owocach. Pokazano także paprykę Belladonna F1, podobną do Shy Beauty F1, lecz o nieco wyższych roślinach, wcześniejszą, obficie kwitnącą i dobrze zawiązującą owoce koloru bladożółtego, które w stadium dojrzałości fizjologicznej przebarwiają się na żółtopomarańczowo. Były też dwie odmiany, które mają nietypową dla tego gatunku barwę — fioletową (Cardinal F1) i brązową (Chocolate Beauty F1).


FOT. 2. MAXIMALIA F1

Zestaw oberżyn uzupełniła w tym roku odmiana Bibo F1 (fot. 3) o białych owocach z cienką skórką — z tego względu powinna się sprawdzić w przetwórstwie. H. Zając obawiał się jednak, że na jej owocach bardzo wyraźnie widoczne będą wszelkie otarcia, co może zmniejszyć jej przydatność do bezpośredniego zaopatrzenia rynku. Marruecos F1 z kolei ma skórkę fioletową w białe smugi. Próby wszystkich odmian oberżyny trafiły do zakładu przetwórczego Hortino w Leżajsku, w którym będą produkowane mrożone mieszanki z dodatkiem tego warzywa.


FOT. 3. BIBO F1

Wśród pomidorów polowych samokończących, uprawianych dla przetwórstwa, uwagę zwracała głównie odmiana występująca pod numerem RS 934202 F1 (fot. 4), plonująca i dojrzewająca równomiernie, w krótkim czasie — jak mówi H. Zając — zbiór można prowadzić tylko dwa razy, przy czym w pierwszym uzyskuje się około 75% plonu ogólnego. Przy zagęszczeniu 30 tysięcy roślin na hektar można uzyskać plon nawet do 100 t/ha.
Z odmian wysokich do uprawy w tunelach lub przy palikach polecano, między innymi, odmianę Joint F1, podobną do Vilniusa F1, oraz Glorię F1 i Fanny F1 — następczynię Terry F1.


FOT. 4. TESTOWANY POMIDOR SAMOKOŃCZĄCY RS 934202 F1

W kolekcji kukurydzy cukrowej znajdowało się 10 odmian, w większości znanych już naszym producentom. H. Zając zwracał uwagę na te amerykańskiej hodowli — jak Shaker F1 i Shimmer F1 — ze względu na to, że ich kolby są dobrze zamknięte w pochwach liściowych i utrudniony dostęp do nich mają szkodniki, na przykład coraz bardziej uciążliwa omacnica prosowianka.

Z cebul o żółtej łusce nadal jedną z ważniejszych w ofercie firmy jest Dinaro F1, pojawiła się także nowa cebula biała Sierra Blanca F1, a z czerwonych polecana jest Fireball F1 o intensywnym zabarwieniu (fot. 5). Z nowych porów do przechowania polecano późną odmianę Maine, mogącą w sprzyjających warunkach zimować w polu. Astor to nowy por uniwersalny, na zbiór jesienny, o wzniesionych liściach i stosunkowo dużej odporności na mróz. W próbach było także 8 odmian heterozyjnych, na razie jednak nie wchodzą one na szerszą skalę do uprawy.


FOT. 5. FIREBALL F1

W marchwiach pojawiła się nowa propozycja dla przetwórstwa — Prodigy F1, z konsumpcyjnych najlepiej prezentowała się Nebula F1, o wydłużonych, walcowatych korzeniach.
Z sałat ciekawą propozycją jest zielona, pierzasta Casabella, zastępująca Casablankę. Stallion to z kolei nowa sałata masłowa, o szerokim zakresie odporności na mączniaka rzekomego (23 rasy), polecana do nasadzeń letnich i jesiennych.

Upalna pogoda utrzymująca się  przez prawie cały okres wegetacji bardzo przyspieszyła rozwój kapust — około 120-dniowy w normalnych warunkach Arrivist F1 (odmiana do długiego przechowywania), na kolekcji w Igołomi był gotowy do zbioru już po 85 dniach. Z dwunastu zaprezentowanych tam kapust zwracano uwagę, między innymi, na trochę wcześniejszy i bardziej wyrównany od Galaxy F1 Donar F1 (fot. 6), którego wielkość główek można regulować zmieniając gęstość sadzenia. Ammon F1 tworzy średnie główki nadające się do przechowywania i wykazuje tolerancję wobec czarnej zgnilizny kapustnych (Xantomonas sp.). Z kapust do kwaszenia pokazano między innymi odmianę Theras F1 oraz RS 3198 F1 — również tolerancyjne wobec bakterii Xantomonas sp. RS 3196 F1 jest nową propozycją w typie uniwersalnej Rindy F1, jednak nieco od niej późniejszą. Saga F1 to nowa kapusta włoska o dużej mrozoodporności, polecana do przechowywania.


FOT. 6. DONAR F1

Kalafiory i brokuły nie miały tego lata sprzyjających warunków wzrostu. Częste były przypadki deformacji róż i przerastania ich liśćmi, zdarzały się nawet objawy "tipburn" na liściach kalafiorów. Z odmian zaprezentowanych na kolekcjach SVS-u zwracano uwagę, między innymi, na znaną już producentom Planitę F1 i Majellę F1, a z nowości na Devinę F1 do uprawy jesiennej na bezpośrednie zaopatrzenie rynku i odmianę Cornel F1, podobną w typie do Fremonta F1, lecz o większych różach i silniejszym ulistnieniu, lepiej okrywającym róże. Obie nowości z tolerancją wobec czarnej zgnilizny kapustnych i czerni krzyżowych.
SUR 661996 to z kolei oryginalny kalafior o łososiowej barwie róży, jednak nie wróżono mu wielkiej kariery na tradycyjnym polskim rynku. Nowymi propozycjami wśród brokułów na zbiór jesienny są General F1 i Iron F1  — w typie Lorda F1, o drobnopąkowej róży.


W uprawie papryki w tym roku duże problemy sprawiało przyjmowanie się rozsady. Jak mówiła dr Agnieszka Stępowska, ważne, aby w czasie produkcji rozsady utrzymywać stale odpowiednią wilgotność podłoża, gdyż w tej fazie wzrostu papryka ma największe zapotrzebowanie na wodę, z tego względu najlepiej jest wykorzystywać substraty drobnostrukturalne (frakcja do 30 mm), o dużej pojemności wodnej typu Potgrond lub KTS. H. Zając zwracał także uwagę, aby nie uprawiać tego gatunku z rozsady rwanej. Paprykę można sadzić na stanowiskach od lekkich, piaszczystych, do ciężkich, zasobnych w próchnicę — na tych ostatnich, zdaniem A. Stępowskiej, całe nawożenie mineralne można dać przedwegetacyjnie. Gdy plantacja jest nawadniana i nie ma dużych wahań temperatury, można zrezygnować z nawożenia pogłównego. Problemy zaczynają się latem przy upalnej pogodzie, gdy przy niedostatecznym rozbudowaniu systemu korzeniowego ograniczone jest pobieranie przez rośliny niektórych składników pokarmowych i pojawiają się objawy niedoborów wapnia, fosforu czy potasu — pomimo obecności tych pierwiastków w podłożu. Symptomy takie, szczególnie wyraźne na wierzchołkowych częściach roślin, masowo wystąpiły w uprawach tunelowych na południu Polski. Powstawały one przy nadmiernej wilgotności powietrza, gdy następowało ograniczenie transpiracji przez rośliny, a co za tym idzie, również pobierania wody i składników pokarmowych z podłoża (dlatego paprykę powinno się uprawiać w wysokich tunelach 30 x 7 m — najlepiej, gdy są one dodatkowo wyposażone w boczne wietrzniki, przynajmniej w połowie długości tunelu). Po wystąpieniu objawów niedoboru, wyraźnych zwłaszcza w wierzchołkowych partiach roślin, wskazane jest interwencyjne opryskiwanie roztworem saletry wapniowej. Na plantacji J. Skocza paprykę w tunelach dodatkowo zasilano również wieloskładnikowymi nawozami dolistnymi Agroleaf. Przy upalnej i słonecznej pogodzie zdarzały się również oparzenia słoneczne owoców (fot.), w postaci żółtawych, pomarszczonych pergaminowatych plam. W ich miejscach później często rozpoczynają się wszelkie infekcje. Na powstawanie takich oparzeń bardziej podatne są odmiany wielkoowocowe.