"Spójnia" Hodowla i Nasiennictwo Ogrodnicze w tym roku zorganizowała prezentację swoich odmian w okolicach Sandomierza — 22 sierpnia w Rożkach, w gospodarstwie Anny i Jacka Smardzów (fot. 1). Współorganizatorami tego spotkania była nawozowa firma Scotts oraz Wojewódzki Ośrodek Doradztwa Rolniczego — Oddział w Sandomierzu. Niestety, ulewny deszcz zatrzymał gości pod dachem — w nowo wybudowanej sortowni o powierzchni 1,5 tys. metrów kwadratowych miejsca było pod dostatkiem. W takich warunkach organizatorzy spotkania omówili ofertę odmianową i nawozową. Producenci mogli także wysłuchać wykładów pracowników Akademii Rolniczej w Krakowie — prof. H. Kurzawińskiej i dr. Michała Pniaka — na temat ochrony warzyw przed chorobami i szkodnikami.

Fot. 1. Anna i Jacek Smardzowie od zeszłego roku poszerzyli ofertę swojego sadowniczo-rolniczego gospodarstwa o warzywa polowe

Gospodarze spotkania prowadzą przede wszystkim uprawy sadownicze — sad jabłoniowy zajmuje około 100 ha, poza tym około 30 hektarów zajmowały zwykle zboża. W ubiegłym roku rozpoczęli uprawę warzyw polowych i w przyszłości planują dalszy rozwój tej gałęzi produkcji. Oprócz tego prowadzą firmę handlową — kupują warzywa i owoce, część z nich eksportują — głównie na Słowację i Ukrainę. Dlatego rozbudowują zaplecze przechowalnicze — oprócz wspomnianej sortowni mają także 4 komory chłodnicze o łącznej pojemności 1000 ton.

W tym sezonie J. Smardz zdecydował się na uprawę odmian warzyw ze "Spójni" na powierzchni około 15 ha i był zadowolony z ich jakości. Nie bez wpływu na ten wybór była także stosunkowo niska cena polskich nasion — na przykład za cebulę holenderską trzeba zapłacić około 3, nawet 4 razy więcej — na co przy niskich cenach zbytu warzyw producenci zwracają coraz większą uwagę. Oferta polskich firm jest również coraz lepiej dostosowana do oczekiwań producentów. Według Andrzeja Miąsko (fot. 2) ze "Spójni", nasiona kierowane na rynek producencki są kalibrowane, w przypadku buraków również szlifowane — co ułatwia ich mechaniczny wysiew. Dostępne są również nasiona hydrokondycjonowane — które kiełkują około tygodnia wcześniej niż niepoddane takiemu zabiegowi. Jego zdaniem, coraz większe znaczenie w produkcji mają polskie odmiany cebuli, które dają wysoki plon o dużym wyrównaniu, mają coraz większy zakres odporności i nadają się do mechanicznego zbioru. W gospodarstwie J. Smardza w tym roku po raz pierwszy uprawiana była średniowczesna 130-dniowa Wama, o dużej odporności na mączniaka rzekomego, oraz późna Pino (fot. 3), która — według informacji podawanych przez firmę — plennością dorównuje odmianom heterozyjnym. Testowana była różna gęstość ich wysiewu — najlepiej prezen­towały się poletka, na których wysiano 3,5 kg nasion cebuli na hektar. Plantacja była także zasilana dolistnie nawozami Agroleaf — jednorazowo azotowym oraz dwukrotnie potasowym — co, według właściciela, bardzo szybko wpłynęło na poprawę kondycji roślin.

Fot. 2. Według Andrzeja Miąsko ze "Spójni", na rynku producenckim coraz większe znaczenie mają krajowe odmiany cebuli

Fot. 3. Późna cebula Pino (fot. z 22 sierpnia)

W hodowli "Spójni" jednym z ważniejszych gatunków jest cebula — w ofercie oprócz wspomnianych wcześniej odmian jest, między innymi, zimująca Agra — wytrzymująca mrozy do minus 17°C i dająca od końca maja do końca czerwca plon około 20–25 t/ha. W grupie do tradycyjnego siewu wiosennego znajduje się także wczesna Zorza o około 105 dniach wegetacji, średnio późne Warta i Ławica oraz późna Wola.

Bogata jest oferta ogórków polowych — wśród nowoś­ci znajdują się w niej między innymi grubobrodawkowe: konserwowy, nadający się również do kwaszenia Śremianin F₁ (w typie znanego Śremskiego F₁), którego nasiona mają obecnie dosypkę zapylacza, ponieważ w czasie ubiegłego słonecznego lata rośliny nie wytwarzały kwiatów męskich; bardzo wczesna Adria F₁, dająca wysoki plon ogórków do konserwowania; wczesny Orzeł F₁ (w typie Śremskiego F₁), o wysokiej zdrowotności roślin. W grupie odmian drobnobrodawkowych znajduje się wczesny Moro F₁ oraz bardzo wczesne Fason F₁ i Polonez F₁ — obie partenokarpiczne, po zakwaszeniu mogą więc być raczej krótko przechowywane, najpóźniej do grudnia. Duży jest także wybór ogórków partenokarpicznych do uprawy pod osłonami z przeznaczeniem, między innymi, na ogórki małosolne, wśród nich zwracano uwagę na odmiany Rubin F₁, Jaspis F₁ czy Lazuryt F₁ (czyt. też HO 9/2004).

Ofertę odmian marchwi (czyt. też HO 1/2004) uzupełniła średnio późna Kreta w typie berlikum, polecana na bezpośrednie zaopatrzenie rynku i dla przetwórstwa. Wśród odmian buraka ćwikłowego jedną z ciekawszych propozycji jest Ceryl o wysokiej zawartości betaniny, przydatny dla przetwórstwa, między innymi do produkcji naturalnych barwników spożywczych, oraz na bezpośrednie zaopatrzenie rynku.