• 12-636-18-51
  • wydawnictwo@plantpress.pl
ogrodinfo.pl
sad24.pl
warzywa.pl
Numer 07/1999

UPRAWA BYLIN OGRODOWYCH NA KWIATY CIĘTE - NOWE MOŻLIWOŚCI

W ostatnich latach wzrasta zainteresowanie kwiatami ciętymi roślin tradycyjnie uprawianych w gruncie (fot. 1). Poszukuje się możliwości rozszerzania okresu ich podaży. W przypadku bylin wpływ na jego wydłużenie mogą mieć różne zabiegi stosowane przy produkcji polowej lub uprawa tych roślin pod osłonami.


FOT. 1. BYLINY (JAK NAWŁOĆ) BYWAJĄ DODATKIEM DO EKSKLUZYWNYCH BUKIETÓW


- DOBÓR ODMIAN. Przedłużenie okresu kwitnienia danego gatunku w gruncie można uzyskać, między innymi, przez zestawienie kilku odmian o zróżnicowanych terminach kwitnienia (wczesne, średnio wczesne, późne). Na przykład, u dzwonka brzoskwiniolistnego (Campanula persicifolia) odmiana "Grandiflora Caerulea" kwitnie o 2 tygodnie wcześniej niż odmiana "Caerulea Coronata".
- TERMIN SADZENIA. Przy jego zmianie udaje się osiągnąć kilkudniowe przyspieszenie kwitnienia. Otóż, jeżeli byliny kwitnące wiosną będą przesadzone po kwitnieniu, w czerwcu, to w następnym roku zakwitną wcześniej, niż gdyby były sadzone w tradycyjnym terminie, czyli jesienią. Podobnie — byliny kwitnące jesienią zaleca się zaraz po ich kwitnieniu podzielić i posadzić, wtedy zakwitną wcześniej, niż gdyby były dzielone wiosną.
- ZRÓŻNICOWANIE WIEKU PLANTACJI. Rośliny dwu-, trzyletnie, np. przymiotno (Erigeron sp.), gailardia (Gaillardia sp.) czy złocień różowy (Pyrethrum rosem, syn. Chrysanthemum coccineum), kwitną o 8–10 dni wcześniej niż w pierwszym roku po posadzeniu.
- CIĘCIE. Regularne cięcie kwiatów pozwala wydłużyć okres kwitnienia. Przycięcie roślin po głównym kwitnieniu daje z kolei możliwość wcześniejszego następnego kwitnienia. Natomiast przycięcie roślin, takich jak ostróżka (Delphinium sp.), nachyłek (Coreopsis sp.), słoneczniczek (Heliopsis sp.), firletka (Lychnis sp.), w maju, czerwcu powoduje opóźnienie kwitnienia o 3–4 tygodnie.
- ŚCIÓŁKOWANIE I OSŁONY. Można za ich pomocą przyspieszyć kwitnienie bylin rosnących w gruncie. Zastosowanie folii do ściółkowania gleby wokół bylin pozwala przyspieszyć kwitnienie o 4 dni. Nakrycie całych zagonów z roślinami od końca lutego folią perforowaną lub agrowłókniną (flizeliną) pozwala przyspieszyć kwitnienie o 8–10 dni. Obudowanie zagonów tunelami foliowymi, które nie będą ogrzewane, umożliwia uzyskanie wcześniejszego kwitnienia o 10–15 dni, a w przypadku tuneli ogrzewanych — o 18–25 dni w stosunku do tradycyjnej uprawy polowej. Szersze możliwości stwarza sterowana uprawa w szklarni.

Zasady przyspieszonej uprawy
Z reguły przyjmuje się, że większość bylin w celu indukcji kwitnienia wymaga przynajmniej 10-tygodniowego okresu j a r y z a c j i w temperaturze 0–50C. Po tym okresie można rozpocząć przyspieszanie kwitnienia pod osłonami. Gdy jaryzacja zakończona jest w połowie stycznia, nie trzeba dodatkowo doświetlać bylin naturalnie kwitnących wiosną. Natomiast w przypadku gatunków kwitnących latem, dla przyspieszenia kwitnienia o ponad 4 tygodnie, konieczne jest doświetlanie fotoperiodyczne (by przedłużyć dzień do 15 godzin, np. za pomocą lamp żarowych o mocy 15 W/m2) od stycznia do połowy kwietnia. Długość doświetlania i intensywność użytego światła są specyficzne dla poszczególnych gatunków. U wielu z nich wykazano korzystne działanie światła o natężeniu 500–800 lux. W przypadku bylin, których pąki pędowe zimują pod ziemią, możliwe jest przechowywanie karp w chłodni, w temperaturze od –30C do –10C, i wilgotności powietrza 95%. Karpy tojadu (Aconitum sp.) tawułki (Astilbe sp. — fot. 2) serduszki (Dicentra sp.), ostróżki (Delphinium sp.) przechowuje się w chłodni od zakończenia wegetacji do planowanego terminu przyspieszania lub opóźniania kwitnienia.

FOT. 2. TAWUŁKI, OD LEWEJ: 'EUROPA', 'WASHINGTON', 'ERIKA', 'DIAMANT'


W celu przyspieszenia wzrostu bylin uprawianych z karp w szklarni można na krótko (maksymalnie do l tygodnia), podnieść temperaturę do 15–200C. Przyspiesza ona wyrastanie pąków zimujących pod ziemią. Po rozpoczęciu wzrostu pędów, gdy pojawią się pierwsze liście, temperaturę należy obniżyć. Aby uzyskać kwiatostany dobrej jakości, temperatura w szklarni w okresie od listopada do połowy lutego nie powinna przekraczać 120C.
Byliny, których naturalną porą kwitnienia jest jesień (np. aster nowobelgijski — Aster novi-belgii), dla przyspieszenia kwitnienia wymagają zaciemniania, tzn. skrócenia dnia do 10 godzin. Do uprawy w szklarni wybiera się gatunki, u których możliwe jest uzyskanie kwitnienia 2, 3 razy w roku (między innymi astry, floksy — fot. 3, ostróżki, driakwie). Pozwala to zminimalizować nakłady na materiał roślinny i sadzenie. Uprawa pod osłonami bylin — roślin o niewielkich wymaganiach cieplnych — stwarza nowe możliwości w produkcji kwiatów ciętych (fot. 4).

FOT. 3. FLOKS WIECHOWATY 'LAURA'




FOT. 4. PYSZNOGŁÓWKA 'BEAUTY OF COBHAM'


Autorka pracuje w Katedrze Roślin Ozdobnych Akademii Rolniczej w Poznaniu