• 12-636-18-51
  • wydawnictwo@plantpress.pl
ogrodinfo.pl
sad24.pl
warzywa.pl
Numer 03/2005

RETARDANTY, CZYLI ŚRODKI DO POPRAWY POKROJU ROŚLIN

Dzięki tym regulatorom wzrostu otrzymuje się rośliny niższe (ale z tą samą liczbą liści), o krótszych międzywęźlach, mniejszym systemie korzeniowym. Uprawa takich roślin jest bardziej opłacalna, gdyż na metrze kwadratowym można ich umieścić więcej niż tych nietraktowanych retardantami. Są również odporniejsze na stresy (np. wodny), zużywają mniej wody, często nawet o połowę. Ponadto środki te poprawiają intensywność zabarwienia liści i ograniczają ich żółknięcie. Na roślinach opryskiwanych lub podlewanych retardantami zmniejsza się także liczebność szkodników.

Przechowywanie preparatów, przygotowywanie roztworu

Wymienionych we wstępie korzyś­ci można się spodziewać, gdy regulatory wzrostu używane są zgodnie z zaleceniami dla danego gatunku i przechowywane w odpowiednich warunkach (Topflor 015 SL — w temperaturze od 5°C do 30°C, B-Nine 85 SP — od 0°C do 30°C). Natomiast popełniając błędy należy się liczyć z następującymi konsekwencjami: zbyt silnym ograniczeniem wzrostu roślin, deformacjami kwiatów, liści i pędów, opóźnieniem kwitnienia, wyraźnym zmniejszeniem się kwiatów.

Aby uniknąć takich niepowodzeń, roztwory retardantów powinny być przygotowywane bardzo starannie i bezpośrednio przed użyciem. Trzeba zwrócić szczególną uwagę na to, aby środek został całkowicie rozpuszczony w wodzie (gdy ma formę proszku) lub dokładnie z nią wymieszany (preparat płynny). W pierwszym przypadku warto użyć ciepłej wody, a precyzyjnie odważoną dawkę preparatu najpierw rozpuścić w niezbyt dużym szklanym naczyniu i dopiero potem przelać do większego zbiornika. Takie postępowanie pozwala się upewnić, czy roztwór jest klarowny (retardant jest całkowicie rozpuszczony). Do roztworów powyższych preparatów nie dodaje się surfaktantu, czyli środka zwiększającego przyczepność, ponieważ jest on zawarty w ich składzie.

Przeprowadzenie zabiegu

Najlepiej jest wykonać go rano, po południu lub podczas pochmurnego dnia. Najczęściej opryskuje się rośliny roztworem retardantu, ale gdy okaże się to nieskuteczne, podaje się go do podłoża (podlewanie). Cebule lub bulwy roś­lin ozdobnych można moczyć w takim roztworze lub nanosić na nie pastę lanolinową zawierającą retardant.

Należy pamiętać, że o ostatecznej wielkości roślin decyduje nie tylko stężenie środka, ale również ilość roztworu, jaką otrzymają one w ciągu całego okresu uprawy. Powinno się je opryskiwać do momentu, kiedy cała powierzchnia liści i pędów będzie dokładnie pokryta roztworem retardantu, nie dopuszczając jednak, aby spływał on z liści do podłoża. Będzie bowiem wówczas pobierany również przez korzenie roślin, a to może prowadzić do zbyt silnego zahamowania wzrostu. Niezależnie od metody aplikacji retardantu, każdej roślinie trzeba dostarczyć jednakowej ilości roztworu, aby wszystkie były wyrównanej wysokości.

Retardanty mogą być stosowane kilkakrotnie w ciągu cyklu uprawowego danej rośliny (zabieg z użyciem B-Nine 85 SP zazwyczaj należy powtórzyć), ale niektóre — na przykład Topflor 015 SL — wystarczy podać jeden raz. Opłacalniejsze jest jedno opryskiwanie w ciągu całego okresu produkcji, ale jeśli zachodzi taka potrzeba, dawkę retardantu, którego wystarczy użyć tylko raz (jak Topflor), można podzielić na dwie, a nawet więcej równych części i stosować go kilka razy. Taka metoda aplikowania retardantu jest polecana zwłaszcza dla producentów, którzy nie mają doświadczenia w posługiwaniu się tymi środkami. Ważne jednak, by podczas każdego z zabiegów dostarczyć roślinie jednakowej ilości roztworu.


Fot. 1. Chryzantema 'Surf' opryskana jednokrotnie fluropirimidolem w stężeniu 7,5 mg/l


Fot. 2. Poinsecja 'Lilo' opryskana tym samym retardantem (stężenie 6 mg/l)


Fot. 3. Tulipany 'Wiktor': nietraktowany retardantem (z lewej)
i podlane środkami regulującymi pokrój (rośliny w środku i z prawej)


Fot. 4. Globba winitii nietraktowana retardantem (z lewej) i traktowana fluropirimidolem dolistnie (z prawej — jeden zabieg, stężenie 15 mg/l)


Fot. 5. Pelargonia 'Ringo 2000 Deep Rose' — z prawej roślina oprys­kiwana jednokrotnie tym samym środkiem w stężeniu 15 mg/l

Sprawdzanie skuteczności

Na początkowym etapie uprawy roś­lin opryskanych lub podlanych retardantem producenci często mają wątpliwości, czy środek ten już zadziałał. Odpowiedź na to pytanie jest dość trudna, jeśli nie pozostawiono grupy roślin kontrolnych, nietraktowanych retardantem. Różnice we wzroście takich roślin traktowanych i rosnących bez wpływu tego środka widoczne są już w ciągu kilku pierwszych tygodni po zabiegu.

Do stosowania w uprawie roślin ozdobnych zarejestrowane są w Polsce dwa retardanty — B-NINE 85 SP (85% daminozydu) i TOPFLOR 015 SL (1,5% fluropirimidolu). Preparaty zawierające CCC — na przykład Cycocel 460 SL, Stabilan 460 SL — to środki zarejestrowane u nas do użycia w uprawie zbóż.