Na Seminarium Warzywnicze oraz Dzień Otwarty zorganizowany 22 maja w gospodarstwie Bożeny i Adama Wrzosków (fot. 1 i 2) w Gałkowicach koło Sandomierza licznie przybyli okoliczni producenci, głównie uprawiający ogórki i pomidory. Uczestnicy mogli wysłuchać wykładów na temat odmian warzyw polecanych przez firmę nasienną Spójnia HiNO Nochowo, a także dowiedzieć się o działaniu nowego preparatu do ochrony warzyw firmy BASF. Przedstawiciel firmy Scotts omówił zagadnienia dotyczące nawożenia doglebowego, dolistnego i fertygacji upraw warzywniczych. W czasie wizyty w gospodarstwie producenci mogli skorzystać z fachowych porad udzielanych przez hodowców firmy Spójnia oraz doradców "Centrum Ogrodniczego" — sandomierskiego oddziału świętokrzyskiego ODR.

Fot. 1. Gospodarze Dnia Otwartego w Gałkowicach — Bożena i Adam Wrzoskowie

Fot. 2. Organizatorzy i uczestnicy spotkania — od lewej: Bożena i Adam Wrzoskowie, Anna Nowak (hodowca odmiany Rubin F1), Przemysław Kostrzewski (BASF), Andrzej Miąsko (Spójnia HiNO) oraz Paweł Wawro (Scotts — trzeci z prawej), Arkadiusz Labrzycki i Bogusław Zgarda (Spójnia HiNO)

B. i A. Wrzoskowie uprawą warzyw w tunelach zajmują się już prawie dwadzieścia lat. Produkują głównie ogórki, pomidory i paprykę. W tym sezonie po raz pierwszy postanowili wypróbować nową odmianę ogórka — Rubin F₁ (fot. 3). Oglądaliśmy uprawę w 4. tygodniu owocowania. Jest ona prowadzona na balotach słomy, rośliny są nawadniane kroplowo. Według właściciela plantacji, odmiana ma szansę sprawdzić się na tamtejszym rynku, gdyż owoce są ciemnozielone i nie mają przebarwień, a właśnie takie są najbardziej poszukiwane w rejonie Sandomierza. Rubin F₁ charakteryzuje się wczesnością, wysokim plonem, odpornością na chłody, a także na mączniaka prawdziwego. Owoce osiągają około 14 cm długości i są genetycznie pozbawione goryczki. Jest przeznaczony do uprawy pod osłonami. Bardzo wcześ­nie zaczyna owocować — wczesną wiosną po około 53–55 dniach od wysiewu, późną wiosną po około 45–50 dniach, jesienią po około 35–40 dniach. Owoce polecane są na sałatki oraz na ogórki małosolne.

Fot. 3. Kształt owocu i kolor skórki sprawiają, że ogórek ten jest chętnie kupowany na lokalnym rynku

Andrzej Miąsko ze Spójni HiNO do uprawy w tunelach polecał również Jaspis F₁ i Lazuryt F₁, które także są atrakcyjne w tym rejonie. Zebrani producenci narzekali jednak na brak zbytu na swoje produkty. Dobrym wyjściem z tej sytuacji wydaje się postawienie na jakość i wczesność — przy dobrym nawożeniu i dużej zdrowotności roślin otrzymuje się wczesny plon, wysokiej jakości, na który zawsze jest zbyt.

W uprawie warzyw pod osłonami bardzo ważna jest ochrona plantacji przed chorobami i szkodnikami. Jeszcze ważniejsza jest profilaktyka — właściwe rozpoznanie zagrożenia, podkreślał Przemysław Kostrzewski z firmy BASF. Preparat Signum 33 WG został zarejestrowany w marcu tego roku. Można go stosować w uprawach pomidorów (pod osłonami i w gruncie), na plantacjach kapusty głowiastej i pekińskiej oraz marchwi. Nadal trwają prace nad rejestracją preparatu do użycia w uprawie cebuli (przeciwko mączniakowi rzekomemu i alternariozie) i selera korzeniowego (do zwalczania septoriozy selera). Zaletą preparatu są jego dwie nowe substancje aktywne — piraklostrobina (najnowsza strobiluryna) oraz boksalid (nowy związek z grupy anilidów), które dzięki odmiennym mechaniz­mom działania niż u obecnie stosowanych fungicydów nie wywołują u roślin odporności krzyżowej. Piraklostrobina działa quasi-systemicznie (nie tylko w miejscu naniesienia, ale również rozprzestrzenia się w formie gazowej w roślinie). Druga substancja — boksalid — działa systemicznie. Signum 33 WG ma krótką karencję (pomidory — 3 dni), jest bezpieczny dla pszczół.

Paweł Wawro z firmy Scotts podkreślał rolę nawożenia w uprawach warzyw (zwłaszcza ogórków, które są bardzo wymagające pod tym względem). Polecał do tego celu nawozy wieloskładnikowe (Osmocote Exact, Agroblen), które stopniowo uwalniając substancje odżywcze, dostarczają ich roślinom na stałym poziomie. Takie wyrównane nawożenie wpływa korzystnie na wzrost i rozwój warzyw, gdyż nie występują wówczas tzw. okresy krytyczne. Jednolite nawożenie powoduje, że mniejsze jest zużycie nawozów, utrzymuje się ten sam skład substancji odżywczych przez cały czas uprawy, nie występuje zjawisko zasolenia gleby ani poparzenia korzeni (również rozsady, gdyż na początku uprawy nawóz rozkłada się najwolniej), brak stresu dla roślin (obficie kwitną i regularnie owocują), a plon zwiększa się 5–35%. W czasie uprawy występują jednak przypadki, gdy konieczne jest podanie dawki szybko działającego nawozu (wysokie pH, wysokie zasolenie gleby, niska temperatura podłoża, intensywny wzrost roślin). Wówczas należy zastosować nawożenie dolistne, np. nawozem Agroleaf, które poprawia wzrost i kondycję roślin, a także zwiększa plonowanie o 10–20%. Uprawy warzyw pod osłonami można także nawozić podlewając rośliny wodnym roztworem nawozów lub prowadząc fertygację (np. Solinure, Universol).