Numer 04/2006
Kapusta głowiasta czerwona znacznie ustępuje popularnością kapuście białej. Powierzchnia jej uprawy w Polsce szacowana jest na około 1000 ha. Skład chemiczny i wartość odżywcza tego warzywa są podobne, jak u kapusty białej, a dodatkowo zawiera antocyjany nadające mu intensywnie fioletową barwę liści. Kapusta czerwona wykorzystywana jest do surówek, może być gotowana, duszona lub kiszona. Często, dzięki walorom dekoracyjnym, stanowi składnik tak zwanego bukietu warzyw.
W latach 2003 i 2004 w doświadczeniach COBORU przebadano pięć odmian wczesnych i trzy średnio wczesne kapusty czerwonej. W obu latach nasiona zostały wysiane w trzeciej dekadzie marca i po miesiącu dobrze ukorzenioną rozsadę sadzono w pole. Uprawy były prowadzone zgodnie z ogólnymi zasadami agrotechniki tego gatunku. W obu sezonach nie zaobserwowano silnego porażenia roślin chorobami ani uszkodzeń spowodowanych przez szkodniki. Na wysoką temperaturę oraz suszę (jakie odnotowano wiosną i latem w latach 2003 oraz 2004) nieco silniej zareagowały odmiany o krótszym okresie wegetacji.
Poniżej przedstawiam charakterystykę użytkową badanych odmian. Większość badanych kapust stanowiły odmiany mieszańcowe. Opisy poszczególnych odmian znajdują się w kolejności alfabetycznej, natomiast na wykresie uszeregowano je według wczesności plonowania. Za podstawę określenia tej cechy przyjęto wartość wskaźnika wczesności Reinholda*, obrazujący dynamikę plonowania.
Haco (Krakowska Hodowla i Nasiennictwo Ogrodnicze POLAN) — odmiana populacyjna, wczesna. Plon ogólny i handlowy średni, struktura plonu dobra, chociaż niekiedy część główek dość szybko bywa porażana przez choroby. Tworzy główki średniej wielkości o masie około 1,4 kg, zwięzłe, bez skłonności do pękania. Głąb wewnętrzny średni do krótkiego — stanowi 40–45% wysokości główki. Trwałość główek średnia, pierwsze zbiera się po upływie około 85–90 dni od sadzenia roślin w pole.
integro (Bejo Zaden) — odmiana mieszańcowa, średnio wczesna. Plon ogólny i handlowy na przeciętnym poziomie, struktura plonu dobra. Tworzy główki średniej wielkości, o masie około 1,7 kg, zwięzłe, zdrowe, bez skłonności do pękania. Głąb wewnętrzny krótki — stanowi około 35% wysokości główki. Trwałość główek dobra. Pierwsze zbiory następują po upływie 95–100 dni od sadzenia roślin w pole.
Koda (PlantiCo HiNO Gołębiew) — odmiana populacyjna, wczesna. Plon ogólny i handlowy nieco poniżej średniego, struktura plonu przeciętna. Wykazuje pewną skłonność do pękania i gnicia główek od spodu (z tego względu wymaga terminowego zbioru — reaguje negatywnie na jego opóźnienie). Tworzy zwięzłe, małe główki o średniej masie około 1,1 kg. Głąb wewnętrzny średni do długiego — stanowi 55–60% wysokości główki. Trwałość główek średnia. Pierwsze zbiory wykonywane są po upływie około 80 dni od sadzenia roślin w pole.
Primero (Bejo Zaden) — odmiana mieszańcowa, bardzo wczesna do wczesnej. Wyróżnia się dużym plonem ogólnym i handlowym oraz korzystną jego strukturą. Tworzy zwięzłe, zdrowe główki średniej wielkości, o masie powyżej 1,5 kg, bez skłonności do pękania. Głąb wewnętrzny krótki do średniego — stanowi 40–45% wysokości główki. Trwałość główek dobra. Pierwsze zbiory — po upływie 75–80 dni od sadzenia roślin w pole.
Red Jewel (Sakata Seed Europe) — odmiana mieszańcowa, średnio wczesna. Plon ogólny i handlowy na średnim poziomie, struktura plonu dobra. Tworzy główki średniej wielkości do dużych, o masie około 1,7 kg, zwięzłe. W niekorzystnych warunkach uprawy może przejawiać skłonność do pękania i gnicia główek od spodu. Głąb wewnętrzny średni — stanowi 50–55% wysokości główki. Trwałość główek przeciętna. Pierwsze zbiory — po upływie około 95 dni od sadzenia roślin w pole.
Redsky (Clause Tzier) — odmiana mieszańcowa, wczesna. Plon ogólny i handlowy nieco powyżej przeciętnej, struktura plonu dobra. Tworzy główki średniej wielkości (fot. 1) do dużych, o masie powyżej 1,5 kg, zwięzłe, bez skłonności do pękania. Głąb wewnętrzny średni — stanowi ponad 50% wysokości główki. Ocena trwałości główek wysoka. Pierwsze zbiory następują po upływie 85 dni od sadzenia roślin w pole.
Fot. 1. Redsky
Revue (Syngenta Seeds) — odmiana mieszańcowa, wczesna do średnio wczesnej. Plon ogólny i handlowy średni, struktura plonu dobra. Tworzy główki średniej wielkości do dużych (fot. 2), o masie około 1,5 kg, zwięzłe, zdrowe, bez skłonności do pękania. Głąb wewnętrzny krótki do średniego — stanowi około 40% wysokości główki. Trwałość główek duża. Pierwsze zbiory przypadają po upływie około 90 dni od sadzenia roślin w pole.
Fot. 2. Revue
Rodeo (Nickerson Zwaan) — odmiana mieszańcowa, średnio wczesna. Plon ogólny i handlowy średni, struktura plonu dobra. Tworzy zwięzłe, średniej wielkości główki o masie około 1,7 kg, bez skłonności do pękania. W niekorzystnych warunkach uprawy mogą wystąpić liczniej główki porażone przez choroby. Głąb wewnętrzny krótki do średniego — stanowi ponad 40% wysokości główki. Trwałość główek duża. Pierwsze zbiory — po upływie około 100 dni od sadzenia roślin w pole.
Tabela 1. Plon i ważniejsze cechy użytkowe odmian
wczesnych kapusty głowiastej czerwonej
H — odmiana mieszańcowa
*Wskaźnik wczesności Reinholda — obrazuje dynamikę plonowania poszczególnych odmian (im jest mniejszy, tym odmiana szybciej wchodzi w pełnię plonowania.
**Trwałość główek — informuje, jak długo główki zachowują wartość handlową po osiągnięciu przez nie dojrzałości zbiorczej (im ocena jest wyższa, tym odmiana ma trwalsze główki).
Tabela 2. Plon i ważniejsze cechy użytkowe odmian średnio wczesnych kapusty głowiastej czerwonej
H, *, ** — przypisy — patrz tab. 1
Porównanie wczesności badanych odmian kapusty głowiastej czerwonej
