Numer 11/1999
Powierzchnia uprawy "Gali", a szczególnie jej czerwonych mutantów (więcej o najważniejszych sportach Gali można przeczytać w HO 3/99 - red.), na świecie ciągle się powiększa. Ostatnio również w naszym kraju rośnie zainteresowanie tą grupą odmian, głównie ze względu na wysoką jakość owoców. W przeprowadzanych wielokrotnie testach smakowych "Gala" oceniana była zawsze jako jedna z najsmaczniejszych, obok "Golden Deliciousa", "Szampiona" czy "Jonagolda".
| Na Pogórzu Karpackim "Gala" nie jest zbytnio rozpowszechniona. W Sadowniczym Zakładzie Doświadczalnym w Brzeznej znajduje się ona w badaniach od początku lat dziewięćdziesiątych. Przedmiotem oceny jest wzrost i owocowanie "Gali" oraz jej mutantów na różnych podkładkach. W pierwszym doświadczeniu, założonym wiosną 1992 roku, badana jest "Gala Must" na sześciu podkładkach. Drzewa na M 26, P 14 i P 47 posadzono w rozstawie 4,0 m x 2,0 m, natomiast jabłonie na M 9, P 16 i P 22 — 4,0 m x 1,5 m. W drugim doświadczeniu, założonym wiosną 1993 roku, znajdują się trzy mutanty badanej odmiany: "Gala Must", "Royal Gala" i "Mondial Gala" na czterech podkładkach: M 9, M 26, P 60 i P 59 oraz odmiana standardowa na M 26, P 60 i M 9. Drzewa na M 26 zostały posadzone w rozstawie 4,0 m x 2,0 m, jabłonie na M 9 i P 60 — 4,0 m x 1,75 m oraz drzewa na P 59 — 4,0 m x 1,5 m. | |||||
|
| |||||
| Wzrost i plonowanie drzew | |||||
W pierwszym doświadczeniu najsilniej rosły drzewa na podkładkach P 14 i M 26, a najsłabiej na P 22 (tabela 1).
W drugim doświadczeniu największe pole przekroju poprzecznego pnia osiągnęły jabłonie na M 26, a najmniejsze — na P 59 (rys. 1).
W doświadczeniu, w którym oceniana była tylko "Gala Must", największe plony w przeliczeniu na drzewo uzyskiwano z jabłoni na P 16, a najmniejsze — na P 22 (tab. 1). W drugim doświadczeniu z "Galą" i jej trzema sportami najwięcej owoców zbierano z drzew na M 26 i P 60, a najmniej z jabłoni na P 59 (rys. 2).
Z kolei wartość współczynnika plenności, czyli stosunek plonu wyrażonego w kilogramach na drzewo do powierzchni poprzecznego przekroju pnia przedstawionego w cm2, był najwyższy u jabłoni na P 59 i P 60 (rys. 3).
| |||||
|
| |||||
| Jakość owoców | |||||
Największe owoce zbierano z drzew "Gali Must" (fot. 1), a najmniejsze z jabłoni odmiany "Gala". Pod względem tej cechy najbardziej korzystną podkładką okazała się M 9. Najmniejsze jabłka zbierano natomiast z drzew na P 59 i P 60 (rys. 4).
Owoce mutantów "Gali" były zdecydowanie bardziej atrakcyjne pod względem wybarwienia od jabłek odmiany standardowej. Nie stwierdzono przy tym istotnych różnic pod względem tej cechy w zależności od podkładki, z wyjątkiem "Royal Gali" (fot. 2), której jabłka z drzew na M 9 były w większym stopniu pokryte rumieńcem (tab. 2).
W badaniach najlepszą odmianą okazała się "Gala Must", która wydawała największe owoce wśród mutantów "Gali". Jabłka te osiągały dostateczne rozmiary ("Gala" należy do odmian drobnoowocowych) szczególnie w latach wilgotnych. W latach suchych wskazane byłoby nawadnianie drzew odmian z grupy "Gali". Konieczne jest także przerzedzanie zawiązków. Spośród badanych w doświadczeniach podkładek korzystnie pod względem plonowania drzew wypadła P 60, a ze względu na wybarwienie i wielkość owoców — M 9. Dla "Gali" i jej sportów mało przydatne okazały się natomiast podkładki P 59 i P 22, głównie ze względu na słaby wzrost jabłoni. Autorzy są pracownikami Sadowniczego Zakładu Doświadczalnego w Brzeznej | |||||
