Numer 09/2000
Do niedawna uważano, że uprawa towarowa papryki słodkiej w polu jest w naszym kraju zawodna. Jest to roślina ciepłolubna, dlatego powodzenie jej uprawy w polu zależy często od doboru odmiany dostosowanej do mniej korzystnych warunków środowiska. Postęp krajowych placówek w hodowli papryki - zarówno słodkiej, jak i ostrej - poszerzył ofertę odmian rodzimych, a kilka z nich można polecać do uprawy w polu.
| Do niedawna uważano, że uprawa towarowa papryki słodkiej w polu jest w naszym kraju zawodna. Jest to roślina ciepłolubna, dlatego powodzenie jej uprawy w polu zależy często od doboru odmiany dostosowanej do mniej korzystnych warunków środowiska. Postęp krajowych placówek w hodowli papryki — zarówno słodkiej, jak i ostrej — poszerzył ofertę odmian rodzimych, a kilka z nich można polecać do uprawy w polu. Mniej zawodne w plonowaniu i odpowiednie do uprawy polowej okazały się heterozyjne odmiany tego warzywa, choć na odmiany ustalone też warto zwrócić uwagę. Uprawa odmian bardzo wczesnych, o krótkim okresie wegetacji gwarantuje uzyskanie stabilnych plonów w zmiennych warunkach pogodowych. | ||||
|
| ||||
| Cienkościenne odmiany ustalone | ||||
'Mira' i 'Zorza', odmiany wyhodowane w Igołomi (Krakowska Hodowla i Nasiennictwo Polan sp. z o.o.), znane są już zapewne wielu producentom. Obie są niskie — wysokość ich nie przekracza 30 cm i tworzą rośliny o zwartym, sztywnym pokroju, dzięki czemu można je uprawiać bez podpór. Nie wymagają usuwania bocznych pędów (pasemkowania). Zaleca się rozstawę 40 x 40 cm. Przy optymalnym dla nich zagęszczeniu 5, 6 roślin na m2 w uprawie polowej uzyskuje się przy mniej korzystnej pogodzie plon handlowy owoców 2,8–3,5 kg/m2, zaś przy bardziej sprzyjającej — nawet do 4,8 kg/m2. Z jednej rośliny można zebrać, w zależności od roku, 8–17 owoców handlowych. Są to odmiany średnioowocowe, różniące się ustawieniem owoców na roślinie — 'Zorza' ma zwisające, 'Mira' — wzniesione. Ta ostatnia tworzy stożkowate owoce (fot. 1) o nieznacznie większej masie (średnio 65 g) w porównaniu do owoców 'Zorzy' (średnio 55 g). Grubość ścianek owoców tych odmian wynosi około 4,8–5,5 mm, przy czym nieznacznie grubszą ma 'Zorza' (fot. 2).
W fazie dojrzałości użytkowej owoce odmian "igołomskich" są żółte, z czasem przebarwiają się na kolor pomarańczowoczerwony, a w pełni dojrzałe są czerwone z połyskiem. Nie są zbyt atrakcyjne dla domowego i przemysłowego przetwórstwa, gdzie preferowane są odmiany grubościenne, natomiast są doskonałe do bezpośredniego spożycia (sałatki) i do faszerowania. Dobrze znoszą transport. Obie są bardzo wczesne, w porównaniu z innymi odmianami uprawianymi w polu. W rejonie Lubelszczyzny optymalny termin sadzenia rozsady papryki słodkiej to pierwsza dekada czerwca. Z wieloletnich doświadczeń wynika, że wcześniejsze terminy sadzenia nie przyspieszają owocowania. W latach ciepłych i słonecznych pierwsze owoce tych odmian zbiera się już na przełomie lipca i sierpnia, zaś przy mniej korzystnej pogodzie — pod koniec pierwszej lub w drugiej dekadzie sierpnia. | ||||
|
| ||||
| Grubościenne typu block | ||||
| Obecnie największym powodzeniem na rynku, zarówno do bezpośredniego spożycia, jak i do przetwórstwa, cieszą się owoce papryki słodkiej typu block, o grubej ściance owocni. Ponadto przemysł przetwórczy wymaga od producentów wstępnej obróbki owoców — usunięcia gniazda nasiennego — dlatego uprawiając paprykę dla przetwórstwa powinno się dobierać odmiany o dużej wydajności biologicznej owoców (dużej ilości masy użytkowej owocu w całej jego masie, w procentach). 'Mino', odmiana Hodowli Roślin Ogrodniczych capsi-noVa L. & P. Nowaczyk, spełnia powyższe wymagania. Rośliny są rozłożyste i niskie — w uprawie polowej osiągają wysokość 30–35 cm. Przy zagęszczeniu 4, 5 roślin/m2 uzyskuje się plon 3–4 kg/m2. Z uprawy w większym zagęszczeniu (5, 6 roślin/m2) plon wzrasta o 0,8–1,5 kg/m2, ale zbiór opóźnia się wówczas o 7–10 dni. Jest to odmiana bardzo wczesna. Przy dobrych warunkach pogodowych zbiory rozpoczynają się zwykle na przełomie pierwszej i drugiej dekady sierpnia, zaś w latach mniej korzystnych, w drugiej połowie tego miesiąca. Z jednej rośliny można zebrać 3–7 owoców handlowych. Ścianka owoców tej odmiany jest bardzo gruba (8–11 mm) i obserwuje się duże zróżnicowanie ich masy, która może wynosić od 100 g do 220 gramów (średnio około 180 g, fot. 3). W fazie dojrzałości użytkowej są zielone, w pełni dojrzałe — ciemnoczerwone z połyskiem. Wydajność biologiczna odmiany 'Mino' jest wysoka — od 89% do 93%.
'Maja' F1 i 'Roberta' F1 to wczesne odmiany heterozyjne hodowli Katedry Genetyki, Hodowli i Biotechnologii Roślin SGGW. Rośliny odmiany 'Maja' F1 są średnio wysokie — w polu przeciętnie 47–50 cm, zaś odmiany 'Roberta' F1 są raczej niskie — średnia wysokość 36–40 cm. Obie są doskonale przystosowane do niekorzystnych warunków środowiska i regularnie plonują w polu. W latach ciepłych i słonecznych pierwsze owoce zbiera się już na początku sierpnia, zaś przy mniej korzystnej pogodzie zaczynają dojrzewać w połowie sierpnia. Uprawiając te odmiany w zagęszczeniu 4 rośliny/m2 można uzyskać od 3,2 do 4,5 kg/m2 owoców handlowych. Z jednej rośliny odmiany 'Maja' F1 zbiera się średnio 7,5–14,5 sztuk owoców handlowych, zaś z odmiany 'Roberta' F1, nieznacznie mniej, bo średnio 6–12 sztuk. Owoce obu mają ustawienie zwisające, ale różnią się kształtem i masą. Masa owoców tej pierwszej wynosi średnio 100 g (grubość ścianki — 5,7–8,2 mm), a drugiej — średnio 130 g (grubość ścianki 6,0–9,2 mm, fot. 4).
W fazie dojrzałości użytkowej owoce 'Mai' F1 są jasnozielone z żółtym przebarwieniem, a 'Roberty' F1 — zielone. Owoce obu, dojrzałe fizjologicznie, są intensywnie czerwone z wyraźnym połyskiem (fot. 5).
Dr Halina Buczkowska jest pracownikiem Katedry Warzywnictwa i Roślin Leczniczych AR w Lublinie Z odmian mieszańcowych pochodzenia zagranicznego, jak dotychczas, adaptacja tylko kilku gwarantuje polskiemu producentowi uzyskanie dobrych plonów z uprawy papryki słodkiej w polu. Mogą to być — 'King Arthur' F1, 'Dennis' F1 i 'Gypsy' F1 — Seminis Vegetable Seeds Polska, 'Jupiter' — Novartis Seeds, 'Spartacus' — De Ruiter Seeds, 'Polka' F1 — Rijk Zwaan. Wyczerpujące informacje na temat tych i wielu innych odmian pochodzenia krajowego i zagranicznego znajdziecie Państwo w wydanej przez Wydawnictwo Plantpress książce "Odmiany warzyw" (red.). | ||||
