Numer 07/2001
Obowiązująca od 1 stycznia 2001 r. ustawa — prawo działalności gospodarczej (Dz. U. nr 101, poz. 1178) nie obejmuje działalności wytwórczej w zakresie upraw rolnych oraz chowu i hodowli zwierząt, ogrodnictwa, warzywnictwa, leśnictwa i rybactwa śródlądowego, a także...
| ...wynajmowania przez rolników pokoi i miejsc na ustawienie namiotów, sprzedaży posiłków domowych i świadczenia w gospodarstwach rolnych innych usług związanych z pobytem turystów. Również przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. nr 14 z 2000 r., poz. 176 z późn. zm.) nie dotyczą przychodów z działalności rolniczej (z wyjątkiem przychodów z działów specjalnych produkcji rolnej) oraz z gospodarki leśnej. Zwolnione od podatku dochodowego są także dochody uzyskane z tytułu wynajmu pokoi gościnnych w budynkach mieszkalnych położonych na terenach wiejskich w gospodarstwie rolnym osobom wypoczywającym oraz dochody uzyskane z tytułu wyżywienia tych osób, jeżeli liczba wynajmowanych pokoi nie przekracza pięciu. Pozostałe przychody uzyskiwane przez rolników prowadzących pozarolniczą działalność gospodarczą podlegają opodatkowaniu podatkiem dochodowym, a podjęcie działalności może nastąpić po uzyskaniu wpisu do rejestru przedsiębiorców. Zgodnie z rozporządzeniem ministra finansów z 15 grudnia 2000 r. dotyczącym prowadzenia podatkowej księgi przychodów i rozchodów (Dz. U. nr 116, poz. 1222) obowiązek jej prowadzenia spoczywa na rolnikach prowadzących gospodarstwo rolne i niezatrudniających w nim pracowników, wykonujących działalność gospodarczą osobiście lub z udziałem członków rodziny pozostających we wspólnym gospodarstwie domowym, jeżeli łączny przychód z tej działalności gospodarczej nie przekracza 10 000 zł w roku podatkowym. Księga przychodów i rozchodów powinna mieć formę broszury o kolejno ponumerowanych stronach (wzór obok). O jej prowadzeniu należy zawiadomić właściwy urząd skarbowy do 20 stycznia roku podatkowego. Jeżeli rolnik podejmie pozarolniczą działalność gospodarczą w ciągu roku, musi zawiadomić urząd skarbowy do 7 dni od założenia księgi. | ||
|
| ||
| Wypełnienie księgi przychodów i rozchodów | ||
W kolumnie 1 wpisuje się kolejny numer zapisów do księgi. Tym samym numerem należy oznaczyć dowód stanowiący podstawę dokonania zapisu. W kolumnie 2 wpisuje się datę wynikającą z dokumentu stanowiącego podstawę dokonania wpisu (datę poniesienia wydatku lub uzyskania przychodu, albo datę uzyskania przychodu lub datę zestawienia sprzedaży). W kolumnie 3 wpisuje się kolejny numer faktury lub innego dowodu. Jeżeli zapisów dokonuje się na podstawie dziennego zestawienia sprzedaży, należy wpisać numer zestawienia faktur. W kolumnie 4 należy wpisywać przychody ze sprzedaży towarów lub usług. W kolumnie 5 wpisuje się koszty zaliczone do kosztów uzyskania przychodów, na przykład, zakup materiałów lub towarów handlowych według cen zakupu, koszty uboczne związane z zakupem (m.in. transportu, załadunku i wyładunku, ubezpieczenia w drodze), wydatki na czynsz za lokal, opłatę za energię elektryczną, gaz, wodę, centralne ogrzewanie, telefon, koszty zakupu paliw, wydatki dotyczące remontów. W przypadku jednoczesnego dokonywania sprzedaży towarów i usług opodatkowanych oraz zwolnionych z podatku VAT po zakończeniu miesiąca należy dokonać korekty zapisów dotyczących kosztów uzyskania przychodów o tę część naliczonego podatku VAT, która nie może być odliczona od podatku należnego. W kolumnie 6 wpisuje się uwagi do treści zapisów z kolumn 2–5 (np. pobranych zaliczek, obrotu opakowaniami zwrotnymi).
Po zakończeniu miesiąca wpisy dokonane w danym miesiącu należy podkreślić. Podsumowane oddzielnie kolumny 4 i 5 należy również podkreślić. Rolnik może pod podsumowaniem danego miesiąca wpisać w poszczególnych kolumnach sumy od początku roku do miesiąca poprzedzającego dany miesiąc i w kolejnej pozycji wpisać w poszczególnych kolumnach sumę od początku roku. Jeżeli rolnik nie dokonuje podsumowania zapisów kolejnych miesięcy narastająco od początku roku, po zakończeniu roku podatkowego musi na oddzielnej stronie w księdze sporządzić zestawienie roczne. Księga oraz dowody, na których podstawie dokonywane są w niej zapisy, muszą być przechowywane w miejscu zamieszkania rolnika. Jeżeli prowadzenie księgi zostało zlecone biuru rachunkowemu, rolnik powinien zawiadomić o tym urząd skarbowy podając nazwę i adres biura oraz miejsce prowadzenia i przechowywania księgi wraz z dowodami związanymi z jej prowadzeniem. Z uzyskanego dochodu (różnicy między przychodami a kosztami ich uzyskania) rolnicy wpłacają miesięczne zaliczki, a następnie dokonują rocznego rozliczenia podatkowego. Przekroczenie granicy 10 000 zł przychodów z tytułu prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej sprawia, że konieczne staje się prowadzenie podatkowej księgi przychodów i rozchodów na zasadach ogólnych albo opłacanie podatku dochodowego w formie ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych lub karty podatkowej. Aleksandra Szelągowska jest dyrektorem Departamentu Budżetu i Finansów w MRiRW | ||
