• 12-636-18-51
  • wydawnictwo@plantpress.pl
ogrodinfo.pl
sad24.pl
warzywa.pl
Numer 12/2001

SEZONOWE ZMIANY CEN BURAKA ĆWIKŁOWEGO, SELERA I PIETRUSZKI

Zapewnienie równego dostępu do informacji rynkowej jest jednym z najważniejszych zagadnień współczesnej ekonomii. Na polskim rynku produktów ogrodniczych, na którym zwiększa się konkurencja, systematycznie rośnie zapotrzebowanie na obiektywną i szybką informację. Stała się ona towarem atrakcyjnym i coraz bardziej poszukiwanym.
Niedostatki polskiej infrastruktury rynkowej powodowały, że problem dostępu do informacji najczęściej próbowano rozwiązywać w sposób indywidualny. Wiązało się to jednak z koniecznością ponoszenia bardzo dużych kosztów. W szczególnie trudnej sytuacji znajdują się uczestnicy rynku, których nie stać na tworzenie własnych systemów informacyjnych. Dotyczy to głównie tych, którzy prowadzą działalność ogrodniczą lub handlową na niewielką skalę. Bez dobrego rozeznania kierują się oni bardziej intuicją niż wiedzą, a przez to osiągają wyniki nie zawsze zgodne z zamierzeniami. Takie postępowanie często prowadzi do dalszej dezorganizacji rynku. Jak pokazuje praktyka, jednym z elementarnych braków w zakresie informacji jest niedostateczna wiedza dotycząca zmienności cen, wynikającej z oddziaływania czynników sezonowych. Powszechna, dobra znajomość wskaźników sezonowości kształtowania się cen pozwoliłaby na lepsze dostosowanie w czasie podaży produktów ogrodniczych do potrzeb ich odbiorców. To z kolei przyczyniłoby się do większej stabilizacji rynku i cen, a tym samym zmniejszenia strat jego uczestników. Ze względu na mały stopień globalizacji rynku i niedorozwój infrastruktury technicznej skala sezonowych wahań cen jest w Polsce znacznie większa niż w krajach o rozwiniętej gospodarce rynkowej. Trzeba jednak zaznaczyć, że amplituda wahań notowań różni się znacznie, w zależności od gatunku warzywa. Spośród warzyw polowych największą stabilność cenową w ostatnich latach wykazywały buraki ćwikłowe — odchylenia między skrajnymi notowaniami w poszczególnych miesiącach nie przekraczały 30% (tab.1).

TABELA 1. WSKAŹNIKI SEZONOWOŚCI CEN BURAKÓW ĆWIKŁOWYCH. Źródło: obliczenia własne na podstawie danych Działu Marketinkgu WGRO SA; * - stosunek średniej ceny miesięcznej z lat 1996-2001 (8) do średniej ceny rocznej z lat 1996-2001 (suma z kolumny [8] podzielona przez 12) wyrażony w %


Na przeciwległym biegunie znalazły się seler oraz pietruszka korzeniowa, gdzie różnice między notowaniami w skrajnych miesiącach przekraczały odpowiednio 300% (tab. 2) i 375% (tab. 3).

TABELA 2. WSKAŹNIKI SEZONOWOŚCI CEN SELERA. Źródło: obliczenia własne na podstawie danych Działu Marketinkgu WGRO SA; * - stosunek średniej ceny miesięcznej z lat 1996-2001 (8) do średniej ceny rocznej z lat 1996-2001 (suma z kolumny [8] podzielona przez 12) wyrażony w %




TABELA 3. WSKAŹNIKI SEZONOWOŚCI CEN PIETRUSZKI. Źródło: obliczenia własne na podstawie danych Działu Marketinkgu WGRO SA; * - stosunek średniej ceny miesięcznej z lat 1995-2000 (8) do średniej ceny rocznej z lat 1995-2000 (suma z kolumny [8] podzielona przez 12) wyrażony w %


Tak duże zróżnicowanie cen niektórych warzyw polowych tuż po zbiorach i w miesiącach wiosennych powoduje, że do Polski trafiają uzupełniające dostawy z importu. W konsekwencji głównymi beneficjentami wysokich cen na wiosnę są nie polscy ogrodnicy, ale importerzy oraz producenci z krajów, z których sprowadzamy warzywa. Sytuacja ta wskazuje na pilną potrzebę regulacji naszego rynku w skali ogólnokrajowej oraz na dużą opłacalność inwestowania w infrastrukturę techniczną i rynkową, szczególnie przechowywanie warzyw i gromadzenie informacji. Uzupełnianie braków w tych dziedzinach staje się istotne, głównie w kontekście naszego wejścia do Unii Europejskiej. Dr Michał Trzęsowski jest kierownikiem Działu Marketingu Wielkopolskiej Giełdy Rolno-Ogrodniczej SA oraz pracownikiem AR w Poznaniu