Hasło Ogrodnicze 10/2002

W zależności od rodzaju zapotrzebowania na pracowników sezonowych podstawą zatrudnienia może być umowa cywilnoprawna (umowa zlecenie czy o dzieło) lub któraś z umów o pracę (czyli zawarta na czas określony lub potrzebny do wykonania określonej pracy). Umowę o pracę na czas określony zawrzeć można na okres sezonu poprzez wskazanie terminu jej rozwiązania (np. — do 31 sierpnia 2002 r.) lub charakteru prac, które mają być wykonywane w jej ramach (np. na czas zbioru ziemniaków czy jabłek). W pierwszym przypadku ważne jest, aby termin końcowy umowy był konkretny i pewny, w drugim — wskazywanie terminu rozwiązania umowy nie jest konieczne (określa się jedynie rodzaj pracy, która ma być wykonana).

Eksportowane z Polski około 500 000 ton warzyw świeżych i przetworzonych to zaledwie 10% krajowej produkcji. W 2001 r. weszło w życie porozumienie o liberalizacji handlu produktami rolno-spożywczymi pomiędzy Polską i Unią Europejską. Ta ostatnia zniosła cła na polskie warzywa kapustne, korzeniowe, sałaty, cykorię i szparagi, pieczarki (świeże i przetworzone), warzywa mrożone oraz na wiele przetworów (np. kapustę kwaszoną, ogórki konserwowe i kwaszone). Polskie cła na warzywa importowane z UE się nie zmieniły. Nasi producenci mają więc od ponad roku wielką szansę do wykorzystania — chroniąc własny rynek mogą bez ceł eksportować warzywa do UE, a zwłaszcza do Niemiec. Ceny podstawowych gatunków warzyw dobrej jakości są tam wyższe niż w Polsce, a Niemcy są największym importerem tych produktów w Europie.

Rozmowa z Jarosławem Skarżyńskim i Wojciechem Kuligiem — prezesem i wieceprezesem sadowniczej grupy producentów owoców PROFISAD Sp. z o.o.

Od dłuższego susza pojawiała się niemal w każdej rozmowie sadowników. Zdania "wczoraj już się chmurzyło — byłem prawie pewien, że wreszcie popada, ale znowu poszło bokiem..." słyszało się prawie co dzień. Suchy okres najdłużej chyba trwał na Mazowszu, gdzie znaczących opadów nie było od połowy czerwca do września. Coraz częściej pojawia się pojęcie suszy hydrologicznej (ostatnie stadium suszy). Jak dotąd, nie mówiono wiele o wpływie braku wody na kondycję sadów. W obliczu dużego prawdopodobieństwa suszy hydrologicznej, zaczyna się to jednak zmieniać. Cierpią przede wszystkim sady młode, na najlżejszych i najcięższych glebach — przede wszystkim tam, gdzie podłoże jest bardzo przepuszczalne.

Zapewne niemalże każdy sadownik zapytany o nawożenie sadów jesienią odpowie: fosfor, potas, wapnowanie gleby. Tymczasem warto zastanowić się, czy z jednej strony powielanie takiego modelu nawożeniowego jest rzeczywiście konieczne i skuteczne, a z drugiej, czy nie powinien on być uzupełniony o inne elementy — poprawiające zaopatrzenie drzew w niezbędne do dobrego wzrostu składniki pokarmowe.

Tegoroczne spotkanie Towarzystwa Rozwoju Sadów Karłowych (TRSK) zorganizowano 11 sierpnia w gospodarstwie Tadeusza i Mariusza Pagaczów w Białej Rządowej k. Wielunia. Oprócz członków TRSK, przybyli na nie przedstawiciele Związku Sadowników Rzeczpospolitej Polskiej (ZSRP) oraz Stowarzyszenia Producentów Wysokiej Jakości Materiału Szkółkarskiego (SPWJMS), w sumie było to około 300 osób.

Opłacalność uprawy grusz jest obecnie wyższa niż jabłek nie tylko ze względu na korzystniejsze relacje cenowe. Nowe sady tego gatunku zakłada się obecnie na wzór intensywnych sadów jabłoniowych i tylko takie mogą zapewnić odpowiedni dochód. Przy zagęszczeniu przekraczającym 1200 drzew można zebrać z hektara duże plony dobrych jakościowo owoców.

W dniu 27 lipca grójeckie sady i rynek hurtowy w Broniszach odwiedziła grupa doradców sadowniczych, specjalistów od spraw sprzedaży oraz sadowników z Katalonii (fot. 1). Warto zaznaczyć, iż w tym rejonie Hiszpanii produkuje się najwięcej jabłek i gruszek. Wycieczka została zorganizowana przez hiszpański oddział firmy BASF.

W ostatnich dwóch latach, szczególnie w centralnych regionach kraju obserwuje się słabe wschody grochu. Plantacje są mocno przerzedzone; wiele roślin ma zniekształcony i uszkodzony stożek wzrostu. Wewnątrz kiełkujących nasion i w wyrastających kiełkach są widoczne białawe larwy i wygryzione przez nie korytarze. Sprawcą takich uszkodzeń jest śmietka glebowa (Delia platura Meig.). Jest ona często wymieniana z pokrewnym gatunkiem — śmietką kiełkówką (Delia florilega Zett.). Oba gatunki są polifagami, znanymi szkodnikami ogórków i fasoli. W ciągu całego roku występują i żerują także na innych roślinach, między innymi, szparagach, dyni, warzywach kapustnych, cebuli, czosnku, słoneczniku, w kiełkujących bulwach ziemniaków. W uszkodzonym grochu zebranym z kilku rejonów uprawy na terenie Kujaw, jak dotychczas, zidentyfikowałem jedynie śmietkę glebową, ale nie można wykluczyć występowania drugiego z wymienionych gatunków. W ubiegłym roku straty plonu na niektórych plantacjach dochodziły do 50%.

Programy komputerowe ułatwiają ogrodnikom wyszukiwanie informacji o środkach ochrony roślin. Możliwość szybkiego uzyskania wiadomości na ten temat daje również internet, gdzie w ostatnich latach powstało wiele oferujących je serwisów. Istnieją już także serwisy oferujące ogrodnikom pomoc w zdiagnozowaniu chorób i identyfikacji szkodników przez internet.

Letnie miesiące tego roku sprzyjały końcowej fazie wegetacji większości gatunków warzyw. Ciepłe i słoneczne dni korzystnie wpływały na przykład na dojrzewanie pomidorów i dosuszanie cebuli. Niestety takie warunki sprzyjały także rozwojowi niektórych patogenów (np. Alternaria spp.), a następnie infekcjom.

20 lipca firmy Syngenta Seeds oraz Hydro Poland i Zespół Doradztwa Rolniczego w Bielsku Podlaskim zorganizowali Dzień Otwarty Pomidora w dwóch gospodarstwach — Hanny i Anatola Kłaczewskich oraz Józefa Czabana (fot. 1) — koło Bielska Podlaskiego.

O produkcji prowadzonej przez zakład w Leżajsku pisaliśmy w poprzednim numerze HO w artykułach "Rozpracowany rynek" i "Zapewniony zbyt na truskawki". Tym razem przedstawiamy relację z odwiedzin w dwóch gospodarstwach produkujących warzywa dla tego zakładu.

Okolice Zielonej Góry stały się w ostatnich latach jednym z największych w Polsce regionów produkcji cebuli. 22 sierpnia w Chobienicach firma BASF zorganizowała w gospodarstwie Tomasza i Jakuba Jazdonów Dni Cebuli, na których pojawiło się około 100 gości — producentów tego warzywa, naukowców oraz firm zaopatrujących rolników w środki produkcji (m.in. nasiona, maszyny, nawozy, przechowalnie do cebuli).

Coraz większą popularność na rynku zyskują odmiany cantedeskii wywodzące się od cantedeskii Elliota (Zantedeschia elliotyiana) i cantedeskii Rehmana (Z. Rehmanii), mające barwne pochwy kwiatostanowe*. W Polsce uprawą tych odmian zajmują się na razie nieliczni producenci. Głównym powodem takiej sytuacji jest mały plon kwiatów. Badania nad wzrostem plonowania wykazały, że jest on możliwy dzięki moczeniu kłączy przed sadzeniem w roztworze kwasu giberelinowego. W różnych zaleceniach podawano stężenie od 25 do 500 mg/l. Tak duża rozpiętość tej koncentracji sprawiła, że w naszej Katedrze Roślin Ozdobnych podjęliśmy badania nad ustaleniem optymalnego stężenia kwasu giberelinowego** dla wybranych odmian cantedeskii o barwnych pochwach kwiatostanowych.