Hasło Ogrodnicze 12/2006
Tegoroczne targi Polagra-Farm w Poznaniu odbyły się pomiędzy 12 a 15 października. Pod wspólną nazwą tej imprezy kryje się kilka autonomicznych elementów, w tym — oprócz pawilonów i ekspozycji zewnętrznych ze środkami produkcji dla rolnictwa — Krajowa Wystawa Ogrodnicza (jej organizatorem jest Oddział Poznański Stowarzyszenia Inżynierów i Techników Ogrodnictwa), Krajowa Wystawa Zwierząt Hodowlanych oraz, od niedawna, Pawilon Regionów i Wystawa Produktu Lokalnego i Regionalnego. Powierzchnia tegorocznych targów była wprawdzie większa niż przed rokiem, ale część imprezy, która najbardziej interesuje rolników zajmujących się produkcją roślinną (w tym ogrodników), znowu się zmniejszyła.
Według danych zaprezentowanych na kongresie Prognosfruit (czyt. też HO 10/2006), zbiory jabłek w UE mogą być w tym roku o 5% niższe od ubiegłorocznych. Z szacunków GUS wynika, że zbiory tych owoców będą w Polsce o 10,6% wyższe niż przed rokiem (wzrost do2,296mln ton), a warzyw — o 14% niższe. Na początku III kwartału 2006 r. firmy eksportujące płaciły za owoce więcej niż rok wcześniej, jednak ceny tych produktów obniżały się i pod koniec września osiągnęły poziom z poprzedniego sezonu. Ceny warzyw w III kwartale bardzo się zmieniały, a największy wzrost notowań dotyczył cebuli i kalafiorów.
Według przedwynikowych szacunków GUS z września 2006 r., w bieżącym roku zbiory warzyw były o 14% niższe niż w 2005 r. Na taką sytuację decydujący wpływ miała susza w lipcu, ale również brak siły najemnej do zbiorów niektórych gatunków. Susza powodowała także drobnienie owoców i hamowała wzrost niektórych warzyw oraz przyspieszała ich dojrzewanie (np. ogórków polowych), a deszcze w sierpniu przyczyniły się do pękania owoców i gorszego zasychania cebuli w polu. W efekcie, ceny większości warzyw i owoców były w trzecim kwartale br. wyższe niż w 2005 roku.
Decyzja Komisji Europejskiej o czasowym wprowadzeniu ceł antydumpingowych na część truskawek sprowadzanych z Chin wywołała protesty unijnych przetwórców owoców zrzeszonych w organizacji OEITFL (Organisation of European Industries Transforming Fruits and Vegetables). Warto bliżej się przyjrzeć ich argumentacji.
W poprzednich artykułach z tego cyklu Autor przedstawił wpływ niskiej temperatury na koszty ogrzewania obiektów pod osłonami (HO 4/2006) oraz opisał, jak można te koszty obniżyć (HO 10/2006). Poniżej koncentruje się na kotłach na miał węglowy i możliwościach wykorzystania ich przez ogrodników (red.).
SADOWNICTWO
SEZON PRZECHOWALNICZY 2006/2007
Wzorem lat ubiegłych na łamach grudniowego "Hasła Ogrodniczego" przedstawiam rozważania na temat trwającego sezonu przechowalniczego. Ogólnie można stwierdzić, że nic szczególnego nie powinno zaskoczyć sadowników, poza dobrze znanymi problemami z poprzednich sezonów. Warto jednak zacząć od omówienia sezonu wegetacyjnego.
Pierwsze uprawy sadownicze w gospodarstwie prowadzonym przez Ryszarda Słabego, jego syna Michała (fot. 1) i zięcia Pawła Baryłę w Białej Rządowej koło Wielunia zakładał teść Ryszarda, Tadeusz Pagacz w latach 60. ub. wieku. W latach 80. powiększono nasadzenia jabłoni z 2,5 ha do 7 ha. Kolejny raz powierzchnię upraw sadowniczych zaczęto powiększać na początku lat 90. Obecnie gospodarstwo ma 38 ha, z czego 36 ha to uprawy sadownicze — na 32 ha rosną jabłonie, a na 4 ha grusze. W gospodarstwie znajduje się również nowoczesna baza przechowalnicza oraz hale, w których przygotowuje się owoce do sprzedaży.
SADOWNICTWO
TO BYŁ ROK INTENSYWNYCH DZIAŁAŃ
Koniec roku to dobra okazja do podsumowania pracy Związku Sadowników Rzeczpospolitej Polskiej, którego działania z każdym rokiem przynoszą coraz lepsze efekty. Kończący się rok obfitował w wiele wydarzeń, w których uczestniczył związek. Było to m.in. posiedzenie grupy prognostycznej "Jabłka i Gruszki" powołanej przy Komisji Europejskiej (KE), reprezentowanie Polski na międzynarodowej konferencji producentów malin w Serbii, organizacja XXII Pielgrzymki Ogrodników na Jasną Górę, a także wielu konferencji i imprez sadowniczych w Polsce.
SADOWNICTWO
MILENIJNA ODMIANA JABŁONI
Jan Skibicki prowadzi 15-hektarowe gospodarstwo pod Białymstokiem. Na 12 hektarach uprawia jabłonie. Sadownik ten był również jednym z pierwszych w regionie, który wprowadził system Integrowanej Produkcji w gospodarstwie. Teraz przestawia sady na ekologiczną produkcję i, prawdopodobnie, po uzyskaniu certyfikatu już od przyszłego roku produkowane owoce będzie mógł nim oznaczać. Stara się także wprowadzać nowe rozwiązania techniczne, w których realizacji pomaga mu m.in. firma SaMASZ z Białegostoku.
SADOWNICTWO
SADOWNICZO PO EUROPIE (CZ. III). WĘGRY
Trzecim krajem odwiedzonym przez grupę polskich sadowników w trakcie lipcowej wycieczki po Europie (poprzednie relacje — z Austrii i ze Słowenii — w HO 10 i 11/06), zorganizowanej przez firmy BASF i Agrosimex, były Węgry. Kraj ten jest niewielki (powierzchnia 93 030 km2), ale — jak podają statystyki — ma największy w Europie odsetek gruntów ornych (50% powierzchni kraju), pod nasadzeniami sadowniczymi znajduje się 2,5% powierzchni kraju, rocznie zbiera się tam około 0,6 mln ton jabłek. Wśród producentów owoców są i tacy, którzy uprawiają także rośliny rolnicze.
SADOWNICTWO
WINOGRONA, SOKI I WINO
W Środzie Śląskiej w ramach Święta Wina w Mieście Skarbów 16 września zorganizowano II Ogólnopolską Konferencję Winoroślarską. Głównymi jej organizatorami były Sekcja Winoroślarska Związku Sadowników Polskich oraz Ośrodek Doradztwa Rolniczego na Dolnym Śląsku.
SADOWNICTWO
CIEKAWOSTKI Z POLAGRY
Tegoroczne targi Polagra-Farm, które odbyły się 12–15 października w Poznaniu, były najuboższe z dotychczasowych edycji, jeśli chodzi o ofertę dla osób zajmujących się towarową produkcją owoców. Mimo małej liczby stoisk, można było jednak znaleźć nowości.
SADOWNICTWO
MIGAWKI Z PRODUKCJI TRUSKAWEK DESEROWYCH
W rejonie centralnej Polski, pomiędzy dominującymi tutaj sadami, często można napotkać plantacje truskawek. Owoce na nich produkowane są w większości jako deserowe sprzedawane na rynkach warszawskich lub eksportowane — głównie na Wschód. Poniżej przedstawiam dwa gospodarstwa — w jednym udoskonala się technologię produkcji w celu osiągnięcia większych plonów, w drugim nadrabia się straty wynikające ze źle przygotowanego pod truskawki stanowiska.
SADOWNICTWO
EKOLOGIA, BIODYNAMIZM I BORÓWKA WYSOKA
W 11-hektarowym gospodarstwie Mariana Kapela (fot. 1) absolwenta Akademii Rolniczej w Krakowie, w Szczucinie w województwie małopolskim borówkę wysoką uprawia się na 6,85 ha. Są to rośliny 3–7-letnie, około 60% stanowi odmiana 'Bluecrop', 20% — 'Duke', a mniej więcej 10% — 'Bluerey'. Na niewielkich areałach rosną także krzewy odmian 'Bluegold' (fot. 2), 'Nelson', 'Darrow', 'Lateblue', 'Northland', 'Bluetta', 'Brigitta Blue', 'Bluejay' i 'Elliott'. Od dwóch lat plantację prowadzi się zgodnie z wymaganiami stawianymi ekologicznej produkcji. Według plantatora, dobre efekty daje podporządkowanie zabiegów kalendarzowi biodynamicznemu.
WARZYWNICTWO
SEZON CEBULOWY 2006/2007
Powierzchnia uprawy cebuli w Polsce w roku 2006, wg danych GUS, była mniejsza o 6% niż w 2005 r., a produkcja oszacowana została na mniej więcej 636 tys. ton, czyli o 11% mniej niż przed rokiem. Pogoda w ostatnim sezonie nie sprzyjała dobremu wzrostowi i tworzeniu się cebul — głównym powodem była długa susza trwająca od końca czerwca do końca lipca.
WARZYWNICTWO
TRUDNY ROK W UPRAWIE POMIDORÓW POLOWYCH
Miniony sezon nie sprzyjał uprawie pomidorów polowych. Po długotrwałej suszy panującej od połowy czerwca intensywne deszcze rozpoczęły się pod koniec lipca, co negatywnie wpłynęło na zdrowotność upraw i na jakość surowca dla przetwórstwa.
Mijający rok pod względem pogody nie rozpieszczał ogrodników. Panujące w pierwszej połowie sezonu wegetacyjnego niekorzystne warunki przysporzyły producentom warzyw polowych w rejonie Sandomierza wielu problemów (czyt. HO 9/2006). Również przebieg pogody w dalszej części sezonu sprzyjał rozwojowi wielu chorób i szkodników. Skutkiem tego jest gorsza niż zwykle jakość warzyw i ich słabsza przydatność do przechowywania.
W minionym okresie wegetacji największym utrudnieniem w uprawie warzyw korzeniowych był niedostatek opadów oraz wysoka temperatura powietrza i gleby. To spowodowało znaczny niedobór wody w glebie i, jeżeli uprawy nie były deszczowane, wiązało się ze znacznym spadkiem plonu i pogorszeniem jego wyrównania. Do tego dołączyły problemy z licznym występowaniem szkodników oraz chorobami fizjologicznymi i infekcyjnymi.
WARZYWNICTWO
WARZYWA KAPUSTNE W CENTRUM UWAGI (CZ. I)
Od 2 do 5 października producenci warzyw kapustnych z państw Europy Wschodniej, Centralnej, a także z krajów nadbałtyckich uczestniczyli w "objazdowej" konferencji zorganizowanej przez firmę Nickerson Zwaan we Wrocławiu, w Sokolnikach (niedaleko Wielunia) i Kaliszu. Wykłady przygotowane na spotkanie przez pracowników firmy dotyczyły, między innymi, kierunków hodowli tych warzyw oraz metod ich uprawy, przedstawiono także analizę rynku warzyw kapustnych w krajach będących ich ważniejszymi producentami w tej części Europy — m. in. w Rosji i na Ukrainie. Goście z zagranicy mieli także możliwość obejrzenia kolekcji odmian kapusty na polu demonstracyjnym (fot. 1 ) w gospodarstwie braci Dubasów w Białej Kopcu (czyt. też HO 11/2006). W programie spotkania była też wizyta w gospodarstwie Anny i Stanisława Lesieniów w okolicy Kalisza, którzy, oprócz uprawy, zajmują się również przetwórstwem warzyw.