Budowa rusztowania

Według Simona Suikera, aby prowadzić opłacalną uprawę truskawek trzeba intensyfikować produkcję. Zdecydował się na produkcję truskawek w rurach, co pozwala uzyskiwać bardzo duże plony z jednostki powierzchni (fot. 1). System uprawy oraz schemat nawożenia w rurach został zakupiony od Goossens Flevoplant Polska. Przy tym sposobie uprawy może praktycznie wyeliminować ochronę przed szarą pleśnią. Równocześnie owoce są bardzo wysokiej jakości.

Fot. 1. Simon Suiker od kilku lat uprawia truskawki w rurach

Przed przystąpieniem do budowy tego typu konstrukcji konieczne jest wykonanie rusztowania. To w gospodarstwie zbudowano z metalowych rur o średnicy 51 mm (stanowiły kiedyś fragment systemu grzewczego szklarni). Każda rura ma długość około 180 cm. Słupki rozpoczynające rząd są zabetonowane w ziemi i mają metalowy pałąk stanowiący rusztowanie dla folii (fot. 2). Kolejne słupki wbijane są co dwa metry w ziemię na głębokość 30 centymetrów. Na każdej rurze, około 15 cm od jej wierzchołka, przyspawany jest poprzeczny kątownik, na którym montowana jest cienka rurka PCV, stanowiąca rusztowanie dla tunelu okrywającego rośliny w rynnach.

Fot. 2. Słupki z rur rozpoczynające rząd mają metalowy pałąk stanowiący rusztowanie dla folii

W rury słupków stanowiące podstawę rusztowania wkładany jest gotowy stelaż wykonany z drutu, który utrzymuje poziomo rurę PCV (fot. 3) o średnicy 160 mm. Przed ułożeniem rury PCV na stelażu wykonywane są w niej otwory — sześć na metrze bieżącym — w które wkładane są dwulitrowe doniczki. Na hektarze zamontowane jest 5600 metrów rur PCV.

Fot. 3. W rury stanowiące podstawę rusztowania wkładany jest stelaż wykonany z drutu,
który utrzymuje rurę PCV

Wzdłuż rzędów roślin rozciągnięte są sznurki, które zapobiegają rozkładaniu się liści. Aby zabezpieczyć owoce przed nadmiernym zwisaniem, wzdłuż rzędów rozciągana jest plastikowa taśma, na której układane są owocostany. Pod rurami biegnie czarna włóknina, zabezpiecza ona owoce przed wiatrem, pozwala utrzymać wyższą temperaturę po zaciągnięciu folii, ogranicza także rozprzestrzenianie się mączniaka prawdziwego truskawki.

Rośliny nawadniane są za pomocą przewodów z krop­lownikami o wydajności 2 l/godzinę, a nawadnianie sterowane jest komputerowo (fot. 4). Nawożąc truskawki plantator stara się utrzymać EC na poziomie 1,6 mS/cm, a pH 5,8. W bardzo ciepłych dniach rośliny podlewane są w pięciu, trzy- lub dwuminutowych cyklach. Gospodarstwo prowadzące tego typu uprawę powinno być wyposażone w agregat prądotwórczy, który w przypadku dłuższego braku prądu umożliwia sprawne działanie urządzeń zaopatrujących rośliny w wodę i nawozy.

Fot. 4. Nawadnianie jest sterowane komputerowo

Metr kompletnego rusztowania do uprawy truskawek w rynnach, według S. Suikera, kosztuje około 30 zł, a cała konstrukcja około 168 000 zł/ha (w kosztach nie ujęto komputerowo sterowanej stacji do nawadniania i nawożenia). Kolejne nakłady to zakup roślin, których sadzi się około 40 000 sztuk/ha (fot. 5). Bardzo ważny jest wybór zdrowego materiału nasadzeniowego plennych odmian.

Fot. 5. Sadzi się około 40 000 roślin/ha

Ważne informacje

Według Simona Suikera, w tego typu uprawie ważne jest, aby rośliny wietrzyć zawsze od strony przeciwnej niż wiejący wiatr odkrywając zawsze tylko jedna stronę folii. Pozwala to znacznie ograniczyć na przykład rozprzestrzenianie się na plantacji mączniaka prawdziwego truskawki.

Jednym z atutów takiej produkcji jest możliwość bardzo szybkiego zbierania owoców. Każdy pracownik wyposażony jest w wózek (fot. 6), na którym układane są jednostkowe opakowania na truskawki. Już podczas zbioru owoce dzielone są na dwie klasy jakości. Aby umożliwić zbiór owoców w czasie deszczu lub zabezpieczyć pracownika i zbierane truskawki przed nadmierną operacją słoneczną, do każdego wózka można zamontować parasol. Wszystko to sprawia, że jedna osoba w ciągu godziny może zebrać do 0,5-kilogramowych opakowań nawet 25 kg truskawek.

Fot. 6. Przy zbiorze truskawek korzysta się ze specjalnie przygotowanych do tego celu wózków

Uprawa roślin w doniczkach, według plantatora, ma także przewagę nad produkcją w workach, gdyż nie ma problemów z utylizacją worków. Doniczki można szybko wymieniać i łatwo je transportować. Dodatkowo, miał kokosowy używany do napełniania doniczek jest tańszy niż substrat torfowy i w okresie produkcji nie zmniejsza objętości.

W tego typu uprawie nie ma także problemów z chwas­tami, a znajdująca się pomiędzy stelażami trawa jest regularnie koszona.

Odmiany

W gospodarstwie, aby możliwie długo zbierać owoce, w sezonie produkcyjnym uprawia się 'Elsantę' (jej owoce zbierane są w pierwszej kolejności — fot. 7), następnie doniczki z tą odmianą są przenoszone do tuneli, a na ich miejsce układane są doniczki z 'Evie II' powtarzającą owocowanie. Zdaniem S. Suikera, owoce tej drugiej odmiany sprzedają się lepiej od 'Elsanty', gdyż są większe i w czasie zbiorów nie drobnieją (fot. 8). Trwałość truskawek tych odmian w obrocie oceniana jest podobnie.

Fot. 7. W pierwszej kolejności zbierane są owoce odmiany 'Elsanta'

Fot. 8. 'Evie II' ma duże i atrakcyjne owoce

Do nasadzeń odmiany 'Evie II' używa się sadzonek o średnicy szyjki korzeniowej od 8 mm do 12 mm. Podobnie postępuje się z większością odmian powtarzających owocowanie, gdyż łatwiej tworzą one system korzeniowy (fot. 9). W przypadku odmian powtarzających owocowanie rośliny o dużej średnicy szyjki korzeniowej i wielu zawiązanych już kwiatostanach będą bardziej wymagające co do warunków uprawy na początku wegetacji. Według Holendra, rośliny 'Evie II' są odporne na mączniaka prawdziwego truskawki, w uprawie na podwyższonych stołach lub w rurach czy rynnach wymagają natomiast dwukrotnego opryskiwania przeciwko przędziorkowi truskawkowcowi oraz wciornastkom. Zabieg przeciwko szarej pleśni jest niepotrzebny, jest on jednak niezbędny, gdy uprawia się rośliny w polu.

Fot. 9. Odmiany powtarzające owocowanie tworzą silny system korzeniowy — na zdjęciu system korzeniowy 'Evie II' uprawianej w miale kokosowym

Z 'Evie II' truskawki zbierane są w tym roku już od połowy czerwca, a zbiory owoców zakończą się pod koniec października. Tak długi okres owocowania pozwala zebrać z jednej rośliny kilogram truskawek. Po roku uprawy rośliny są usuwane, a do pozostałego miału kokosowego sadzone są nowe. W podłożu, w którym uprawia się truskawki, nie gromadzą się patogeny odglebowe i może być ono używane jeszcze dwukrotnie. Firma dostarczająca miału kokosowego zapewnia plantatorom gotowy program nawożenia.

'Evie II', zdaniem S. Suikera, nadaje się również do uprawy w gruncie. W przypadku tej i innych odmian powtarzających owocowanie, jeśli dysponuje się sadzonkami klasy B (średnicy od 6 do 8 mm), warto rośliny, zamiast na polu, posadzić do wielodoniczek, gdzie dobrze się ukorzenią i dopiero z nich przesadzić je na plantację. Takie rośliny lepiej się przyjmują, a dodatkowo — jeśli po posadzeniu zabezpieczone zostaną folią przed wiosennymi spadkami temperatury — owoce udaje się zebrać w atrakcyjnym terminie i uzyskać za nie wysokie ceny.

Przed wstawieniem truskawek w rury

Do doniczek wypełnionych miałem kokosowym sadzone są po trzy sadzonki truskawek 'Elsanty' o średnicy 6–8 mm. Pozwala to w pierwszym roku uzyskać 300–600 g owoców z doniczki. W drugim roku zbiór jest jeszcze większy. W tym roku truskawki zdecydowano się pozostawić jeszcze na jedno owocowanie, jednak według S. Suikera, nie jest to dobre rozwiązanie, gdyż rośliny są coraz większe, a jakość zbieranych owoców — coraz gorsza.

Sadzonki frigo odmiany 'Evie II' sadzone są pojedynczo do doniczek wypełnionych miałem kokosowym, następnie umieszczane w tunelach foliowych, na czarnej macie szkółkarskiej. Po rozpoczęciu wegetacji do każdej doniczki dodawany jest nawóz wolno działający — Osmocote 3–4-miesięczny, w dawce 10 g na roślinę, co zapewnia optymalny wzrost w pierwszych miesiącach (fot. 10). Przy podlewaniu korzysta się z mikrozrasza­czy (fot. 11).

Fot. 10. Kilkumiesięczna sadzonka 'Evie II' zasilana nawozem wolno działającym

Fot. 11. Rośliny w doniczkach podlewane są za pomocą mikrozraszaczy

Na zimę rośliny w tunelach przykrywane są grubą agrowłókniną, przy bardzo dużych spadkach temperatury — nawet poczwórną jej warstwą. Zabezpieczenie takie jest konieczne, gdyż system korzeniowy roślin znajduje się nad ziemią.