• 12-636-18-51
  • wydawnictwo@plantpress.pl
ogrodinfo.pl
sad24.pl
warzywa.pl

Hasło Ogrodnicze 08/2003

W cyklu rozpoczynanym przez poniższy artykuł chcielibyśmy przedstawić najważniejsze pojęcia i wskaźniki ekonomiczne używane we wnioskach, formularzach czy planach marketingowych niezbędnych przy ubieganiu się o kredyty komercyjne, preferencyjne, pomostowe czy pomoc w ramach programu SAPARD. Rozpoczynamy od pojęć związanych z samym programem SAPARD. W kolejnych artykułach przedstawimy, między innymi, podstawowe pojęcia produkcyjne, kosztowe oraz bilansowe (red.).
Więcej »
W drugim kwartale 2003 r. szybciej niż w pierwszym rosły ceny warzyw oraz jabłek ze zbiorów ubiegłorocznych, pojawiły się też pierwsze produkty zbierane w tym roku. Chłody w kwietniu oraz susza w maju i czerwcu wpłynęły na zbiory większości owoców jagodowych oraz na wschody warzyw polowych. W czerwcu zakłady przetwórcze rozpoczęły skup szpinaku, rabarbaru oraz grochu na zielono. W skupie pojawiły się owoce jagodowe oraz czereśnie. Sezon truskawkowy rozpoczął się później niż przed rokiem, upały i brak opadów sprawiły, że owoce były drobne, dojrzewały szybko, a sezon skupu nie trwał długo (zwłaszcza w rejonach, gdzie kampania rozpoczęła się wcześniej). Szacowano, że truskawek będzie mniej niż w ubiegłym roku, gdyż zmniejszyła się powierzchnia upraw oraz wystąpiły straty mrozowe (głównie u odmian wczesnych, np. 'Elsanty'). Brakło też zapasów truskawek mrożonych, co zwiększyło popyt i, w konsekwencji, spowodowało znaczny wzrost cen skupu. Wyjątkowo drogi był też agrest.
Więcej »
Zgodnie z ustawą o grupach producentów rolnych i ich związkach (z 15.09.2000 r.), rolnicy, w tym także ogrodnicy, mogą się organizować, między innymi, w celu dostosowania swojej produkcji do warunków rynkowych, poprawy efektywności gospodarowania, planowania ilości, jakości i koncentracji podaży oraz wspólnej sprzedaży towarów. W myśl wymienionej ustawy, o pomoc finansową ze środków publicznych mogą się ubiegać tylko grupy producentów, które zostały wpisane do rejestru grup prowadzonego przez wojewodę.
Więcej »
Więcej »
Główną zasadą w przepisach o ubezpieczeniu społecznym jest działanie "na wniosek", czyli wszczynanie postępowania w sprawach świadczeń emerytalno-rentowych przez jednostkę organizacyjną KRUS po złożeniu wniosku przez zainteresowanego. Działanie "z urzędu" (czyli bez potrzeby interwencji osoby, której dotyczy) ma miejsce tylko w ściśle określonych przepisami sytuacjach (np. przy zmianie wysokości świadczeń w związku z ich rewaloryzacją).
Więcej »
Jeśli wierzyć greckiej mitologii, najmądrzejsza bogini, czyli Atena, ofiarowała Grekom niezwykle cenny dar w postaci drzewa oliwnego. Dalsze losy tego drzewa, które stało się symbolem Grecji, potwierdzają tylko mądrość jego darczyni. Sadowniczym symbolem Polski jest oczywiście jabłoń. Stworzyła ją zapewne jakaś rodzima słowiańska boginka, której imię nie dotrwało do naszych czasów. Myślę, że na pewno też była mądra i odznaczała się ujmującą powierzchownością.
Więcej »
W produkcji sadowniczej duże znaczenie ma jakość owoców. Liczy się zarówno ta zewnętrzna (wielkość, wybarwienie, brak uszkodzeń i objawów chorobowych), jak i wewnętrzna (smak, jędrność, soczystość). Ważne jest, aby owoce miały dobrą jakość nie tylko w momencie zbioru, ale także po zakończonym przechowaniu, kiedy trafią do konsumenta. Utrzymaniu tych parametrów służą nie tylko specjalne technologie przechowywania, ale także odpowiednie zabezpieczenie owoców przed chorobami.
Więcej »
Jesteśmy w Unii Europejskiej — zostało nam zaledwie 10 miesięcy, aby rozwiązać wiele naszych ważnych problemów oraz dokładnie poznać przepisy obowiązujące w tej wspólnocie. Dotyczy to także produkcji oraz dystrybucji owoców i warzyw.
Więcej »
W poprzednim artykule (czyt. HO 6/2003) zaprezentowałem nakłady pracy związane z produkcją i dystrybucją jabłek. Poniższe wyniki dotyczą tych samych obiektów — 70 specjalistycznych gospodarstw sadowniczych z najważniejszych rejonów w Polsce (w województwach mazowieckim, lubelskim, świętokrzyskim i łódzkim). Przy zbiorach jabłek zatrudniano tam od 623 do 714 pracowników sezonowych, przy cięciu drzew — około 250, przy sortowaniu i pakowaniu owoców — 178–205, a przy przerzedzaniu zawiązków — 200–215. W 31 gospodarstwach zatrudnionych było także 56 stałych pracowników. Łączna powierzchnia owocujących sadów jabłoniowych w analizowanych gospodarstwach wyniosła 622,8 ha, natomiast zbiory jabłek — 22 650,8 ton.
Więcej »
W pierwszej części relacji z "Drzwi Otwartych w Gospodarstwie SADPOL" (HO 7/2003) przedstawiłem informacje dotyczące organizacji pracy i przygotowania owoców jagodowych do sprzedaży. W tej przybliżę najważniejsze informacje związane z uprawą (red.).
Więcej »
Spadająca opłacalność uprawy zbóż i huśtawka cenowa na rynku owocowym sprawiają, że coraz więcej osób zaczyna interesować się nowymi, mało znanymi gatunkami sadowniczymi. Od kilku lat obserwuje się ponowne zainteresowanie uprawą aronii, która często w dużych gospodarstwach, gdzie uprawia się także czarną porzeczkę, pozwala na lepsze wykorzystanie parku maszynowego. Aby dowiedzieć się, jak sytuację na rynku ocenia się w zakładach produkujących koncentrat aroniowy przeprowadziłem rozmowę z Ryszardem Pabinem (fot.) dyrektorem do spraw surowcowych i rolnych w firmie Agrico SA z Łęczycy — jednego z największych odbiorców owoców aronii na krajowym rynku.
Więcej »
W Skierniewicach 22–24 maja odbywała się konferencja poświęcona uprawnym roślinom wrzosowatym. Głównym jej organizatorem był doc. dr hab. Kazimierz Smolarz. Zgromadziła wielu krajowych propagatorów i producentów tych zyskujących coraz większe znaczenia gatunków. Najwięcej było osób związanych
z borówką wysoką, która staje się powoli polską specjalnością — oczywiście na kontynencie europejskim.
Więcej »
Resztki cieczy użytkowej najczęściej wylewa się w miejscu dowolnie wybranym i niezmienianym od lat. Zazwyczaj jest to pobliski rów lub zagłębienie terenu tak dobrane, aby możliwe było całkowite opróżnienie zbiornika, a ciecz nie rozlewała się zbyt szeroko.
W tym samym miejscu pozbywano się także popłuczyn po myciu opryskiwacza. Opodal mieścił się zwykle punkt poboru wody i składowisko opakowań.
Więcej »
Europejskie Stowarzyszenie Producentów Porzeczki Czarnej, któremu przewodniczy Frans Buijogge (prezes Stowarzyszenia Producentów Czarnej Porzeczki w Holandii), było organizatorem 10. Konferencji Porzeczkowej, która odbyła się w tym razem w Polsce, w miejscowości Bobrowa koło Białegostoku. Po raz pierwszy przyjechali na nią producenci tego gatunku z Nowej Zelandii, Stanów Zjednoczonych oraz Kanady. Pierwsze takie spotkanie zorganizowano w Europie w 1993 roku, kiedy ceny owoców czarnej porzeczki były wyjątkowo niskie. Wspólna polityka, wymiana doświadczeń na temat uprawianych odmian, technologii produkcji i zbioru pozwoli — jak liczą uczestnicy konferencji — na stabilizację opłacalności produkcji porzeczki czarnej. Producenci tego gatunku z Europy Zachodniej już dawno zrozumieli, że tylko dzięki stworzeniu silnego lobby w Brukseli — nie krajowego, ale ogólnoeuropejskiego, a nawet światowego — mogą mieć coś do powiedzenia w zjednoczonej Europie.
Więcej »
Podczas ostatnich targów Macfrut w Cesenie (czyt. też HO 7/2002) można było obejrzeć owoce kilku nowych odmian truskawek wyhodowanych w ostatnich latach we Włoszech oraz Hiszpanii. Większość prezentowanych owoców miała poszukiwany przez odbiorców wydłużony, stożkowaty kształt oraz jasnoczerwoną (wyjątek to 'Civl35'), równomiernie wybarwioną, gładką skórkę ("nasiona", czyli orzeszki są zagłębione w miąższu).
Więcej »
Na zorganizowany przez Instytut i Kwiaciarstwa w Skierniewicach Dzień Otwarty w SZD w Dąbrowicach 4 czerwca licznie przybyli zarówno sadownicy, jak i firmy związane z branżą. Na spotkaniu nie zabrakło największych krajowych producentów i dystrybutorów opryskiwaczy — firm Agrola, Krukowiak, Techsad, Rolsad. Ich przedstawiciele są zadowoleni z początku tego sezonu — sprzedano tyle opryskiwaczy, ile zwykle sadownicy kupowali w ciągu całego roku. Przyczyną tego jest SAPARD, po którego środki ogrodnicy sięgają coraz chętniej. Podobne opinie można było usłyszeć od osób oferujących ciągniki sadownicze, kosiarko-rozdrabniacze czy kombajny do zbioru owoców jagodowych.
Więcej »
O konieczności zrzeszania się mówi się u nas już od dawna. Niestety, mało jest ciągle — zwłaszcza w warzywnictwie — przykładów takiej współpracy ogrodników. Nawet w rejonach dużej koncentracji upraw warzywniczych wielu nadal woli działać na własną rękę. Aby powstała grupa, oprócz zaplecza produkcyjnego, konieczny jest jeszcze impuls, który zmobilizuje producentów do współpracy. W przypadku wielkopolskich "Polan" z Kłecka pomysł założenia grupy powstał w 1998 roku w czasie lepperowskiej blokady rolniczej. Założycielami są rolnicy prowadzący wcześniej chów trzody chlewnej, których spadek opłacalności tej gałęzi rolnictwa zmusił do szukania innych sposobów na prowadzenie swoich gospodarstw. Dzięki współpracy z Wielkopolską Giełdą Rolno-Ogrodniczą SA zajęli się ogrodnictwem, między innymi uprawą ogórków polowych. Warzywa te od pięciu lat giełda kontraktuje również od producentów niezrzeszonych. Pozwoliło to na rozwinięcie w Wielkopolsce nowej bazy produkcji ogórków polowych. Początkowo przeznaczone były głównie na rynek niemiecki, ostatnio coraz częściej interesują się nimi klienci z Czech.
Więcej »
Zaopatrzenie rynku w ogórki w typie odmian polowych, a także "małosolne" w maju i czerwcu jest możliwe dzięki wykorzystaniu osłon z folii i włókniny. Główny okres plonowania takich upraw przypada przed wysypem ogórków polowych. Do osłanianych nasadzeń powinno się wybierać niezawodnie plonujące odmiany, które cechują się partenokarpią (czyli zdolnością zawiązywania owoców bez zapylenia) i wysoką jakością owoców. W doborze znajduje się wiele odmian krajowych i zagranicznych. W technologii uprawy przyspieszonej powinno się także dobierać odpowiednie osłony.
Więcej »
Jeszcze kilka lat temu określenie "sezon ogórkowy" kojarzyło się nieodparcie ze środkiem lata — porą, w której przypadała pełnia zbiorów tych warzyw z upraw polowych. W związku z tą krótko trwającą obfitością jednym z ważniejszych quot;rytuałów" Polaków w tym czasie było kwaszenie ogórków — co z braku ważniejszych wydarzeń — znajdowało czasem swe odbicie w letnich serwisach informacyjnych (między innymi dlatego zwykło się tak określać okres letniego zastoju w wielu dziedzinach życia). Obecnie termin ten ma głównie znaczenie przenośne, niezależne od rzeczywistego, prawie półrocznego okresu podaży tych warzyw na rynku. Ogórki partenokarpiczne*, nadające się do krótkiego kwaszenia, z upraw ogrzewanych pojawiają się u nas już w końcu marca i w kwietniu, z tuneli zimnych — w maju, a odmiany polowe z plantacji nawadnianych można zbierać nawet do października.
Więcej »
Więcej »
Intensyfikacja uprawy porów, nieprzestrzeganie reguł prawidłowego zmianowania i ochrony, a także wprowadzenie wielu nowych odmian, głównie pochodzenia zagranicznego, może być przyczyną wystąpienia kilku chorób tego gatunku.
Więcej »
W sobotę 14 czerwca w gospodarstwie Alicji i Józefa Wilków (fot. 1) w Tropiszowie Dzień Kalafiora zorganizowała firma Syngenta Seeds. Gospodarze spotkania zajmują się nie tylko uprawą warzyw, ale także prowadzą Spółdzielnię Producencką "Traf", była to więc również okazja do porozmawiania o ich doświadczeniach związanych z działalnością grupy i handlem kalafiorami. Około 70–80% sprzedawanego przez nich towaru jest eksportowane, głównie do hurtowni w Czechach.
Więcej »
Więcej »
W ostatnich latach wzrasta zainteresowanie warzywami z upraw przyspieszonych. Od około ośmiu lat jednym z gatunków produkowanych pod osłonami nieogrzewanymi (fot. 1) jest również fasola szparagowa. W rejonie Igołomi koło Krakowa, znanej do niedawna głównie z uprawy warzyw kapustnych i papryki, roślina ta stanowi korzystne urozmaicenie płodozmianu. Uprawa tego gatunku zwiększa żyzność gleby, poprawia jej strukturę, korzystna jest także obecność na korzeniach fasoli bakterii brodawkowych asymilujących azot. Zasadniczym powodem, dla którego ją uprawia się, jest jednak wysoka rentowność tej produkcji i duże zainteresowanie klientów świeżą fasolą szparagową — oferowaną obecnie do sprzedaży nie tylko tradycyjnie w miesiącach letnich, ale również wiosną (fot. 2) i jesienią.
Więcej »
Kapusta głowiasta biała króluje w polskim jadłospisie nie tylko ze względu na wysokie plony, łatwość uprawy, przechowywania i przetwarzania, ale przede wszystkim ze względu na jej wysoką wartość odżywczą i dobry smak. Po okresie krytyki wysokiego spożycia kapusty jako warzywa pospolitego i raczej niezbyt wartościowego w ostatnim czasie coraz częściej podkreśla się walory zdrowotne tego warzywa. Kapusta zawiera znaczne ilości witaminy C, witamin z grupy B, a także składniki mineralne — szczególnie dużo potasu i wapnia. Jest bogatym źródłem błonnika pokarmowego, który korzystnie wpływa na funkcje przewodu pokarmowego. Liczne badania wykazały obecność w kapuście wartościowych związków, w tym sulforafanów, mających działanie przeciwnowotworowe. Kwaszona zawiera prawie wszystkie składniki kapusty słodkiej, a kwaśne środowisko wpływa korzystnie na zachowanie witaminy C.
Więcej »
Pod koniec lat 80. ubiegłego wieku zaczęto interesować się wykorzystaniem odpadów pochodzących z przemysłu spożywczego do przygotowania podłoży dla roślin ozdobnych. Do szeroko do tej pory używanego torfu wysokiego dodawano łusek ryżowych czy kakaowych, ale największą karierę zrobiły odpady kokosowe.
Więcej »
Więcej »
W okolicach Szczecina — podobnie, jak w innych częściach Polski — można znaleźć różnorodne szklarniowe gospodarstwa ogrodnicze. Zarówno powiększające się, jak i takie, gdzie nie prowadzono ostatnio nowych inwestycji. Istnieją też formy pośrednie — nakłady są wprawdzie ponoszone, ale pochodzą z kieszeni zagranicznego właściciela, który decyduje o losach przedsiębiorstwa i spożytkowaniu zysków. Przykłady takich trzech sposobów gospodarowania przedstawiam poniżej.
Więcej »
Krystyna i Piotr Bryzek (fot. 1) z Bielan koło Oświęcimia uprawiają gerberę w gotowych podłożach przeznaczonych dla tej rośliny, oferowanych przez specjalistyczne firmy, które dostarczają substratów ogrodniczych. Połowę plantacji zajmują rośliny w podłożu kokosowym Ceres (opisywanym w artykule na str. 70), po które sięgnęli parę lat temu, zachęceni — między innymi — ceną produktu (fot. 2). Druga połowa gerber jest sadzona do substratu torfowego Fruhstorfer Erde z dodatkiem plew ryżowych, które stanowią 40% mieszanki i rozluźniają ją (fot. 3). Ogrodnicy ci zrezygnowali całkowicie z przygotowywania podłoży we własnym zakresie, co robili w przeszłości mieszając w gospodarstwie torf z granulami styropianu (do 40% tego dodatku), kredą i nawozami. Uważają, że szkoda marnować czas na takie czynności. Ponadto, sprowadzając gotowe substraty — w workach plastikowych, z których sypie się podłoże wprost do pojemników — łatwiej zadbać o czystość i właściwe warunki fitosanitarne na plantacji.
Więcej »
Beata i Adam Muchowie (fot. 1) z Wilkanowa koło Zielonej Góry mają niewiele ponad trzydzieści lat, a są już znani w całej ogrodniczej Polsce. Głównie za sprawą zdobycia tytułu wicemistrzów Agroligi '2002 (czyt. HO 4/2003), konkursu organizowanego przez redakcje "Agrobazaru" oraz programów rolnych TVP. Laur ten wywalczyli dzięki poziomowi produkcji szklarniowej roślin ozdobnych (fot. 2), a także działalności agroturystycznej, którą prowadzą od niespełna dwóch lat. W swoim regionie zajmują najwyższy stopień podium: przyznano im puchar wojewody dla najlepszego gospodarstwa rolnego w województwie lubuskim i inne wyróżnienia, a jako producenci "rabatówki" mogą być wzorem dla innych.
Więcej »
Więcej »
Więcej »
Więcej »
Więcej »