• 12-636-18-51
  • wydawnictwo@plantpress.pl
ogrodinfo.pl
sad24.pl
warzywa.pl
Numer 02/2006

POWTÓRKA Z UPRAWY PIETRUSZKI

W ostatnich latach producenci pietruszki nie narzekali na uzyskiwane ceny. Przed rozpoczęciem nowego sezonu warto przypomnieć podstawowe wymagania tego warzywa. Pietruszka jest rośliną klimatu umiarkowanego, o małych wymaganiach cieplnych. Jej nasiona rozpoczynają kiełkowanie w temperaturze 3–4°C, a młode siewki znoszą przymrozki do –9°C. Wyrośnięte korzenie odmian późnych mogą zimować w polu pod śniegiem lub okryciem z liści.

Uprawa gleby i nawożenie

Najodpowiedniejsze dla pietruszki są gleby próchniczne, żyz­ne, o dużej pojemności wodnej, niezbyt zwięzłe. Nie nadają się do jej uprawy gleby zaskorupiające się i podmokłe. Odczyn gleby powinien być zbliżony do obojętnego. Pietruszkę zaleca się uprawiać w drugim roku po oborniku, po takich uprawach, jak cebula, kapustne czy zboża. Nawozić należy na podstawie analizy gleby, najczęściej dawki nawozów powinny wynosić: 80–150 kg P2O5/ha, 150–250 kg K2O/ha i 80–150 kg N/ha. Nawozy fosforowe i potasowe wysiewa się jesienią pod orkę głęboką. Połowę dawki azotu podaje się wiosną pod bronę, a pozostałą część pogłównie — w jednej lub dwóch dawkach. Ostatnia dawka powinna być podana nie później niż na 6 tygodni przed zbiorem. Ze względu na głębokie korzenienie się, pietruszka wymaga gleby odpowiednio spulchnionej. W tym celu wykonuje się jesienią orkę głęboką na 30 cm. Jeżeli występuje podeszwa płużna, należy użyć pogłębiacza. Wiosną, gdy gleba obeschnie, wykonuje się uprawkę włóką, a następnie kultywatorem i broną.

Odmiany, sposoby uprawy

Na liście COBORU wpisane są następujące odmiany: wczesna — Cukrowa oraz przeznaczone na użytek letni — Alba, Berlińska, Brandenburska, Eagle, Fakir, Gazela, Hamburska, Kaśka, Kinga, Lenka, Ołomuńska, Omega, Orbis, Vistula, a także zarejestrowane w 2005 r. — Aroma i Roxana.

Pietruszkę uprawia się "na płasko" lub na redlinach. Uprawa "na płasko" lepsza jest na glebach lekkich i przy bardzo suchej wiośnie, gdy nie ma możliwości podlewania. Przy tym sposobie uprawy trudniej jest przeprowadzić zbiór. Uprawa na redlinach daje lepsze wyniki na ciężkich, wilgotnych glebach, przy chłodnej i wilgotnej wiośnie, poprawia wyrównanie korzeni i ułatwia zbiór.

Siew

Najlepszym terminem siewu jest wczesna wiosna od razu po obeschnięciu gleby. W terminie późniejszym — jeżeli jest zbyt sucho — mogą wystąpić problemy ze wschodami. Nasiona pietruszki kiełkują bardzo długo (w sprzyjających warunkach 15–20 dni, a w niesprzyjających — 35–40 dni). Dla przyspieszenia wschodów najlepiej używać nasion pobudzonych do kiełkowania. Na hektar przeznacza się 0,8–1 mln nasion, w przypadku wysiewu nasion podkiełkowanych firmy nasienne proponują obniżenie liczby nasion o 10%. Nasiona przed siewem należy zaprawić przeciwko chorobom i szkodnikom. Przeciwko chorobom używa się Zaprawy Funaben T (3 g/kg) lub środka Sarfun T 65 DS (5 g/kg) albo Zaprawy Nasiennej T zawiesinowej (3 g/kg) z dodatkiem Apronu XL 350 ES (1 ml/kg). Przeciwko połyśnicy marchwiance najlepiej działa Zaprawa Marshal 250 DS (70 g/kg).

Pietruszka, jak i inne warzywa uprawiane z siewu, wymaga optymalnej wilgotności gleby w okresie kiełkowania i wschodów. Jeżeli istnieje możliwość podlewania, to najwłaściwsze jest nawadnianie na 3 lub 4 dni przed siewem. Nawadnianie po siewie, zwłaszcza na glebach cięższych, może spowodować zaskorupienie się gleby i utrudnienie wschodów. Siew przeprowadza się na głębokość 1–3 cm za pomocą siewników wyposażonych w kółka ugniatające za redlicami. Grubość przykrycia nasion uzależniona jest od zwięzłości gleby — im lżejsza, tym siejemy głębiej. "Na płasko" rzędy powinno się rozmieszczać co 30–35 cm, w zależności od sposobu pielęgnacji roślin. Na redlinach rozstawa rzędów powinna wynosić 67,5 cm.
Na redlinie wysiewa się 1 rząd (siewnikiem taśmowym) lub 2 rzędy odległe od siebie o około 6 cm (siewnikiem rzędowym). Obecnie używa się agregatów do formowania redlin z jednoczesnym wysiewem nasion. Siew punktowy pozwala obniżyć liczbę nasion oraz eliminuje pracochłonną przerywkę.

Walka z chwastami

W czasie kiełkowania i w początkowym okresie wzrostu piet­ruszka jest wrażliwa na zaskorupienie się gleby i na zachwaszczenie. W celu zniszczenia tworzącej się skorupy należy wykorzystać bronę posiewną. W przypadku zbyt gęs­tych wschodów trzeba wykonać przerywkę pozostawiając w rzędzie rośliny co 4–6 cm. Na większych plantacjach stosuje się do zwalczania chwastów herbicydy. Rodzaj herbicydu zależy od gatunku występujących chwastów. Herbicydów należy używać zgodnie z aktualnym "Programem ochrony warzyw" podanym w HO 1/2006. Pietruszka jest wrażliwa na niedobór wody, dlatego bardzo korzystnie na jakość korzeni i wysokość plonu wpływa 3–5-krotne nawadnianie w okresie od lipca do września, dawkami wynoszącymi 25–30 mm wody.

Ochrona

Z chorób szkody powoduje czasami alternarioza — na liś­ciach i ogonkach liściowych pojawiają się drobne plamy, a objawy chorobowe na korzeniach widoczne są dopiero podczas przechowywania. W ostatnich latach obserwuje się nasilenie mączniaka prawdziwego — na liściach i ogonkach liściowych pojawia się biały nalot, następnie liście zamierają. Objawy choroby są widoczne w drugiej połowie lata, w okresie suchej i ciepłej pogody z przelotnymi opadami deszczu. Rośliny powinno się opryskiwać po wystąpieniu pierwszych objawów mączniaka prawdziwego — 2- lub 3-krotnie co 10–14 dni stosując przemiennie preparaty: Amistar 250 SC, Domark 100 EC, Fungaflor 200 EC, Nimrod 250 EC lub inne zalecane w "Programie ochrony warzyw". W ekologicznej uprawie zalecany jest Grevit 200 SL.

Duże szkody wyrządza połyśnica marchwianka. Larwy żerują w korzeniach, mogą powodować zamieranie młodych roślin. Jeśli nasiona były zaprawiane przeciwko połyśnicy, najczęściej problem stanowi tylko drugie pokolenie występujące przeważnie od trzeciej dekady lipca do jesieni. Larwy tej generacji drążą płytkie tunele w korzeniach zanieczyszczając je odchodami. Takie korzenie nie nadają się do sprzedaży. Termin zwalczania drugiego pokolenia ustala się na podstawie liczby muchówek odłowionych na żółtych tablicach lepowych. Próg zagrożenia stanowi więcej niż 2 muchówki odłowione w ciągu trzech kolejnych dni. Wszystkie środki ochrony należy stosować zgodnie z etykietą-instrukcją umieszczoną na opakowaniu preparatu.