Numer 07/2004
Do sporządzenia przedstawionych poniżej szacunków przyjęto przewidywane ceny środków produkcji oraz nakłady na poziomie ponoszonym w gospodarstwach lepszych niż przeciętne i racjonalnie zorganizowanych. Przyjęto dwa poziomy plonów — niższe oraz wyższe. Prognozę wykonano przy wykorzystaniu danych z gospodarstw ogrodniczych, które prowadzą rachunkowość rolną dla potrzeb IERiGŻ. W kosztach produkcji uwzględniono: nakłady materiałowe (przede wszystkim na nawozy mineralne, herbicydy i środki ochrony roślin), koszty pośrednie rzeczywiste (eksploatację, naprawy i konserwacje maszyn), podatki, składkę na KRUS i inne obciążenia finansowe gospodarstwa oraz amortyzację środków trwałych. Opłatę pracy własnej uwzględniono na poziomie parytetowym, czyli średniej przewidywanej w 2004 r. płacy w gospodarce narodowej. Na podstawie danych GUS założono, że opłata za godzinę pracy własnej w 2004 r. wyniesie 8,10 zł (w 2003 r. — 7,97 zł, w 2002 r. 7 zł). W kosztach produkcji nie uwzględniono oprocentowania wartości własnych środków trwałych i obrotowych zaangażowanych w produkcję. Oznacza to, że ceny owoców i warzyw płacone producentom na poziomie prognozowanych kosztów pokryją tylko koszty produkcji, łącznie z amortyzacją środków trwałych i pozwolą na opłacenie pracy własnej na średnim krajowym poziomie. Obok kosztów produkcji przedstawiono ceny płacone producentom za podstawowe gatunki owoców i warzyw w latach 2000–2003. Wskaźnik opłacalności informuje, czy produkcja była opłacalna (wskaźnik powyżej 100%), czy nieopłacalna (poniżej 100%).
Tabela 1. Koszty i opłacalność produkcji wybranych gatunków owoców w latach 2000–2003 i prognoza na 2004 r.
Źródło: kalkulacje Zakładu Ekonomiki Ogrodnictwa — IERiGŻ
Tabela 2. Koszty i opłacalność produkcji wybranych gatunków warzyw w latach 2000–2003 i prognoza na 2004 r.
Źródło: kalkulacje Zakładu Ekonomiki Ogrodnictwa — IERiGŻ