Numer 06/2005
Najwyraźniejszym zjawiskiem w I kwartale 2005 r. był spadek cen cebuli. Pod koniec kwartału zaczęły rosnąć notowania innych gatunków warzyw oraz jabłek deserowych. Ceny nie dorównały jednak w większości — i tak niskim — notowaniom ubiegłorocznym z tego samego okresu. Dla przykładu, w spółdzielniach ogrodniczych cena cebuli w marcu stanowiła zaledwie 23% cen ubiegłorocznych, a w zakładach przetwórczych — 14%.
Spółdzielnie ogrodnicze
W 2004 r. do 208 000 ha wzrosła powierzchnia uprawy większości podstawowych gatunków warzyw polowych (w stosunku do danych z 2003 r. — o 4,7%), co wpłynęło na zwiększenie produkcji. Zbiory tych produktów wyniosły aż 4,916 mln ton, czyli wzrosły o 11,2% w stosunku do tych sprzed roku. Cebuli zebraliśmy więcej o 28% (866 000 ton), marchwi i kapusty o 11% (odpowiednio 928 000 ton i 1,371 mln ton), kalafiorów o 9% (206 000 ton) i buraków ćwikłowych o 7% (357 000 ton). Ceny większości gatunków warzyw (tab. 1) polowych obniżały się w styczniu i lutym, a marcu zaczęły rosnąć (w przypadku kapusty białej, pietruszki i porów). Niskie notowania cebuli spowodowane były także dużymi zbiorami w Hiszpanii i Holandii. W spółdzielniach ogrodniczych notowania cebuli obieranej w I kwartale tego roku (wykres 1) były niższe niż I kwartale 2004 r. — w styczniu o 69%, w lutym — o 72% i w marcu — o 77%. Przez cały kwartał spadały, między innymi, ceny kapusty czerwonej (odpowiednio o 25%, 23% i 25%), marchwi (19%, 10%, 18%) oraz selerów (18%, 16%, 11%). Notowania innych gatunków spadały w styczniu i lutym, a rosły w marcu, na przykład kapusty białej (spadek odpowiednio o 20%, 5% i wzrost o 35% — wykres 2), pietruszki (spadek o 20% i 12%, wzrost o 12%) czy porów (spadek o 7%, 20%, wzrost o 17%).
Tabela 1. Średnie ceny skupu warzyw i owoców w spółdzielniach ogrodniczych oraz w zakładach przetwórczych w I kwartale 2004 r. i 2005 r. 
Źródło: notowania Zakładu Ekonomiki Ogrodnictwa IERiGŻ
Wykres 1. Ceny skupu cebuli obieranej w spółdzielniach ogrodniczych
w I kwartale 2004 r. i 2005 r. 
Wykres 2. Ceny skupu kapusty białej w spółdzielniach ogrodniczych
w I kwartale 2004 r. i 2005 r.
Ogórki spod osłon kupowano w marcu prawie w tej samej cenie, co w ubiegłym roku, za pomidory spod osłon w marcu płacono o 9% mniej.
Spośród owoców w I kwartale kupowano tylko jabłka deserowe i przemysłowe oraz gruszki. Za jabłka deserowe płacono średnio w styczniu o 13% mniej niż rok wcześniej, w lutym o 6% mniej, w marcu — o 2% mniej. Większy spadek dotyczył owoców 'Lobo' (odpowiednio o 13%, 1% i 7% mniej). Analogicznie obniżyły się ceny jabłek przemysłowych (w stosunku do sytuacji sprzed roku) — w styczniu o 25%, w lutym i w marcu o 5%. Również ceny gruszek były w całym I kwartale niższe niż rok wcześniej — w styczniu o 25%, w lutym o 28% i w marcu o 2%.
Zakłady przetwórcze
Przez cały I kwartał taniała cebula w łusce (z 0,20 zł/kg w styczniu do 0,11 zł/kg w marcu). W styczniu za cebulę obieraną płacono 0,44 zł/kg, w lutym zdrożała o 1 grosz, ale w marcu znów cena obniżyła się do 0,37 zł/kg (wykres 3).
Wykres 3. Ceny skupu cebuli obieranej w zakładach przetwórczych
w I kwartale 2004 r. i 2005 r. 
Ceny kapusty białej wzrosły z 0,23 zł/kg w styczniu do 0,26 zł/kg w marcu. Notowania innych warzyw i produktów, na przykład buraków ćwikłowych, kapusty kwaszonej, marchwi oraz jabłek, w styczniu i lutym pozostały na tym samym poziomie. Niewielkie zmiany ich cen notowano dopiero w marcu — podrożały buraki ćwikłowe, a potaniały pozostałe produkty. W pierwszym kwartale 2005 r. ceny warzyw dla przetwórstwa były niższe niż rok wcześniej — w marcu cebuli w łusce o 86%, cebuli obieranej o 68%, kapusty białej o 13%, a marchwi o 5%. Wyjątkiem były buraki ćwikłowe (w marcu o 28% droższe niż rok wcześniej) oraz jabłka przemysłowe (droższe o 1 grosz).
Rynki hurtowe
W I kwartale zdecydowanie niższe rok wcześniej były ceny cebuli obcinanej (tab. 2) — w styczniu minimalne o 75% i maksymalne o 56%, w lutym odpowiednio o 81% i 60%, w marcu — o 81% i 46% oraz pietruszki (w styczniu o 37% i 35%, w lutym o 6% i 31%, a w marcu były jednak o 14% i 35% wyższe). Buraki ćwikłowe potaniały w styczniu o 23% i 42%, w lutym i w marcu ich minimalne ceny obniżyły się odpowiednio o 7% i o 26%, a maksymalne pozostały bez zmian. Wysokie zbiory gruszek w naszym kraju (87 300 ton w 2004 r.) spowodowały, że owoce te potaniały.
W styczniu ich minimalne ceny hurtowe były podobne do tych sprzed roku, a maksymalne obniżyły się o 32%, w lutym ceny minimalne też były stabilne, a maksymalne — niższe o 15%, w marcu obie były niższe odpowiednio o 40% i 13% niż rok wcześniej. Zbiory jabłek w 2004 r. wyniosły 2, 522 mln ton i były wyższe o 4% niż w 2003 r. i aż o 43% wyższe od średniej z lat 1996–2000. Na tak wysoką produkcję wpłynął wzrost areału sadów (w stosunku do danych z 2003 roku o 10%) i liczby drzew owocujących (o 5%). W styczniu ceny minimalne jabłek deserowych obniżyły się o 6%, maksymalne o 14%, w lutym — minimalne obniżyły się o 12%, a maksymalne wzrosły o 8%, w marcu minimalne wzrosły o 20% przy stabilnej cenie maksymalnej.
Tabela 2. Minimalne i maksymalne ceny hurtowe warzyw i owoców
w I kwartale 2004 r. i 2005 r. 
Źródło: notowania Zakładu Ekonomiki Ogrodnictwa IERiGŻ