Numer 04/2001
Bywalcy Międzynarodowych Targów Roślin Ozdobnych (Internationale Pflanzen Messe), które na początku lutego goszczą w niemieckim Essen, w tym roku mieli do zwiedzenia jeszcze więcej niż dotychczas. Kompleks wystawowy rozrósł się bowiem o jeden pawilon o powierzchni około 2000 m2. W efekcie targi IPM zajmowały łącznie 110 000 m2. Zaprezentowało się 1300 wystawców z 34 krajów. Najwyraźniejszy był rozrost florystycznej części imprezy, a jeśli chodzi o narodowości — przybyło przede wszystkim uczestników z Włoch oraz Danii.
| Kwitnące osobliwości | ||||||
Duńczycy są specjalistami w produkcji kwitnących roślin doniczkowych, zwłaszcza niewielkich. Oprócz, kojarzonych powszechnie z Danią, miniaturowych róż czy dzwonków (Campanula sp.), charakterystyczne dla tego kraju są też bardziej elitarne gatunki. W Essen dużym zainteresowaniem cieszyła się ekspozycja firmy Lundquist będącej jedynym duńskim producentem s k u t e l a r i i (Scutellaria costaricana). Jak powiedziała reprezentująca to przedsiębiorstwo Inke Maigaard, kierujący nim zainteresowali się tą oryginalną, subtropikalną rośliną mniej więcej 5 lat temu. Sprowadzili wówczas mateczniki z Holandii, a obecnie produkują już 1,5 mln skutelarii, na powierzchni 10 tys. m2. Co więcej, prowadzą selekcję własnych odmian, z których trzy ('Barberry', 'Scarlett' i 'Flame' — fot. 1), jako zresztą jedyne, znajdują się w ofercie firmy Lundquist. Jak podkreśliła I. Maigaard, skutelaria jest rośliną trudną w uprawie, przeznaczoną tylko dla dobrych specjalistów, która jednak — bez szczególnych zabiegów — może kwitnąć w dowolnej porze roku. O terminie kwitnienia decyduje pora rozpoczęcia produkcji (sadzenia do doniczek ukorzenionych sadzonek), choć w cyklu zimowym potrzebne jest doświetlanie asymilacyjne roślin w fazie wegetatywnej. Na ogół wiosną chętniej kupowane są odmiany o kwiatach jaśniejszych, pomarańczowoczerwonych, a w okresie Bożego Narodzenia — o krwistoczerwonych.
Do mało popularnych kwitnących roślin doniczkowych należy s k r ę t n i k (Streptocarpus sp.). Ciekawe jego mieszańce przedstawiła niemiecka firma Fleischle, która oferuje 3 serie odmian. Są to: - Domino — przeznaczona dla koneserów (rośliny o dużych liściach, trudne w transporcie, drogie); - Midi — polecana do masowej produkcji, w doniczkach 10–11-centymetrowych; - Leyla — o dwubarwnych, storczykopodobnych kwiatach (fot. 2). Fleischle Gartenbau sprzedaje materiał wyjściowy — sadzonki zbierane z elitarnych mateczników lub rośliny wyprodukowane in vitro. Współwłaściciel tego przedsiębiorstwa Achim Fleischle podkreślał, że Streptocarpus zasługuje na większe uznanie dzięki długiemu kwitnieniu, a zarazem krótkim przerwom pomiędzy kolejnymi okresami kwitnienia (takiej zalety nie ma, na przykład, krewna skrętnika — saintpaulia). W Niemczech produkcję tej rośliny w cyklu zimowym rozpoczyna się w grudniu. Trwa wówczas do 12 tygodni, a w późniejszych terminach — nawet o miesiąc krócej.
Typowo zimowymi kwiatami są c i e m i e r n i k i (Helleborus sp.) będące niemiecką specjalnością. Uprawą form doniczkowych, produkcją materiału wyjściowego (w 5-centymetrowych pojemnikach), a także hodowlą ciemierników zajmuje się, między innymi, firma Heuger Blumen. Podczas IPM '2001 prezentowała własny, biało kwitnący selekt gatunku H. niger. Kreacja ta wyróżnia się korzystnym dla uprawy doniczkowej pokrojem, a także wczesnym kwitnieniem — 75% kwiatów ma się rozwijać przed Bożym Narodzeniem. Właściciele przedsiębiorstwa Heuger Blumen pracują obecnie nad atrakcyjnymi mieszańcami z rodzaju Helleborus, o kolorowych (m.in. lilaróżowych) kwiatach. Za rok mają nadzieję włączyć tego typu nowe odmiany do oferty handlowej. Tymczasem proponują dodatkowo, również własne, kreacje b e g o n i i (Begonia x elatior), której produkcją zajmują się od 5 lat. Są to mutanty, z których pierwszy znaleziono w populacji odmiany 'Carneval', i — jak się okazało — był to dobry początek. Efektem selekcji są pełnokwiatowa, czerwono-pomarańczowa odmiana 'Genie', różowo-biała, o dużych kwiatach 'Leonie' (fot. 3) i inne.
Podobnie jak na całym świecie, w Niemczech poszukuje się nowości doniczkowych mogących ożywić sprzedaż tej grupy roślin. Z pomocą producentom przychodzą tamtejsze stacje doświadczalne realizując program badawczy, który polega na ocenie obiecujących gatunków i odmian. Jedną z kilkudziesięciu dotychczas testowanych roślin, która już trafiła do produkcji i wydaje się, że została zaakceptowana, jest Manettia luteorubra (fot. 4). Należy do rodziny marzanowatych (Rubiaceae, tej samej, co kawa), pochodzi z Brazylii i Urugwaju. Wymaga temperatury 17–20°C. Produkcja manetii trwa około 4 miesięcy.
| ||||||
|
| ||||||
| Rośliny przedwiośnia | ||||||
Termin targów IPM współgra z pełnią produkcji pierwiosnków (Primula sp.). Oprócz hodowców-potentatów, czyli dużych firm hodowlano-nasiennych, swoje odmiany oferują również mniejsze firmy, w tym kilka niemieckich. Do tych ostatnich należy przedsiębiorstwo Thoberger & Wison, które jest właścicielem serii Hethor pierwiosnka pospolitego (P. vulgaris, syn. P. acaulis). Wyróżnia się ona wyjątkowo dużymi kwiatami (fot. 5) - w Niemczech za rośliny tych odmian można uzyskać o 30% wyższe ceny niż za prymule o przeciętnych rozmiarach. Pierwiosnki z serii Hethor wymagają jednak obfitszego nawożenia i muszą być kierowane do sprzedaży we wcześniejszym niż inne stadium rozwoju, gdy mają tylko trzy otwarte kwiaty, ponieważ później płatki łatwo ulegałyby uszkodzeniu podczas transportu.
Pierwiosnek jest jedną z najważniejszych roślin w niemieckiej firmie hodowlano-nasiennej N. L. Chrestensen. Od niedawna — oprócz czterech serii P. vulgaris, z najważniejszą Gloriosą — oferuje się heterozyjną serię Sunshine p i e r w i o s n k a w y n i o s ł e g o (P. elatior), która otrzymała złoty medal niemieckiej centrali związków ogrodniczych. Tegoroczną nowością były trzy dwubarwne odmiany z serii Sunshine, między innymi żółto-czerwona ('S. Gelb-Rot'). Przedwiośnie to także typowy czas prezentacji p ę d z o n y c h r o ś l i n c e b u l o w y c h, wśród których wyróżniały się drobnokwiatowe narcyzy z dominującą odmianą Tęte á Tęte. Dało się też zauważyć coraz wymyślniejsze sposoby podania tych i innych drobnocebulowych gatunków, na przykład w "wielkanocnych" doniczkach przypominających skorupę jajka (fot. 6).
W przypadku pędzonych w pojemnikach tulipanów także notuje się rosnący popyt na rośliny o niewielkich kwiatach. Należą tu, między innymi, żółto kwitnące odmiany 'Mini Star' (z grupy Pojedyncze Wczesne, nadaje się do przyspieszania na Boże Narodzenie) czy 'Yoska', która bardzo ciekawie wygląda w stadium pękających pąków (fot. 7).
Holenderska firma Thoolen Internationaal, zajmująca się handlem cebulami kwiatowymi, zaproponowała nowe, własnego projektu, opakowania do nich. Otóż, stylizowane wizerunki poszczególnych gatunków i odmian, znajdujące się na wieczkach pudełek (fot. 8) mogą służyć — po oderwaniu — jako pocztówka albo obrazek do powieszenia na ścianie. Duże zainteresowanie tym pomysłem, jakie wykazali zwiedzający IPM, może mu wróżyć sukces marketingowy.
| ||||||
|
| ||||||
| Inne doniczkowe | ||||||
| Luty to również pełnia sprzedaży a z a l i i, których zawsze sporo pojawia się na targach w Essen. O ile nie dziwią propozycje hodowców belgijskich czy niemieckich, o tyle niespodziankę sprawiły odmiany z amerykańskiej firmy Yoder, kojarzonej raczej z chryzantemami. Popularyzacją azalii Yodera w Europie zajęła się niemiecka firma AEV Silber, która zademonstrowała kilka nowości wprowadzanych w tym roku na rynek naszego kontynentu, pod wspólną nazwą Keepsake. Jak zapewniał Hermann Silber, azalie te wyróżniają się silnym wzrostem, intensywnym krzewieniem się, wyrównaniem. Podkreślał również, iż ważnym celem hodowli Yodera jest trwałość kwiatów, które mają zachowywać walory dekoracyjne u ostatecznego klienta do 6 tygodni. Jako inne ważne kryterium przy selekcji nowych odmian wymieniał też oryginalne kształty kwiatów: pofalowanymi, różowymi płatkami charakteryzuje się kreacja oznaczona na razie numerem 1205. Obiecująca jest też 'Tapestry', o dwubarwnych, pomarańczowo-czerwono-białych, kwiatach. Duńska firma Young Flowers, zajmująca się produkcją materiału wyjściowego, prezentowała odmiany g e r b e r y doniczkowej z serii Hummingbird, która została wyhodowana w przedsiębiorstwie Nćldebakken. Serię tę podzielono na 3 grupy — Maxi, Mini, Micro, o różnej wielkości roślin i koszyczków (od prawie 10-centymetrowej średnicy do mniej więcej 3-centymetrowych), przeznaczone do uprawy w doniczkach 5–15-centymetrowych. Nowością w wyżej wymienionej serii są formy o igiełkowych kwiatach języczkowatych (fot. 9) uzupełniające dotychczasowy asortyment odmian o typowych, płaskich koszyczkach. Michael C. Ellegaard, dyrektor Young Flowers, podkreślał obfitość kwitnienia gerber z serii Hummingbird oraz dużą w jej obrębie liczbę — szczególnie poszukiwanych — kreacji z czarnym "oczkiem".
Oferta, coraz popularniejszych w naszym kraju, c y k l a m e n ó w z serii Halios, hodowli francuskiej firmy Morel Diffusion, została wzbogacona o odmianę 'H. Deep Rose Improved'. Ta ciemnoróżowa kreacja jest wcześniejsza od swojej formy wyjściowej o 2, 3 tygodnie. Ma się ponadto wyróżniać jeszcze większymi kwiatami, intensywniejszą ich barwą, lepszą trwałością, bardziej zwartym pokrojem roślin. Za równie ważny, co odmiany, element oferty firma Morel uważa swój internetowy przekaz, a konkretnie, rozbudowany, ilustrowany dział porad uprawowych (www.cyclamen.com), w którym nowością są wiadomości dotyczące nawożenia. Serwis ten dostępny jest w języku francuskim i angielskim. Inna francuska firma, Challet Herault, staje się coraz lepiej znana polskim klientom dzięki bogatemu asortymentowi doniczkowych i ogrodowych c h r y z a n t e m z grupy Multiflora. W bieżącej ofercie tego przedsiębiorstwa znalazło się 5 tego typu nowości, których jednak nie sposób zaprezentować "na żywo" w lutym (kwitną pod koniec października). Na stoisku firmy Challet Harault znalazły się natomiast — oferowane przez nią od 2 lat — odmiany doniczkowe chryzantem z serii Chrydance, przydatne do sterowanej uprawy (np. 'Mambo', o żółtych, pojedynczych koszyczkach, czy 'Chacha' — biała, pełna). | ||||||
|
| ||||||
| Balkony w kwiatach | ||||||
Powiększa się grono firm oferujących n i e c i e r p k i n o w o g w i n e j s k i e. Fischer pokazał w Essen dwie — Sonic (zwarta, fot. 10) i Super Sonic (silniej rosnąca).
To samo przedsiębiorstwo zademonstrowało też szereg nowych kreacji p e l a r g o n i i, zwłaszcza rabatowej (Pelargonium x hortorum, syn. P. zonale). Wśród nich uwagę polskich klientów powinna zwracać, na przykład, czerwono kwitnąca odmiana 'RM Coral' z serii Rocky Mountain, którą cechuje silny wzrost i duże, półpełne kwiaty. Najgłośniej lansowaną w obrębie pelargoniowego doboru nowością targów IPM '2001 okazała się jednak seria Fireworks (Elsner), którą przedstawiłam rok temu — raczej jako ciekawostkę dla naszego rynku niż przyszły przebój. Zwolenników tradycyjnej oferty mogła natomiast zainteresować prezentacja, mniej znanej w Polsce, niemieckiej firmy Geranien Endisch, która od 15 lat zajmuje się hodowlą pelargonii. Dotychczasowym największym hitem tego przedsiębiorstwa jest 'Serena' — odmiana P. x hortorum, o cynobrowych kwiatach (fot. 11), zwartym wzroście roślin, przeznaczona do uprawy w 10–11-centymetrowych doniczkach. Wśród tegorocznych nowości wyróżniała się z kolei 'Carmen', o kwiatach w intensywnym krwistoczerwonym kolorze. Jak podkreślał Bert Weller, menedżer do spraw sprzedaży z Geranien Endisch, najlepszą kreacją z punktu widzenia producenta materiału wyjściowego pozostaje — znajdująca się już od kilku lat w ofercie — odmiana 'Belmonte', o łososiowych kwiatach i ciemnych liściach, która szczególnie łatwo się rozmnaża, daje przy tym sadzonki dobrej jakości i jest odporna na transport.
Gatunek znany dotychczas jako k o l e u s B l u m e g o (Coleus blumei), obecnie określany jest mianem Solenostemon scutellarioides. Ciekawe odmiany tej rośliny proponuje od paru sezonów niemiecka firma Unger, która od niedawna ściśle współpracuje z przedsiębiorstwem Brandkamp GmbH. Na wspólnym stoisku partnerzy ci prezentowali, między innymi, nowe i starsze kreacje koleusa, z — rozmnażanych wegetatywnie — serii Florida Sun (silnie rosnąca, polecana do 20-centymetrowych donic) oraz Miami Sun (nowe, bardziej zwarte — fot. 12). Ta ostatnia przeznaczona jest zarówno na rabaty, jak i do tarasowych pojemników. Jak zapowiedzieli przedstawiciele wyżej wymienionych firm, główny cel hodowli S. scutellarioides to obecnie otrzymanie odmian o jeszcze mniej intensywnym wzroście, których premiery należy się spodziewać w przyszłym roku.
Szczególnie godna podkreślenia w relacji z IPM '2001 — bardziej niż nowości roślinne — jest inicjatywa Niemieckiego Związku Ogrodniczego, pod nazwą "Viva Balkonia" (fot. 13).
Przedsięwzięcie to, dofinansowywane z budżetu Unii Europejskiej, jest koncepcją marketingową, która ma służyć pobudzeniu sprzedaży roślin balkonowo-rabatowych w centrach ogrodniczych. Punktem wyjścia do opracowania tej promocji było spostrzeżenie, że klienci szukają podczas zakupów gotowych rozwiązań, jak wykorzystywać, jak łączyć ze sobą poszczególne rośliny. Zestaw takich podpowiedzi zawierają właśnie materiały będące częścią pakietu pod hasłem "Viva Balkonia". Są to, między innymi, dwie ładnie wydane broszurki — na sezon wiosenny, letni i jesienny — z konkretnymi, mieszanymi zestawami roślin (np. kompozycja do skrzynek balkonowych zatytułowana "Niebieski Cud" i przeznaczona do słonecznych miejsc, w której skład wchodzą następujące rośliny: Brachycome multifida, Helichrysum petiolatum, Heliotropium arborescens, petunia o zwisających pędach i lilaniebieskich kwiatach, Scaevola aemula). Propozycje te są wynikiem współpracy ogrodników z plastykami i uwzględniają, z jednej strony, tylko dobre, sprawdzone gatunki oraz odmiany, w tym mniej jeszcze znane, a z drugiej — modne kolorystyczne trendy. Inne elementy promocji to: plakaty, etykiety (fot. 14), gazetki do wyłożenia w sklepie, a także podkoszulki z nadrukiem "Viva Balkonia" , dla sprzedawców z centrum ogrodniczego i analogiczne transparenty.
Dla tych, którzy chcą od fachowców dowiedzieć się, jak lepiej sprzedawać rośliny balkonowe, organizowane są także seminaria. Zainteresowani tymi propozycjami mogą korzystać z różnych pakietów wyżej wymienionych materiałów, w cenie od 590 DEM. Ogromne zainteresowanie pomysłem i duża liczba zamówień na te materiały złożona podczas targów świadczą o trafności przedsięwzięcia — choć kosztowne — przypuszczalnie opłaci się i tym, którzy je realizują, i prowadzącym centra ogrodnicze. | ||||||
