• 12-636-18-51
  • wydawnictwo@plantpress.pl
ogrodinfo.pl
sad24.pl
warzywa.pl
Numer 06/2003

TECHNIKA OCHRONY WARZYW POLOWYCH (CZ. III) - PARAMETRY PRACY OPRYSKIWACZA

Każdy, kto wykonuje zabiegi ochronne, powinien we własnym zakresie przygotować opryskiwacz do pracy i wyregulować go tak, aby wypryskiwał on założoną dawkę cieczy. Regulacja opryskiwacza, zwana także kalibracją, jest podstawą racjonalnego stosowania środków ochrony roślin i powinna być rutynową czynnością na początku każdego sezonu. Ponadto właściwe wyznaczenie parametrów pracy opryskiwacza gwarantuje, że przygotowana do zabiegu objętość cieczy użytkowej zostanie wykorzystana w całości i nie powstanie problem z zaleganiem pozostałości cieczy i związaną z tym koniecznością bezpiecznego jej zagospodarowania.

Podczas kalibracji określa się prędkość roboczą opryskiwacza oraz rozmiar rozpylacza i ciśnienie cieczy, których zastosowanie zapewnia wydatek cieczy gwarantujący wypryskiwanie założonej dawki. Wydatek ten należy obliczyć na podstawie zależności:
dla opryskiwaczy ze standardową belką polową:

dla opryskiwaczy rzędowych:

Jeśli prędkość robocza ciągnika z opryskiwaczem nie jest znana, należy ją wyznaczyć mierząc czas przejazdu odcinka 100-metrowego i wykonując proste obliczenie:

Prędkość robocza dla opryskiwaczy konwencjonalnych nie powinna przekraczać 7 km/godz., a dla opryskiwaczy z PSP (pomocniczym strumieniem powietrza) 10 km/godz.

Na podstawie obliczonego wydatku rozpylacza należy odnaleźć w tabeli wydatków rozmiar rozpylacza i odpowiednie ciśnienie cieczy. Takie tabele dostarczane przez producentów opryskiwaczy są powszechnie dostępne w instrukcjach i poradnikach techniki ochrony roślin.

Warunki wykonywania zabiegów

Ważne jest, aby zabiegi ochronne wykonywane były podczas odpowiedniej pogody. Jeśli etykieta środka ochrony nie stawia szczególnych wymagań co do warunków, zabiegi należy wykonywać, gdy:

  • temperatura powietrza nie przekracza 20°C w dzień i nie jest mniejsza niż 1°C następnej nocy;
  • opady są niższe niż 0,1 mm podczas zabiegu, a w okresie od 3 godzin przed, do 6 godzin po zabiegu nie przekraczają 2,0 mm;
  • wilgotność względna powietrza wynosi od 50 do 95%;
  • prędkość wiatru nie przekracza 3,0 m/s.

Postępowanie przed i po zabiegu

Wszystkie czynności związane z używaniem środków ochron roślin — od momentu pobrania tych preparatów z magazynu, aż do mycia opryskiwacza po zakończeniu pracy, wiążą się z zagrożeniami dla osoby wykonującej zabieg i dla środowiska naturalnego. Wykonawca powinien bezwzględnie przestrzegać zasad bezpiecznego obchodzenia się z preparatami chemicznymi i chronić się przed ich toksycznym działaniem używając odzieży ochronnej (płaszcz lub kombinezon, buty gumowe, rękawice gumowe, nakrycie głowy, okulary ochronne i maska chroniąca drogi oddechowe).

Podczas przygotowania cieczy użytkowej ze stężonej substancji chemicznej należy zachować wszelkie środki ostrożności, aby zapobiec rozlaniu lub rozsypaniu się preparatów. Niewielka nawet ilość stężonej substancji trafiająca na glebę prowadzi do poważnego skażenia miejscowego, którego skutkiem może być zanieczyszczenie wód podziemnych lub pobliskich studni. Do przygotowania cieczy najlepiej użyć specjalnych urządzeń, tak zwanych rozwadniaczy, zintegrowanych z opryskiwaczami lub funkcjonujących jako urządzenia samodzielne. Opakowania po środkach ochrony należy trzykrotnie przepłukać wodą, a popłuczyny wlać do zbiornika opryskiwacza z cieczą użytkową. Jeśli etykieta zezwala na palenie opakowań po środkach mało toksycznych, można je spalić, a popiół wrzucić do kompostownika lub zagospodarować jako odpad komunalny. W przeciwnym razie opakowania należy przechować w wydzielonym miejscu w magazynie środków ochrony, a pod koniec sezonu oddać do miejsca utylizacji odpadów niebezpiecznych.

Po zakończonym zabiegu pozostałą w zbiorniku ciecz użytkową należy rozcieńczyć wodą i przy możliwie wysokiej prędkości jazdy wypryskać na traktowane wcześniej pole. Podobnie należy postąpić z cieczą pozostałą po płukaniu zbiornika. Jeśli w gospodarstwie część ziemi pozostaje w ugorze, popłuczyny można wypryskać także na ugór. Zewnętrzne mycie opryskiwacza najlepiej przeprowadzić na polu wykorzystując wodę z dodatkowych zbiorników do płukania.
W przypadku braku takich zbiorników mycie z konieczności trzeba wykonać w pobliżu źródła wody. Opryskiwacz należy ustawić daleko od studni i innych zbiorników wodnych, najlepiej na podłożu z bogatą pokrywą roślinną, gdyż wówczas jest możliwość szybkiej biodegradacji substancji chemicznych. Należy bezwzględnie unikać mycia opryskiwacza na podwórzu gospodarstwa i na terenie o podłożu silnie przepuszczalnym.

Kontrola stanu technicznego opryskiwaczy

Z mocy ustawy o ochronie roślin od 1999 roku rozpoczęto w Polsce obowiązkowe badania techniczne opryskiwaczy. Sprawny opryskiwacz pozwala nie tylko na zmniejszenie kosztów i poprawienie skuteczności ochrony, ale także stwarza mniejsze zagrożenie dla środowiska i osoby wykonującej zabieg. Badaniu podlegają wszystkie podzespoły opryskiwacza. Są one oceniane wizualnie pod względem sprawności i funkcjonalności działania, a niektóre na podstawie pomiarów efektów pracy, decydujących o jakości zabiegu ochronnego (np. równomierność rozkładu cieczy dla rozpylaczy). Opryskiwacze są badane w stacjach kontroli opryskiwaczy, działających na zasadach komercyjnych. Stacje przeprowadzają także modernizacje i naprawy aparatury ochrony roślin. Wykaz placówek wykonujących badania opryskiwaczy na danym terenie dostępny jest w najbliższym inspektoracie inspekcji ochrony roślin i nasiennictwa oraz w ich delegaturach i oddziałach terenowych.

* - stały współczynnik